پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوییس در گفتگو با قم فردا:
جامعه سالم و عاری از آسیب های اجتماعی در خانواده سالم شکل می گیرد / بحران پیری جمعیت کشور را تهدید می کند
کد خبر: 30720
رئیس موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم گفت: خانواده به عنوان مهمترین واحد اجتماعی می تواند شکل دهنده و جریان ساز شرایط حاکم بر اجتماع است.
سیدمحمدحسین چاوشیان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، ضمن اشاره به اهمیت کارکردهای اجتماعی خانواده در کاهش آسیب های اجتماعی اظهار داشت: اهمیت پیشگیری از اسیب های اجتماعی تا حدی است که سایر کارکردهای اجتماعی خانواده هم برای اینکه خروجی اثر بخشی داشته باشند باید در همین راستا تعریف شود و جامعه سالم و عاری از آسیب های اجتماعی در خانواده سالم شکل می گیرد
وی مهم ترین واحد شکل دهنده جامعه را خانواده خواند و گفت: اساسا خانواده به عنوان مهمترین واحد اجتماعی می تواند شکل دهنده و جریان ساز شرایط حاکم بر اجتماع باشد.
دکتر چاوشیان ادامه داد: هم چنین بافت اقتصادی فرهنگی جامعه نیز عامل موثری برای سیاست گذاری در حوزه خانواده باشد. لذا ما در سیاست گذاری خانواده با عامل مهمی به نام بافت اجتماعی مواجه هستیم و لذا سیاست گذاری در حوزه خانواده باید براساس منطقه خاص جغرافیایی و متاثر از شرایط فرهنگی آن صورت پذیرد و با این توصیف دیگر نمی توانیم سیاست گذاری در حوزه خانواده را در سطوح و بافت های مختلف اجتماعی تعمیم دهیم.
دبیر کمیته علمی کنفرانس بین المللی خانواده و تربیت معنوی گفت: از آنجا که محیط اجتماعی و خانواده تاثیر متقابل بر یکدیگر دارند، رابطه مستیقمی بین سلامت خانواده سلامت جامعه وجود دارد و قاعدتا سلامت نسل و جمعیت هم از همین رهگذر عبور خواهد کرد.
وی ادامه داد: با مطالعه ی جوامع مختلف درسطح بین المللی، جوامعی که در حوزه خانواده و تربیت خانوادگی موفق عمل کرده اند دارای توفیقات و دستاوردهای اثر بخش بوده اند.
دکتر چاوشیان با تاکید بر تاثیرگذاری خانواده بر اجتماع و همچنین جامعه برخانواده، گفت: این اثرگذاری و اثربخشی به صورت دوسویه باید مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: در این بین تربیت نقش بسزایی در شکوفایی و رشد و در نهایت سلامت خانواده خواهد داشت که در دوسطح تربیت رسمی و غیر رسمی قابل تعریف است
دکتر چاوشیان اضافه کرد: تربیت غیر رسمی که در محیط خانواده شکل می پذیرد و تربیت رسمی که در نهادهای رسمی و آکادمیک نظام اجتماعی بوجود می آید نقشی بسیار مهم در شکل دهی شخصیت فردی خانوادگی و اجتماعی خواهد داشت.
رئیس موسسه خاتم همچنین با اشاره به کاستی ها و نقاط ضعف تربیت رسمی و غیر رسمی در جامعه امروزی گفت: اگر واقع بینانه و مطابق با واقعیت جامعه امروزی بخواهیم صحبت کنیم متاسفانه در هر دو زمینه هم تربیت رسمی وهم تربیت غیر رسمی دارای ضعف هستیم که خود ناشی از عدم توجه به نیازهای تربیتی است که چه در سطح اجتماعی و ساختار حاکمیتی چه در ساختار خانوادگی مورد غفلت واقع شده است.
