افراد دارای معلولیت با مشکلات و موانع بسیاری دستبهگریباناند و معمولاً، حقوق آنان نادیده گرفته میشود. یکی از نمادها و نشانههای این نادیدهانگاری بیتوجهی به وضعیت شغلی آنهاست که باید موردتوجه قرار بگیرد.
به گزارشپایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» افراد دارای معلولیت با مشکلات و موانع بسیاری دستبهگریباناند و معمولا، حقوق آنان نادیده گرفته میشود. یکی از نمادها و نشانههای این نادیده انگاری بیتوجهی به وضعیت شغلی آنهاست. پیامد چنین شرایطی؛ نداشتن درآمدی برای ادامه حیات و نرسیدن به استقلال مالی جهت خودگردانی، عدم حضور در اجتماع و برخوردار نبودن از زیست بهتر است و بعضی نیز شغلهای نازل و کمدرآمدی مانند زبالهفروشی و دستفروشی را پیشه میکنند. طبق قانون حمایت از حقوق معلولان، حـداقل سه درصد از مجـوزهای استخدامی (رسمی، پیمانی، کارگری) دستگاههای دولتی و عمومی اعم از وزارتخانهها، سازمانها، موسسات، شرکتها و نهادهای عمومی و انقلابی و دیگر دستگاههایی که از بودجه عمومی کشور استفاده میکنند باید به افراد معلول واجد شرایط اختصاص یابد و امکان اشتغال معلولان میتواند آنها را تا حدودی از لحاظ اقتصادی تامین کند، اما اغلب نهادها نه تنها این قانون را اجرایی نمیکنند، بلکه نداشتن معلولیت را جز شروط استخدامی خود میدانند!
سهمیه ۳ درصدی استخدام افراد معلول درست اجرا نمیشود
از همین رو سهیل معینی، مدیرعامل انجمن باور و تشکلهای نابینایان و کمبینایان کشور با اشاره به اینکه سهمیه ۳درصدی استخدامی که برای افراد معلول است متأسفانه درست اجرا نمیشود، گفت: در حال حاضر چندین سال است در وزارت آموزشوپرورش که بزرگترین میزان استخدامهای دولتی را دارد افراد نابینا را به بهانههای مختلف و بخشنامههای خود نگاشته داخلی از احراز پستهای آموزشی در مدارس عادی محروم میکنند و آنها را به مدارس استثنایی میفرستند.
وی اضافه کرد: درحالیکه این موضوع با هیچ شرایط و حقوقی تطبیق ندارد از طرفی هم مدارس استثنایی اعلام میگویند که ما از معلمان معلول اشباع هستیم و عملاً ظرفیتی برای جذب نداریم.
معینی با اشاره به نبود سیستم حمایت شغلی از نابینایان، ابراز داشت: در زمینههای استخدامی مشکلات دیگر نبود سیستم حمایت شغلی برای کل افراد معلول ازجمله نابیناها است.
وی تأکید کرد: در حال حاضر در کشور برای حمایت از این افراد وام خوداشتغالی، پرداخت حق بیمه سهم کارفرما در بخش خصوصی است که این موارد کافی نیست و باید از نظر شغلی حمایتهای بیشتری از این قشر شود.
مدیرعامل انجمن باور و تشکلهای نابینایان و کمبینایان کشور ادامه داد: در کشورهای موفق دنیا در این زمینه سیستمهای حمایت شغلی وجود دارد که شامل مراحل کاریابی برای این افراد، گفتگو با صاحبان کار برای مساعد کردن محیط، نصب تجهیزات ویژه این افراد، مناسبسازی محیطی و پشتیبانیهای دیگری است که برای اشتغال این افراد ضروری است.
وی تصریح کرد: متأسفانه این سیستم حمایت شغلی در کشور ما به دلیل کاهش استخدامهای دولتی و مشکلات بخش خصوصی شکل نگرفته و انجام نمیشود؛ اما در زمینه شغلی یکی از بزرگترین مشکلات افراد نابینا چگونگی روند چرخش جذب است علیرغم اینکه این افراد از تحصیلات بسیار بالایی برخوردار هستند.
