فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی دو حلقه مفقوده در استفاده درست و صحیح از ارابه‌های مرگ یا همان موتورسیکلت است که موجب شده بسیاری از جوانان در سنین کم جان خود را به دلیل استفاده نادرست و ناایمن از دست بدهند.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» «ویراژهایی که با مرگ خاموش می‌شود»، «وسیله نقلیه یا ارابه مرگ؟»، « ارابه مرگ جان جوانی را در قم گرفت»، «ارابه مرگ جان  موتورسوار را گرفت»، «ارابه مرگ قاتل ۲۳ درصد موتورسواران»؛ این‌ها بخشی از تیترهایی است که هر از چند گاهی در رسانه‌های مختلف کشور در خصوص تصادفات موتورسیکلت به چشم می‌خورد.
تصادفاتی که در برخی از زمان‌ها هرچند خانواده‌ای را داغدار نمی‌کند اما حوادثی را رقم می‌زد که یک‌عمر پشیمانی به دنبال دارد، حوادثی مانند قطع نخاع، قطع عضو و ... ازجمله این حوادث هستند.
بر اساس آماری که در سال‌های گذشته ارائه‌شده بیش از ۱۲ میلیون موتورسیکلت در کشور وجود دارد که قطعاً آمار آن بالاتر هم رفته است اما نکته دردناک ماجرا اینجاست که بیشتر آن‌ها فاقد گواهینامه رانندگی هستند.
همچنین طبق آخرین آماری که در سال ۱۴۰۱ از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی کشور منتشر شد، موتورسوارترین استان‌های کشور یزد ، قم و بوشهر است که در آن‌ها حداقل نیمی از خانواده‌ها دارای موتورسیکلت هستند.

به ازای هر چهار شهروند یک موتورسیکلت در قم وجود دارد
با توجه به این مسئله سرهنگ صدفی، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی قم در مصاحبه‌ای در سال گذشته با اشاره به آمار تعداد موتورسیکلت‌های استان قم، گفت: ۳۵۰ هزار دستگاه موتورسیکلت بر اساس آخرین آمار در شهر قم تردد می‌کنند که با توجه به جمعیت رسمی یک‌میلیون و ۳۸۷ هزارنفری آن، به ازای هر چهار شهروند یک موتورسیکلت در قم وجود دارد.



بر اساس آمار و اطلاعات منتشرشده در سال‌های اخیر در تصادفات درون‌شهری میزان فوتی‌ها راکبان موتورسیکلت رقم بسیار بالایی است که نشان می‌دهد میزان ایمنی آن در سطح بسیار پایینی است و همچنین عدم استفاده راکبین موتور از تجهیزات ایمنی برافزایش آمار فوتی‌ها و جرحی اضافه می‌کند.
کاهش تصادفات منجر به فوت در قم
از همین رو سرهنگ حمید عرب لاریمی، رئیس پلیس راهنمایی‌ورانندگی شهرستان قم در گفتگو با خبرنگار ایرنا،  افزود: در هفت‌ماهه سال ۱۴۰۲، ۷۰ نفر براثر تصادفات داخل‌شهری فوت کردند که در هفت ماه سال جاری به ۴۸ نفر کاهش یافت.
وی افزود: یکی از مهم‌ترین علل بروز حوادث رانندگی، بی‌توجهی رانندگان به جلو است که سهمی ۳۹ درصدی از کل تصادفات شهری قم را به خود اختصاص داده است.
به گفته عرب لاریمی، استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی، اصلی‌ترین عامل این حواس‌پرتی‌ها بوده و گاهی باعث وقوع تصادفات شدید و بعضاً منجر به فوت می‌شود. سایر عوامل نیز شامل نگاه به تابلوهای تبلیغاتی، ویترین مغازه‌ها و صحبت باسرنشینان خودرو است که سبب بی‌توجهی رانندگان به جلو می‌شود.

کاهش ۲ درصدی و افزایش ۱۴ درصدی تصادفات شهری و جاده‌ای
همچنین در این خصوص عزت اله بهزادی نیا، رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی قم در گفتگو با فرهنگ‌نگار افزود: مهرماه امسال ۲۶ هزار و ۲۲۱ تماس با این مرکز برقرار و منجر به انجام ۹ هزار و ۷۷۹ مأموریت شد.
 وی با اشاره به افزایش ۲ درصدی تماس‌ها و کاهش چهاردرصدی مأموریت‌های انجام‌شده، اضافه کرد: کارشناسان اورژانس ۱۱۵ قم در این مدت به هشت هزار و ۴۹۰ مددجو امدادرسانی کرده که نسبت به مدت مشابه پارسال، چهار درصد کاهش نشان می‌دهد.
 رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی قم ادامه داد: در این مدت یک هزار و ۹۶۶ واقعه تصادف رخ‌داده که یک هزار و ۵۶۵ واقعه شهری و ۴۰۱ واقعه نیز جاده‌ای بوده است.
وی خاطرنشان کرد: تصادفات شهری ۲ درصد کاهش و تصادفات جاده‌ای ۱۴ درصد افزایش نشان می‌دهد که درمجموع تعداد تصادفات نسبت به مدت مشابه پارسال، یک درصد افزایش‌یافته است.
بهزادی نیا بیان کرد: ۲ هزار و ۴۳۹ نفر در تصادفات مهرماه امسال مصدوم شده‌اند که نسبت به مدت مشابه پارسال ۵ درصد کاهش نشان می‌دهد.