چاوشیان همچنین در خصوص جایگاه کنونی آموزش و پرورش در کشور و وضعیت معلمان به عنوان فرهنگ سازان جامعه و نسل گفت: آیا عزت مربیان تربیتی و آموزشی ما در جامعه حفظ می شود؟ آیا معلمان ما با توجه به مشکلات معیشتی و نگاه های به دور از احترامی که برایشان بعنوان یک فرهنگ بعضا شکل گرفته است دارای عزت و آبرو و کرامت هستند؟ آیا خودشان با همه بی مهری های که متوجه شان شده توانایی تربیت نسل و فرزندان جامعه را خواهند داشت؟ قطعا جواب خیر است حال آنکه با مروری به جوامع متمدن در طول تاریخ به ما نشان خواهد داد جامعه های موفق و کشورهای پیشرو همواره حامی جامعه معلمان و مربیان تربیتی شان بوده اند متاسفانه وقتی مربیان و معلم ما مورد تکریم و احترام قرار نمیگرند نباید انتظار داشته باشیم متربیان سالم و صالحی را نیز روبرو باشیم.
وی افزود: هرچقدر ما از فضاهای تربیتی خانوادگی غافل شدیم عواقب ناگوارش را در سطح اجتماعی ملاحظه کردیم؛ در نتیجه کارکرد جلوگیری از انحرافات اخلاقی و آسیب های اجتماعی از نگاه بنده مهم ترین کارکرد خانواده محسوب می شود که ریشه در تربیت صحیح فرزندان و نحوه تعامل شایسته اعضای خانواده بالاخص والدین دارد.
رییس موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم همچنین باتوجه به کارکرد اجتماعی خانواده به بحران جمعیت و موضوع فرزندآوری اشاره کرد و گفت: از دیگر کارکردهای مهم اجتماعی خانواده که باید بدان اشاره داشته باشیم و مورد توجه دین هم واقع شده است؛ تولید و تکثیر نسل است که البته بایستی با اشاعه فرهنگ صحیح دینی همراه باشد که متاسفانه الان کشور ما با یک فاجعه جمعیتی مواجه شده است و نرخ زاد و ولد در کشور در بدترین شرایط خودش در سالهای اخیر و حتی قرن اخیر قرار گرفته است که خطر پیری جمعیت را در پیش رو دارد.
وی ادامه داد: البته باید توجه داشت این مساله با شعار و استناد به آیات قرآنی و روایت معصومین صرفا حل نخواهد شد و بنظرم بجای شعار و شانتاژهای رسانه ای باید سیاست گذاری در حوزه خانواده با تاکید بر رفاه خانواده اصلاح گردد.
مدرس سطوح عالی حوزه های علمیه خواهران گفت: نکته مغفول مانده در حوزه آسیب های اجتماعی و حتی مساله جمعیت در گرو عدم توجه به خانواده محوری در برنامه ها و سیاست های اجرایی است و تا زمانی که این مشکل حل نشود بطور قاطع می توانیم بگویم رشدی را در این زمینه نخواهیم داشت و تا سال های سال این معضلات ادامه دار خواهد بود.
پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوییس گفت:کم رنگ شدن قداست خانواده یکی از بدترین اتفاقاتی است متاسفانه در سال های اخیر شکل گرفته است و والدین دیگر دارای عزت و اقتدار نیستند و عواملی همچون رسانه های اجتماعی و حتی رسانه ملی و سریال های تولید شده در سالهای اخیر شبکه های خانگی عاملی موثری در این قداست زدایی از کانون خانواده ها بوده اند.
رییس موسسه «خاتم» افزود: در این بین کم رنگ شدن ارزش های دینی و باورهای اعتقادی و حتی سنت و فرهنگ اصیل ایرانی نیز تاثیرفراوانی بر این قضیه داشته است
دکتر چاوشیان ادامه داد: اگر ما قداست خانواده را که بسیار مورد تاکید دین و فرهنگ مان بوده است کمرنگ کنیم دیگر هیچ بنای اجتماعی را نمی توانیم آباد کنیم حتی مسایلی نظیر توسعه اقتصادی و اجتماعی نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
دکتر چاوشیان ضمن تاکید بر تجدید نظر جدی در نگاه به خانواده در سطوح فردی، خانوادگی، اجتماعی و همچنین حاکمیتی گفت: حاکمیت و مدیران ارشد نظام علی رغم پرداختن به مسایل مختلف اقتصادی و سیاسی و فرهنگی باید برنامه جامع هدفمند و نظام مندی را برای خانواده در نظر بگیرند اگر خانواده محوری از مبنای سیاست گذاری و برنامه های اجرایی نظام حذف شود در سال های آتی با مشکلات به مراتب بدتری در عرصه فرهنکی تربیتی و بویژه مساله جمعیت مواجه خواهیم بود.