باید به معلولان به چشم یک فرد توانمند نگاه شود
همچنین دراینخصوص مجید شکوری مدیر انجمن ضایعه نخاعی استان قم در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به موضوع اشتغال معلولان، اظهار داشت: بحثهای مختلفی وجود دارد از جمله اینکه یک معلول باید شغل داشته باشد و باید خودکفا شود، معلولان توانا هستند و باید به معلولان به چشم یک فرد توانمند نگاه کرد.
وی ادامه داد: کار اصلی در خصوص معلولان همان فرهنگ است، معلولان باید به خودشان اعتماد کنند که میتوانند کار کنند باید این فرهنگ برای معلولان جا بیفتند سازمان بهزیستی باید با مددکاریهای مختلف معلولان را به خودباوری برساند تا معلول عمیقاً بپذیرد که میتواند در جامعه مفید باشند.
مدیر انجمن ضایعه نخاعی استان قم گفت: بسیاری از معلولان به این خودباوری رسیدند و موفقیتهای زیادی در عرصههای اجتماعی فرهنگی و ورزشی کسب کردند، مسئولان محدودیت را برای معلولان به وجود میآورند.
وی اضافه کرد: نقش رسانه در تبیین مشکلات معلولان پر رنگ است در مورد هر چیزی فرهنگسازی شود مشکلات حل میشود نقش رسانه در فرهنگسازی مهم است. رسانه باید معلولان موفق را بهعنوان الگو معرفی کنند؛ اما نگاه رسانه به معلولان گاهی ترحمآمیز است، رسانه نباید شخصیت معلولان رو مورد هدف قرار دهد.
تغییر نگرش جامعه نسبت به معلولان و توانمندی آنها راهکاری برای توانمندسازی و ایجاد اشتغال برای این قشر است دراینبین کارشناسان عقیده دارند که ایجاد اشتغالهای خُرد، خوداشتغالی و یا حمایت کارآفرینان از معلولان گامی برای ایجاد اشتغال این قشر است. البته باید به مسئلهآموزش هم برای این قشر از جامعه در خوداشتغالی توجه ویژه شود. معلولیت محدودیت نیست و میتواند پله ترقی باشد
این در حالی است که روحالله ذوقی، کارآفرین و رئیس هیأت معلولین متوسل به ائمه اطهار با اشاره به اشتغال معلولان، گفت: معلولیت محدودیت نیست و معلولیت میتواند پله ترقی باشد. ما میخواهیم فاصله بین افراد سالم و معلول را بشکنیم و به جامعه بگوییم اگر فرصتها مناسب باشد افراد معلول میتوانند حتی از افراد سالم هم بیشتر فعالیت کنند.
وی افزود: از همان روزهای ابتدایی فعالیتهای مختلف را در زمینههای اجتماعی، اشتغالزایی معلولین، مناسبسازی محیط و برخی مسائل دیگر را شروع کردیم.
این معلول کارآفرین خاطرنشان کرد: در زمینه ارائه خدمات مددکاری به معلولین یک مؤسسه را تأسیس کردیم همچنین در زمینه خدمات معلولین یک کاریابی ویژه معلولین را تأسیس کردیم. در زمینه فعالیتهای اقتصادی هم سه شرکت را تأسیس کردیم که در زمینههای مختلف بهویژه فضای سبز فعال است که در این شرکت حدود ۱۰۰ نفر در حال فعالیت هستند. ساخت مخزنهای پیشساخته برای اولینبار در قم
مدیر مجمع بزرگ هیئت معلولین گفت: برای اولینبار در استان قم مخزنهای پیشساخته را طراحی و اجرا نمودیم و در این زمینه در حال فعالیت هستیم.
وی ادامه داد: بیشترین فعالیتهای ما در حوزه اجتماعی و افزایش مشارکتهای اجتماعی و افزایش نشاط بین مردم قم بهویژه معلولین بوده است.