خانواده باید مبنای برنامهریزیها و سیاستگذاریها باشد / همه قوانین و مقررات باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده باشد
کد خبر: 27983
کارشناسان و فعالان حوزه خانواده با بیان این که خانواده باید مبنای برنامهریزیها و سیاستگذاریها باشد، تصریح کردند: همه قوانین و مقررات باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده باشد
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، خانواده اصلیترین رکن جامعه و نهادی که این روزها با تهدیدات زیادی روبرو شده است، به اعتقاد کارشناسان جامعه سالم در گرو خانواده سالم است و حال این که برخی از افراد یا تعریف درستی از خانواده ندارند و یا این که اعتقادی به تشکیل این نهاد مقدس ندارند.
در این میان کارشناسان و فعالان حوزه خانواده بر ضرورت حمایت و پشتیبانی از نهاد خانواده تاکید دارند و بر ضرورت برنامهریزی مسئولان در این حوزه تاکید دارند.
همه قوانین و مقررات باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده باشد
سید محمدحسین چاوشیان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، با اشاره به اهمیت نهاد خانواده و توصیههای رهبری در این زمینه اظهار داشت: خانواده، کوچکترین و درعینحال، مهمترین نهاد اجتماعی است، از خانواده تعاریف زیادی وجود دارد؛ مانند: خانواده با معیار وراثت، خانواده با معیار ریاست، خانواده با معیار نفقه، خانواده در مفهوم موسع و مضیق و خانوار در حکم خانواده. در تمام این تعاریف از واژگانی مانند گروه، نسب، سبب، رابطه خونی، زن، شوهر و فرزند استفاده شده است.
وی ابراز داشت: امروزه در تعریف خانواده در سطح جهانی نیز تعاریف مختلفی از خانواده ارائه میشود تعاریفی که هم از نظر فرهنگی و هم از نظر دینی مورد قبول ما قرار نمیگیرد، در شورایعالی انقلاب فرهنگی در تصویبنامه «اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاستهای تحکیم و تعالی آن» مصوب ۱۳۸۴ خانواده را اینگونه تعریف کرده است: خانواده گروهی متشکل از افرادی است که از طریق نسب یا سبب و رضاع با یکدیگر بهعنوان شوهر، زن، فرزندان، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلاند و فرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحد خاصی به نام خانواده زندگی میکنند
چاوشیان بیان داشت: هرچند، تلاش شده تعریف جامعی از خانواده ارائه شود، این تعریف با معیار قرابت ارائهشده است، اما بازهم اشکالاتی به تعریف وارد است؛ بهعنوانمثال، فرهنگ مشترک فقط در خانواده نیست، بلکه در جامعه نیز فرهنگ مشترک وجود دارد. ناگفته نماند این تعریف با نگاه آیات و روایات به خانواده نزدیکی بیشتری دارد. آنچه از تعریف خانواده برداشت میشود، همان گروه متشکل از چند نفر است که از رابطه نسب و سبب با یکدیگر در ارتباطاند و در یک مکان زندگی میکنند.
وی با بیان این که در قانون اساسی اصولی برای حفظ حیات نهاد خانواده آورده شده است، تاکید کرد: در قانون اساسی کشور، اصولی برای حفظ حیات نهاد خانواده در بستر جامعه، آورده شده که آنها را میتوان در شمار سیاستهای بالادستی نظام آورد. اصل ۱۰ قانون اساسی میگوید: ازآنجاکه خانواده واحد بنیادی جامعه اسلامی است، همه قوانین و مقررات و برنامهریزیهای مربوط باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد. این اصل و دیگر اصول مرتبط با خانواده، محوریت خانواده را بهنوعی گوشزد میکنند. خانواده از نگاه اصل دهم، یک واحد بنیادین است. وقتی از واحد بنیادین صحبت میکنیم، گویی از پی ساختمان سخن میگوییم.
رئیس مؤسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم افزود: این اصل میگوید وقتی قرار است قانونی تصویب کرده و به برنامههای عملیاتی و اجرایی تبدیل کنیم، پس باید بتوانیم در پی این تصویب و اجرا، امور خانواده ازجمله، تشکیل خانواده را تسهیل کنیم. واژه تسهیل بار معنایی گستردهای دارد. وقتی صحبت از تسهیل امور است؛ یعنی باید در چندین جبهه کارسازی و کادرسازی شود، تا اهداف اصلی با ابزار تسهیل شده، محقق شود. به نظر من رهبر معظم انقلاب در شعار امسال معنای تسهیل امر را بهخوبی بیان کردهاند؛ تسهیل یعنی این که نهادهای مؤثر در سیاستگذاری و تقنین، هم بهخوبی پشتیبان و حامی خانواده باشند و هم مانعزدایی کنند. خانواده باید مبنای برنامهریزیها و سیاستگذاریها باشد
اشرفالسادات موسوی لقمان دکتری سیاستگذاری عمومی و پژوهشگر خانواده در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، با اشاره به اهمیت نهاد خانواده در جامعه اظهار داشت: خانواده کوچکترین واحد اجتماع است که در آن تعلیموتربیت، بنیان تشکیل خانواده و از مبادی تکوین جامعه است.
