فضای مجازی و تهدیدهای پیش روی کودکان و نوجوانان/ضرورت ارتقا سواد رسانه ای والدین
کد خبر: 24937
کارشناسان فضای مجازی با اشاره به تهدیدها و معضلات پیش روی کودکان ونوجوانان در فضای مجازی، مطرح کردند: برای جلوگیری از ورود معضلات و مشکلات فضای مجازی در بین فرزندان باید والدین سواد رسانه ای خود را ارتقا و کنترل نحوه استفاده از این فضا توسط فرزندان را بیشتر کنند.
به گزارشپایگاه خبری تحلیلی قم فردا،امروز در دنیایی مدرن قرار داریم که روز به روز پیشرفت هایی در عرصه های دیجیتال در آن رخ می دهد و این پیشرفت در عرصه دیجیتال باعث شده که دشمن تا پشت درب منازل و داخل منازل هر کسی هم برود. همین موضوع باعث شده تا افراد خانواده با حضور در فضای مجازی آسیب هایی را در مواجه با ابزارهای مختلف این عرصه که صاحب خانه بیشتر آنها کشورهای دیگر هستند متحمل شوند.
دشمن که به دنبال دشمنی است بدون توجه به سن افراد و یا زن ومرد بودن فرد و بدون رعایت اخلاق با ابزارهایی که این روز ها در عرصه مجازی به راحتی در دسترس همه است سعی می کند تیرهای زهرآلود خود را به مخاطب خود بزند و او را بیمار کند تا به اهداف شوم و برنامه ریزی شده خود برسد.
این در حالی است که اگر خانواده ها و خود مخاطب از سواد رسانه ای مناسب و در حدی برخوردار نباشد ممکن است در این فضا دچار مشکلات و معضلات بسیاری شود.
ناآگاهی والدین از خطرات فضای مجازی اصلی ترین آسیب در حوزه خانواده است
از همین رو ریحانه رمضانی، روانشناس و مشاور خانواده در گفتگو با خبرنگار ما، با اشاره به اتفاقات اخیر و حساسیتهای به وجود آمده در خصوص ورود بدون آگاهی نوجوانان به فضای مجازی اظهار داشت: فضای مجازی و رسانه ها اثر زیادی روی نوجوانان دارد و نوجوانها متأسفانه دنبال این هستند که هویت یکپارچه خودشان را در جای دیگری پیدا کنند.
وی ادامه داد: علاوه بر این بیشترین قشر آسیبپذیر در خانواده نوجوانها هستند چرا که بلوغ جنسی آنها قبل از بلوغ فکریشان به کمال میرسد.
رمضانی در خصوص راهکارهای مقابله با آسیبهای فضای مجازی نیز بیان داشت: آموزش بهروز و آگاهانه برای تربیت فرزندان اقدام مهم و مؤثری میباشد که میتواند نقش مهم و کلیدی در این زمینه ایفا کند.
وی ادامه داد: مشکل خانوادههای ما این است که دنبال آرمانها در فضای حقیقی نمی گردد علاوه بر این آموزشی به فرزندان نمیدهیم.
روانشناس و مشاور خانواده تأکید کرد: برخی از خانوادهها از روی این ناآگاهی فرزندان خودشان را به فضای مجازی میسپارند که بیشترین خطرات را برای آنها به دنبال دارد.
همانطور که گفته شد این فضا دارای خطرات و مشکلات و معضلات فراوانی است که اگر مخاطب آن سواد رسانه ای مناسب را نداشته باشد قطعا دچار برخی از این معضلات خواهد شد.
فضای مجازی، خانوادهها را با یک تهدید جدی روبرو کرده است
از طرفی فاطمه رضوی راد در گفتگو با خبرنگارما، با بیان اینکه نباید اجازه داد فرزندان بیش از حد در فضای مجازی حضور داشته باشند، اظهار داشت: مرز و چهارچوب در خانواده بسیار مهم است اما متأسفانه شاهد هستیم که در برخی موارد فضای مجازی باعث جابهجایی مرزهای خانواده میشود .
