حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان درباره اجلاس سفرای ایران در خارج گفت: ما سال گذشته یک گردهمایی منطقهای در چارچوب نگاه به آسیا با حضور سفرای کشورهای همسایه را برگزار کردیم. اما گردهمایی رؤسای نمایندگی سیاسی تقریباً ۵ سال برگزار نشده و بخش مهمش هم به موضوع کرونا مربوط میشود. ما بعد از پنج سال این نشست را داریم. این نشست به بررسی پیامدهای نظم در حال حضور جهانی میپردازد، اما در نتیجهگیری کنشگری ایران در نظم در حال حضور مدنظر است.
ما در دیدار با مقام معظم رهبری و تا امروز، بحثهایمان بر ابعاد مختلف فرهنگی، سیاسی، امنیتی، نظامی و تجاری متمرکز بود که در نظم جدید در حال حضور جایگاه ایران کجا است و اینکه چه اقداماتی را باید انجام دهیم. بدون تردید ایران یک کنشگر اصلی در سطح منطقهای است و در سطح جهانی هم جزو کنشگر فعال است. از جمله تحولات ظهور قدرتهای جدید اقتصادی در آسیا است. ما در ائتلافهای منطقهای مانند شانگهای و بریکس عضویت خود را پیگیری کردیم. عضویت ما در شانگهای در تیرماه انجام میشود و در تیرماه اعلام عضویت دائم ایران را داریم.
وزیر خارجه در خصوص سازمان بریکس گفت: از سال گذشته درخواست کردیم که ایران بهعنوان عضو ناظر مورد پذیرش قرار گیرد. در نتیجه در اولین نشست وبیناری سران عضو بریکس آقای رئیسی حضور پیدا کردند. در ادامه ما برای نشست وزرای خارجه بریکس در روز جمعه دعوت شدیم. یکی از موضوعات در دستور کار این ائتلافهای منطقهای توجه به ارزهای ملی و حذف دلار است. ما در مذاکرات خودمان توافق کردیم و دلار را از مبادلاتمان حذف کردیم، اما در بریکس و شانگهای ما تازه عضویتمان کامل میشود. اما این ایده را در تمام دیدارهای دوجانبه در آفریقا پیگیری خواهم کرد.
وی درباره برجام توضیح داد: ما در حوزه بیاثر کردن تحریمها یک دستور کار در دولت فراروی تمامی اعضای هیئت دولت است. ثانیاً مأموریت دیگر ما این است که برای لغو تحریمها از مسیر دیپلماسی تلاش کنیم. بیتردید اقدامات دستگاه دیپلماسی در قالب مصوبه مجلس است. رعایت قانون مصوب مجلس یکی از دستورالعملهایی است که موردتوجه ما خواهد بود.
وی در خصوص سفر هیئت عمانی به ایران و مذاکرات انجام شده گفت: اولاً هدف اصلی سفر سلطان عمان به تهران، پاسخ به سفر سال گذشته آقای رئیسی بود. انجام این سفرها پیام خاص خودش را دارد. چرا سفر سلطان عمان در فاصله زمانی حدود مثلاً یک سال انجام شد درحالیکه متعارف این است که فاصله سفر مقامات عالی کشورها معمولاً سه سال یا چهار سال است. یکی از دلایل آن این بود که توافقات آقای رئیسی و سلطان عمان در یک سال گذشته بهخوبی عملیاتی شد. من کمتر از دو ماه پیش در عمان که بودم، سلطان عمان گفت برای اولینبار احساس میکنم در همکاریهایمان با ایران توافقات بهخوبی اجرایی میشود و این را کاملاً در گزارشها و در دیدارهایی که دارم از نزدیک حس میکنم و این یک تحول خیلی خوبی است و نشان میدهد دولت آقای رئیسی، دولت عمگرا است و فقط به دنبال امضای اسناد نیستند و دنبال اجرای اسناد هستند.
وی افزود: از سال گذشته تاکنون حجم تبادل تجاری ما بیش از دوبرابر افزایش پیدا کرده و در خیلی از حوزهها توافقاتی که امضا کردیم به نتیجه رسیده است. همین باعث تشویق طرف عمانی شد که ما بیاییم برنامه جامع همکاریهای مشترک راهبردی ایران و عمان را در دستور کار قرار دهیم. بین من و همکارم وزیر خارجه عمان چارچوب این برنامه توافق شد. تیمهای فنی ما کار کردند و ما بهزودی بعد از ویرایش نهایی سند، آن را امضا خواهیم کرد.
امیرعبداللهیان ادامه داد: پس هدف اصلی مناسبات دوجانبه و تأکید بر اهمیت پیگیری هرچه بیشتر مناسبات و امضای تعدادی از اسنادی که برای روانتر شدن روابط دو کشور وجود دارد. طبعاً سلطان عمان همیشه به دلیل کاری که در سالهای گذشته ابتکار عملی که سلطان مرحوم سلطان قابوس داشتند برای کمک به هرگونه چالش منطقهای و بینالمللی ابتکاراتی را مطرح میکنند. همواره یکی از مسائل موردتوجه سلطان عمان بحثهای مربوط به مذاکرات هستهای است و ایشان توصیههایی دارند که بیان میکنند.