وی ادامه داد: خانواده به منزله مدرسه تعلیموتربیت انسان است و باید مبنای برنامهریزیها و سیاستگذاریها در عرصههای مختلف و جهتدهنده آنها باشد و از طرفی، خانواده محوری به این معناست که خانواده بهعنوان یک کل واحد، مبنای سیاست باشد.
موسوی لقمان تصریح کرد: متأسفانه در سالهای اخیر، موضوعات زنان و خانواده به یک موضوع سیاسی تبدیل شده و جناحهای مختلف بهویژه، جریانهای نزدیک به لیبرال، در گفتمانهای خود تأکید زیادی بر واژه «زن»، «حقوق زن»، «حقوق کودک»، «اشتغال زن» و... داشته و از آن، بهرهبرداری سیاسی کردهاند.
وی افزود: پس از انقلاب اسلامی، سیاستهای مختلفی در حوزه خانواده تدوین شد، سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری، مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی، مصوبات مجلس شورای اسلامی و برنامههای توسعه پنجساله ازجمله مواردی است که به بحث زنان و خانواده پرداختهاند.
پژوهشگر حوزه زنان بیان داشت: ازآنجاییکه این سیاستها توسط مراجع مختلف قانونگذاری تصویبشده، برای تبیین تعریف خانواده باید در جستجوی مفروضات سیاستگذاران در هرکدام از آنها بود، سیاستگذاران خانواده، گاه برایشان ابعاد غیر خانوادگی زیستی، اجتماعی و اقتصادی مهمتر بوده و بدون درنظرگرفتن ملاحظات و جوانب، به توصیههای سیاستی اقدام کردهاند.
وی ابراز داشت: گفتمان «توسعة پایدار»، «ارتقای کیفیت زندگی زنان»، «دستیابی به فرصتهای شغلی مناسب و برابری فرصت برای زنان و مردان»، شواهدی بر این ادعا هستند از سوی دیگر این اصطلاحات ممکن است در نگاه اول منطقی و عاقلانه به نظر برسد؛ اما با ملاحظه عمیقتر، میبینیم این اصطلاح باهدف رشد خانواده فاصله زیادی دارد.
عدم آگاهی زوجین از مهارتهای زندگی مشترک عامل اصلی اختلافات است
مهرانگیز شعاع کاظمی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، با اشاره به جایگاه خانواده در جامعه اظهار داشت: خانواده واحد بنیادینی است که منشأ همه نهادها و ساختارهای اجتماعی است، در واقع خانواده از دیرباز بهعنوان مهمترین و مناسبترین نهاد اجتماعی جهت رشد و بروز استعدادها و قابلیتهای انسانی موردتوجه اندیشمندان علم روانشناسی بوده است.
وی ادامه داد: بخش مهم شکلگیری شخصیت فرد و رفتارهای اجتماعی و مسئولیتپذیری و چگونگی ابراز رفتارهای عاطفی او در بستر خانواده صورت میگیرد که مستلزم بیشترین توجه به کارکردهای گوناگون خانواده است.
شعاع کاظمی تاکید کرد: در خصوص سیاستگذاریهای خانواده، مباحث زیادی درگرفته است، ولی باید گفت برای سیاستگذاری خوب، به خانواده خوب هم نیاز داریم. در واقع، یک جنبه سیاستگذاری خانواده و خانواده محور بودن جامعه، خود خانواده است.
وی ادامه داد: امروزه اختلافات زوجین، بهویژه در سالهای آغازین زندگی مشترک، گسترده شده و اولین نکتهای که حتی بزرگترها نیز بر زبان میآورند، جوانی، خامی و ناپختگی آنهاست. این واژه را بسیار میشنویم. درواقع، این همان عدم آگاهی زوجین است.
کارشناس ارشد حوزه خانواده ابراز داشت: آنها به علت نداشتن مهارتهای زندگی مشترک و داشتن غرور و لجاجت و توقعات نابجا و نیز با خودپسندی و بدگمانی و بیتوجهی، همه اصول را زیر پا گذاشته و احتمالاً با داشتن فرزند، فقط به طلاق فکر میکنند.
وی ابراز داشت: روانشناسان همیشه توصیه میکنند قبل از ازدواج و در بدو شروع فرایند آن، باید به افراد آموزش دهیم که بروز مشکل و مسئله در زندگی، اجتنابناپذیر است، اما آنچه بسیار مهم است، مهارت حل مشکل و مسئله است که زوجین باید آن را بیاموزند. زمانی که زن و شوهر هنوز مهارتهای حل تعارض و اختلاف و دیگر مهارتهای لازم را یاد نگرفتهاند، وارد زندگی مشترک شوند، طبیعی است که با اولین بروز اولین اختلاف، از هم جدا شوند.
شعاع کاظمی با بیان این که خانواده باید کار حفاظت و مراقبت از اعضا را داشته باشد، تصریح کرد: این حفاظت و مراقبت شاید در ابتدا بین زوجین است، ولی پس از مدتی با ورود فرزند، فرزندخوانده، عروس، داماد و نوه میتواند این نیاز بیشتر برآورده میشود. زمانی که بین افراد علاقهای نداشته باشد و ندانند که برای چه باهم هستند؛ اینجاست که فکر میکنند هیچ لزومی به سپاسگزاری و قدردانی از همدیگر وجود ندارد و برخورد لازم نمیدانند که این نیاز عاطفی را در خانواده هزینه کنند.