وی تغییر ارزشهای تربیتی را موردتوجه قرارداد و بیان داشت: این تغییرات موجب شده نسل امروز به سمت مصرفگرایی برود و در این زمینه نیز صاحبان رسانه مصرفگرایی، مدگرایی و تغییر سلیقه را در دستور کار قرار دادهاند.
رضوی به آسیبهای فضای مجازی اشاره کرد و ابراز داشت: تأثیر فضای مجازی بر تولیدمثل یکی از مسائلی است که باعث شده فرزندآوری در فضای رسانه مورد تهدید واقع شده و آثار خودش را بر میزان زادوولد گذاشته است.
وی تصریح کرد: تهدیدات فضای مجازی بهگونهای است که میتواند نهاد مقدس خانواده را با یک بحران جدی روبرو کند، بحرانی که تأثیرات مخرب آن در جامعه ظهور و بروز میکند حال اینکه انسانها باید در خانواده رشد کنند و تربیت صحیح را داشته باشند.
آموزش های مجازی نباید تبدیل به تهدید شود
آموزشهای مجازی یا همان غیرحضوری و آنلاین این روزها بهصورت ناخواسته و اجباری بیش از 90 درصد آموزشهای کشور را در برمیگیرد. دانش آموزان، دانشجویان، مراکز علمی و فرهنگی خصوصی و دولتی همه و همه چارهای جز بهرهمندی از این فضا برای آموزش ندارند.
درواقع باید گفت اگر فضای مجازی نبود باید همه مدارس و دانشگاهها تعطیل میشد و عملاً تحصیل و علم نه در ایران بلکه در کل دنیا به خاطر شیوع این ویروس تعطیل میشد که نشاندهنده اهمیت فضای مجازی در توسعه، پیشرفت و آبادانی کشورها است.
البته همانطور که گفته شد بالاجبار کودکان و نوجوانان در این عرصه برای آموزش های آنلاین حضور دارند که اگر این حضور با رصد و کنترل والدین نباشد قطعا با بروز مشکلاتی همراه خواهد بود از همین رو والدین باید تا جایی که می توانند سوادرسانه ای خود را ارتقا دهند تا در ادامه راه بتوانند فرزندان خود را راهنمایی کنند.
همچنین مدیریت و حاکمیت بر فضای مجازی با اعمال محدویت بر فضای مجازی از مسائلی است که به تعبیر مقام معظم رهبری در همه کشورهای دنیا انجام می شود ولی متاسفانه در داخل کشور عده ای به رها بودن فضای مجازی افتخار می کنند که زیرساخت های مدیریت بر فضای مجازی باید توسط دولت فراهم شود که تاکنون علیرغم این که از مطالبات مهم رهبر معظم انقلاب بوده است هنوز اقدام جدیدی صورت نگرفته است.
باید سواد استفاده از فضای مجازی ارتقا یابد
دکتر مرتضی اسماعیلی طبا دبیر انجمن سواد رسانهای استان قم نیز در گفتگو با خبرنگار ما راهاندازی سامانههای آنلاین و غیرحضوری و آموزش الکترونیک را دو فایده بیماری کرونا برشمرد و ابراز داشت: این بیماری موجب شد که دولت بر روی زیرساختهای دولت الکترونیک سرمایهگذاری بیشتری کند و درواقع حساب جداگانهای باز کند چراکه در این ایام این فضای مجازی و آنلاین است که مشکلها را برطرف میکند.
دبیر انجمن سواد رسانهای استان قم ادامه داد: همانطور که برای زندگی با کرونا پروتکل نوشته شد باید برای استفاده از فضای مجازی هم پروتکل نوشته شود چراکه ما نمیتوانیم جلوی همه این کانالها و فضای مجازی را بگیریم.