وی ادامه داد: حل مساله جمعیت در گروی پراختن اصولی به مساله تشکیل خانواده و ازدواج دارد و ابتدا باید زمینه ازدواج را فراهم اوریم چنانچه بدون ازدواج هم نسلی بوجود نخواهد آمد.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت تشکل های مردمی و اجتماعی در حوزه خانواده و ازدواج گفت: سازمان های مردم نهاد با توجه به پشتوانه و اعتماد مردمی می توانند ضمن تسهیل گیری و بستر سازی برای کاهش آسیب های اجتماعی، محل مناسبی برای فراهم آوردن مقدمات ازدواج برای جوانان باشند.
وی در ادامه ضمن انتقاد به برخی تصمیم گیری های غیر اصولی در حوزه خانواده گفت: بجای توجه به مسایل حاشیه ای و تصمیمات خلق الساعه مسولان باید به فکر حل ریشه ای مساله و توجه به تسهیل ازدواج باشیم که در این بین نقش سازمان های مردم نهاد که مورد اعتماد جامعه و مردم می باشد بسیار حیاتی است و و می تواند جریان سازی نوینی از طریق همین موسسات مردمی دارای اعتبارو صلاحیت علمی و فرهنگی صورت پذیرد. چرا که تجربه سال های گذشته نشان داده مداخله حداکثری حاکمیت در حوزه سیاست گذاری خانواده و ازدواج چندان موفق نبوده و گواه این مطلب نیز آمار ده تا پانزده میلیون تجرد در کشور و نشان دهنده عدم موفقیت در حوزه سیاست گذاری ازدواج است و بسیاری ازدواج های شکل گرفته در سال های اخیر نیز بخاطر عدم حمایت های معیشتی بلند مدت از زوجین و خانواده ها به جدایی و طلاق منجر شده است.
انتهای پیام/
وی مهم ترین واحد شکل دهنده جامعه را خانواده خواند و گفت: اساسا خانواده به عنوان مهمترین واحد اجتماعی می تواند شکل دهنده و جریان ساز شرایط حاکم بر اجتماع باشد.
دکتر چاوشیان ادامه داد: هم چنین بافت اقتصادی فرهنگی جامعه نیز عامل موثری برای سیاست گذاری در حوزه خانواده باشد. لذا ما در سیاست گذاری خانواده با عامل مهمی به نام بافت اجتماعی مواجه هستیم و لذا سیاست گذاری در حوزه خانواده باید براساس منطقه خاص جغرافیایی و متاثر از شرایط فرهنگی آن صورت پذیرد و با این توصیف دیگر نمی توانیم سیاست گذاری در حوزه خانواده را در سطوح و بافت های مختلف اجتماعی تعمیم دهیم.
دبیر کمیته علمی کنفرانس بین المللی خانواده و تربیت معنوی گفت: از آنجا که محیط اجتماعی و خانواده تاثیر متقابل بر یکدیگر دارند، رابطه مستیقمی بین سلامت خانواده سلامت جامعه وجود دارد و قاعدتا سلامت نسل و جمعیت هم از همین رهگذر عبور خواهد کرد.
وی ادامه داد: با مطالعه ی جوامع مختلف درسطح بین المللی، جوامعی که در حوزه خانواده و تربیت خانوادگی موفق عمل کرده اند دارای توفیقات و دستاوردهای اثر بخش بوده اند.