وی همچنین درباره این سفر افزود: در جریان این سفر یکی از موضوعات مهم که اشاره شد، هفته گذشته سلطان هیثم سفری به قاهره داشتنت و با آقای سیسی، رئیسجمهور مصر ملاقات داشتند و در آنجا راجع به اهمیت توسعه رابطه تهران و قاهره گفتگوهایی بین رؤسای مصر و عمان صورت میگیرد که وقتی این را منتقل کردند به مقامات عالی ایران، طبعاً ما با نگاه به مشترکاتمان، هیچ مشکلی دوجانبهای وجود ندارد. موضع آقای سیسی در تحولات سالهای اخیر منطقه بهویژه در مبارزه با داعش و افراطگرایی در پرونده سوریه موضعی منطقی و درست بود، لذا ما استقبال کردیم اینکه اگر ابتکاری برای توسعه روابط تهران و قاره وجود داشته باشد، ایران از آن ابتکار در راستای منافع دو طرف استقبال میکند.
وی درباره افغانستان گفت: واقعاً ایران و افغانستان با داشتن ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دو کشور با اشتراکات فراوان هستیم. ما اکنون مشترکات دینی و فرهنگی زیادی باهم داریم. در بحث مرزها نگاه ما توسعه روابط اقتصادی و تجاری است و طبعاً اگر تقویت شود به امنیت مرزها در دو طرف کمک میکند. در چند روز اخیر درگیریهای پراکنده مرزی رخداده و مقامات افغانستانی اعلام کردند که هیچ هدفی پشتش نبوده است. در بحث حق آبه هم من اخیراً در مشورتی که با آقای رئیسجمهور داشتم، گفتند مأموریت داده شود به آقای کاظمی قمی تا از نزدیک وارد عمل شوند. دراینرابطه هم اقداماتی انجام شده و خوشبختانه هیئت حاکمه هم مذاکرات خوبی را با آقای کاظمی قمی داشتند. ما تأکید داریم که داشتن سابقه تاریخی همسایگی بین دو ملت غالب است بر هر مسئله دیگری که دشمنان بخواهند از آن سو استفاده کنند.
وزیر امور خارجه در خصوص بیانیه مثبت نشست سران اتحادیه عرب گفت: واقعیت این است که نشست اخیر اتحادیه عرب فاقد بیانیه پایانی بود. در برخی از سخنرانیهایی که مقامات داشتند موضوع نادرستی را بیان کردند. اما به دلیل پیشرفتهایی که در پیگیری سیاست همسایگی وجود داشت، واقعاً طرف سعودی تلاش کرد که سیگنال منفی یا حرف و سخن تلخی بهعنوان بیانیه پایانی مطرح نشود. حتی ایدهای برای همکاری امنیتی در منطقه وجود دارد که ایران نیز در آن شریک باشد.
امیرعبداللهیان درباره اقدامات وزارت خارجه نسبت به شرایط ایرانیان خارج از کشور گفت: اگر بخواهیم واقعبینانه صحبت کنیم، اغتشاشات توأم با مداخلات خارجی پاییز سال گذشته اولاً در مناسباتمان و اروپا خلل ایجاد کرد. ثانیاً علیرغم اینکه جمعیت بزرگ ایرانیان در خارج از کشور بخش عمده آنان اصلاً ورود به این مسائل نکردند و تحتتأثیر رسانههای خارجی اقدامی را به عمل نیاوردند، هرچند فضای روانی که رسانههای معاند روی افکار ایرانیان داشتند، میتوانست سطحی از تأثیر و نگرانی را در آنان ایجاد کند، اما تلاش زیادی شد که جامعه ایرانیان در خارج از کشور واقعبینانه بتواند تفکیک قائل شوند بین آنجایی که یک مطالبه بر حق مسالمتآمیزی وجود دارد و جایی که مداخله خارجی است.
وی ادامه داد: ما در قالب سامانه پرسمان تردد تلاش کردیم که یک گامی را برداریم که هم با پدیده این هراسی روی ایرانیان عزیز مقابله کند و هم تردد ایرانیان را تسهیل کنیم. ما بهزودی وارد مصوبات در هیئت دولت و سپس در مجلس شورای اسلامی برای نهایی کردن و تصویب قانون جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور خواهیم شد. این یک کار ماندگاری است که دولت انجام خواهد داد. آقای رئیسی واقعاً توجه ویژهای به مسئله ایرانیان خارج از کشور دارند. وجود حدود پنج میلیون ایرانیای که به سرکنسولگریهای ما مراجعه میکنند نشان میدهد که یک جمعیت بزرگی نیازمند یک توجه ویژه هستند. این توجه در دولت وجود دارد.