وی ادامه داد: باید سواد استفاده از فضای مجازی ارتقا یابد و در این زمینه تاکنون کوتاهیهای بسیاری صورت گرفته است که باید جبران شود.
اسماعیلی طبا ادامه داد: ۷۰ میلیون کاربر اینترنت در ایران فعالیت میکنند و کاربران بسیاری در تلگرام و دیگر شبکههای اجتماعی فعال هستند و دوسوم پهنای باند اینترنت کشور در اختیار این موارد است. امروز هر چیزی که نیاز مخاطبان را برآورده کند، مخاطبان به آن سمت میروند.
وی ساماندهی فضای مجازی را مهم برشمرد و افزود: فضای مجازی سه نیاز آموزشی، اطلاعرسانی و سرگرمی مخاطبان را برآورده میکند اما درعینحال باید روشهای استفادهای مطلوب از آنها را نیز یاد گرفت. درواقع باید گفت آموزش مجازی فرصتی است که نباید تبدیل به تهدید شود.
حمایت از شبکه های اجتماعی بومی و ملی امری ضروری
اما در این برهه از زمان که بیشتر آموزش ها از طریق شبکه های اجتماعی و فضای مجازی صورت می گیرد شبکه های اجتماعی داخلی می توانند نقش موثری داشته باشند البته به شرط حمایت و برآورده کردن پهنای باند مورد نیاز آنها که این موضوع هم باید توسط دولت انجام شود. حمایت و توجه به شبکه های اجتماعی و پلتفرم های داخلی همانند شبکه ملی اطلاعات امری ضرروی و بسیار مهم است تا دچار معضلات و مشکلات اجتماعی که در شبکه های اجتماعی خارجی بدون کنترل وجود دارد نشویم.
از همین رو محسن غفاری مدیرعامل پیام رسان «ایتا» در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه پیام رسان بومی و ملی یک نیاز ضروری برای کشور است ، اظهار داشت: از طریق پیام رسان های بومی می توان ظرفیت های خوبی از جمله آموزش مجازی را برای جامعه به وجود آورد و در بروز مشکلاتی همچون شیوع کرونا، بیش از پیش قابلیت های خود را در عرصه های مختلف با در نظر گرفتن دغدغه های فرهنگی جامعه نشان دهد.
وی همچنین با اشاره به قانون حمایت از پیام رسان های داخلی که از سوی مرکز ملی فضای مجازی به تصویب رسیده است، ابراز داشت: پیامرسان های داخلی به هر شکل نیازمند حمایت بیشتر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هستند.
کم لطفی برخی اپراتورها به پیام رسان های بومی
غفاری خاطرنشان کرد: نکته حائز اهمیت دیگر این است که برخی اپراتورها در برخی مناطق کشور به خاطر این که مردم پول بیشتری برای خرید اینترنت بین المللی می دهند، کمتر عنایتی به پیام رسان های داخلی مثل ایتا دارند و اولویت را به شبکه ها و پیام رسان های خارجی می دهند. به عنوان مثال در شهرک پردیسان قم، برای دانلود اینستاگرام به راحتی از طریق یکی از اپراتورها کار انجام می شود، اما برای دانلود ایتا که یک پیام رسان داخلی است باید از وی پی ان استفاده شود!
همچنان منتظر حمایت های ثانویه هستیم
مدیر عامل پیام رسان ایتا با اشاره به اینکه باید حمایت ها بیشتر شود، گفت: طبق تعریف شبکه ملی اطلاعات، ایجاد و حمایت از خدمات پایه از جمله پیامرسانها یکی از وظایف وزارت ارتباطات است که این حمایت شامل پشتیبانیهای نرمافزاری و سختافزاری است.
وی اضافه کرد: به هر حال باید بپذیریم که اگر راهاندازی پیامرسان داخلی نیاز کشور است، لاجرم باید پیامرسانها مورد حمایت بیشتری نیز قرار گیرند.