دکتر چاوشیان با تاکید بر تاثیرگذاری خانواده بر اجتماع و همچنین جامعه برخانواده، گفت: این اثرگذاری و اثربخشی به صورت دوسویه باید مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: در این بین تربیت نقش بسزایی در شکوفایی و رشد و در نهایت سلامت خانواده خواهد داشت که در دوسطح تربیت رسمی و غیر رسمی قابل تعریف است
دکتر چاوشیان اضافه کرد: تربیت غیر رسمی که در محیط خانواده شکل می پذیرد و تربیت رسمی که در نهادهای رسمی و آکادمیک نظام اجتماعی بوجود می آید نقشی بسیار مهم در شکل دهی شخصیت فردی خانوادگی و اجتماعی خواهد داشت.
رئیس موسسه خاتم همچنین با اشاره به کاستی ها و نقاط ضعف تربیت رسمی و غیر رسمی در جامعه امروزی گفت: اگر واقع بینانه و مطابق با واقعیت جامعه امروزی بخواهیم صحبت کنیم متاسفانه در هر دو زمینه هم تربیت رسمی وهم تربیت غیر رسمی دارای ضعف هستیم که خود ناشی از عدم توجه به نیازهای تربیتی است که چه در سطح اجتماعی و ساختار حاکمیتی چه در ساختار خانوادگی مورد غفلت واقع شده است.
چاوشیان همچنین در خصوص جایگاه کنونی آموزش و پرورش در کشور و وضعیت معلمان به عنوان فرهنگ سازان جامعه و نسل گفت: آیا عزت مربیان تربیتی و آموزشی ما در جامعه حفظ می شود؟ آیا معلمان ما با توجه به مشکلات معیشتی و نگاه های به دور از احترامی که برایشان بعنوان یک فرهنگ بعضا شکل گرفته است دارای عزت و آبرو و کرامت هستند؟ آیا خودشان با همه بی مهری های که متوجه شان شده توانایی تربیت نسل و فرزندان جامعه را خواهند داشت؟ قطعا جواب خیر است حال آنکه با مروری به جوامع متمدن در طول تاریخ به ما نشان خواهد داد جامعه های موفق و کشورهای پیشرو همواره حامی جامعه معلمان و مربیان تربیتی شان بوده اند متاسفانه وقتی مربیان و معلم ما مورد تکریم و احترام قرار نمیگرند نباید انتظار داشته باشیم متربیان سالم و صالحی را نیز روبرو باشیم.
وی افزود: هرچقدر ما از فضاهای تربیتی خانوادگی غافل شدیم عواقب ناگوارش را در سطح اجتماعی ملاحظه کردیم؛ در نتیجه کارکرد جلوگیری از انحرافات اخلاقی و آسیب های اجتماعی از نگاه بنده مهم ترین کارکرد خانواده محسوب می شود که ریشه در تربیت صحیح فرزندان و نحوه تعامل شایسته اعضای خانواده بالاخص والدین دارد.
رییس موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم همچنین باتوجه به کارکرد اجتماعی خانواده به بحران جمعیت و موضوع فرزندآوری اشاره کرد و گفت: از دیگر کارکردهای مهم اجتماعی خانواده که باید بدان اشاره داشته باشیم و مورد توجه دین هم واقع شده است؛ تولید و تکثیر نسل است که البته بایستی با اشاعه فرهنگ صحیح دینی همراه باشد که متاسفانه الان کشور ما با یک فاجعه جمعیتی مواجه شده است و نرخ زاد و ولد در کشور در بدترین شرایط خودش در سالهای اخیر و حتی قرن اخیر قرار گرفته است که خطر پیری جمعیت را در پیش رو دارد.
وی ادامه داد: البته باید توجه داشت این مساله با شعار و استناد به آیات قرآنی و روایت معصومین صرفا حل نخواهد شد و بنظرم بجای شعار و شانتاژهای رسانه ای باید سیاست گذاری در حوزه خانواده با تاکید بر رفاه خانواده اصلاح گردد.
مدرس سطوح عالی حوزه های علمیه خواهران گفت: نکته مغفول مانده در حوزه آسیب های اجتماعی و حتی مساله جمعیت در گرو عدم توجه به خانواده محوری در برنامه ها و سیاست های اجرایی است و تا زمانی که این مشکل حل نشود بطور قاطع می توانیم بگویم رشدی را در این زمینه نخواهیم داشت و تا سال های سال این معضلات ادامه دار خواهد بود.
پژوهشگر مطالعات خانواده در دانشگاه برن سوییس گفت:کم رنگ شدن قداست خانواده یکی از بدترین اتفاقاتی است متاسفانه در سال های اخیر شکل گرفته است و والدین دیگر دارای عزت و اقتدار نیستند و عواملی همچون رسانه های اجتماعی و حتی رسانه ملی و سریال های تولید شده در سالهای اخیر شبکه های خانگی عاملی موثری در این قداست زدایی از کانون خانواده ها بوده اند.
رییس موسسه «خاتم» افزود: در این بین کم رنگ شدن ارزش های دینی و باورهای اعتقادی و حتی سنت و فرهنگ اصیل ایرانی نیز تاثیرفراوانی بر این قضیه داشته است
دکتر چاوشیان ادامه داد: اگر ما قداست خانواده را که بسیار مورد تاکید دین و فرهنگ مان بوده است کمرنگ کنیم دیگر هیچ بنای اجتماعی را نمی توانیم آباد کنیم حتی مسایلی نظیر توسعه اقتصادی و اجتماعی نیز تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
دکتر چاوشیان ضمن تاکید بر تجدید نظر جدی در نگاه به خانواده در سطوح فردی، خانوادگی، اجتماعی و همچنین حاکمیتی گفت: حاکمیت و مدیران ارشد نظام علی رغم پرداختن به مسایل مختلف اقتصادی و سیاسی و فرهنگی باید برنامه جامع هدفمند و نظام مندی را برای خانواده در نظر بگیرند اگر خانواده محوری از مبنای سیاست گذاری و برنامه های اجرایی نظام حذف شود در سال های آتی با مشکلات به مراتب بدتری در عرصه فرهنکی تربیتی و بویژه مساله جمعیت مواجه خواهیم بود.
وی ادامه داد: حل مساله جمعیت در گروی پراختن اصولی به مساله تشکیل خانواده و ازدواج دارد و ابتدا باید زمینه ازدواج را فراهم اوریم چنانچه بدون ازدواج هم نسلی بوجود نخواهد آمد.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت تشکل های مردمی و اجتماعی در حوزه خانواده و ازدواج گفت: سازمان های مردم نهاد با توجه به پشتوانه و اعتماد مردمی می توانند ضمن تسهیل گیری و بستر سازی برای کاهش آسیب های اجتماعی، محل مناسبی برای فراهم آوردن مقدمات ازدواج برای جوانان باشند.
وی در ادامه ضمن انتقاد به برخی تصمیم گیری های غیر اصولی در حوزه خانواده گفت: بجای توجه به مسایل حاشیه ای و تصمیمات خلق الساعه مسولان باید به فکر حل ریشه ای مساله و توجه به تسهیل ازدواج باشیم که در این بین نقش سازمان های مردم نهاد که مورد اعتماد جامعه و مردم می باشد بسیار حیاتی است و و می تواند جریان سازی نوینی از طریق همین موسسات مردمی دارای اعتبارو صلاحیت علمی و فرهنگی صورت پذیرد. چرا که تجربه سال های گذشته نشان داده مداخله حداکثری حاکمیت در حوزه سیاست گذاری خانواده و ازدواج چندان موفق نبوده و گواه این مطلب نیز آمار ده تا پانزده میلیون تجرد در کشور و نشان دهنده عدم موفقیت در حوزه سیاست گذاری ازدواج است و بسیاری ازدواج های شکل گرفته در سال های اخیر نیز بخاطر عدم حمایت های معیشتی بلند مدت از زوجین و خانواده ها به جدایی و طلاق منجر شده است.
انتهای پیام/
| لینک مطلب: | http://qomefarda.ir/News/item/30720 |