همان‌طور که گفته شد طبق آمار منتشرشده در سال‌های قبل، قم ازنظر تعداد موتورسیکلت‌سوار در بین چند شهر کشور قرار دارد و همین موضوع باعث می‌شود که تصادفات موتورسیکلت در استان هم نسبت به دیگر استان‌ها بیشتر باشد. در تصادفات درون‌شهری عمده تصادفات که منجر به فوت و یا جرح می‌شود مربوط به موتورسیکلت است و در ۸۰ درصد این تصادفات که راکب دچار صدمات جدی و یا فوت قرار می‌گیرد به دلیل عدم استفاده از کلاه ایمنی است.
فوت ۱۴ نفر در تصادفات موتورسیکلت در هفت ماه
از همین رو سرهنگ هاشمی در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه رنج سنی راکبین موتورسیکلت در استان بین ۱۴ سال تا ۲۴ سال است، اظهار داشت: بیشتر این راکبین فاقد گواهینامه رانندگی، بیمه و کلاه ایمنی هستند.
وی ادامه داد: نداشتن وسایل ایمنی در هنگام رانندگی با موتورسیکلت در صورت بروز حادثه و تصادف خسارت‌های سنگین و حتی جبران‌ناپذیری را به بار خواهد آورد.
معاون عملیات پلیس راهنمایی و رانندگی استان قم با اشاره به کاهش فوتی‌های تصادفات موتورسیکلت‌سوار در هفت ماه سال جاری نسبت به سال قبل، گفت: در هفت ماه سال جاری ۲۵۸۰ نفر براثر تصادفات موتورسیکلت مجروح شده‌اند.
وی اضافه کرد: ۱۰ درصد از این آمار دچار آسیب‌های دائمی مانند قطع عضو شده‌اند و ۱۴ نفر هم بر اثر تصادف با موتورسیکلت جان خود را ازدست‌داده‌اند.
هاشمی در خاتمه تصریح کرد: این تعداد فوتی در هفت ماه اول سال جاری نسبت به مشابه سال قبل ۱۹ نفر کاهش داشته است اما فوت یک نفر هم زیاد است و باید این موضوع به صفر برسد.



همان‌طور که گفته شد موتورسیکلت یکی از انواع وسایل نقلیه است که به علت ارزانی قیمت ، مصرف کم سوخت ، قابلیت مانور بالا و فضای کمی که از معابر اشغال می‌کند، همواره در چرخه ترافیک از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و موردتوجه و استقبال اقشار متوسط و کم‌درآمد و بخصوص جوانان قرارگرفته است ، به‌نحوی‌که امروزه تعداد زیادی کارخانه موتورسیکلت‌سازی در سطح کشور ، در حال تولید انبوه هستند و این در حالی است که ضریب ایمنی پایین موتورسیکلت و آسیب‌پذیری شدید راکبان آن در هنگام سوانح رانندگی درصد زیادی از تلفات و ضایعات ناشی از تصادفات را به آنان اختصاص می‌دهد.
 از طرف دیگر فراوانی تخلفات رانندگی و عدم رعایت مقررات راهنمایی و رانندگی ازجمله عبور از چراغ‌قرمز ، حرکت در خلاف جهت تعیین‌شده، عبور از پیاده‌رو ، عدم استفاده از کلاه ایمنی ، رانندگی با موتورسیکلت فاقد پلاک ، رانندگی بدون داشتن گواهینامه رانندگی و ... توسط موتورسواران در کل کشور به‌خصوص در شهرهای بزرگ ، این وسیله نقلیه را به‌وسیله ای مزاحم و عامل سلب آسایش و امنیت ترافیکی شهروندان تبدیل نموده است.
اما دراین‌بین علاوه بر اقدامات قانونی باید روی فرهنگ‌سازی برخی مسائل مانند استفاده از کلاه ایمنی در کشور اقدامات مؤثری انجام شود تا بتوانیم در این زمینه هم پیشگیری کنیم.

فرهنگ‌سازی و آگاهی بخشی دو حلقه مفقوده در استفاده از ارابه‌های مرگ
از همین رو سرهنگ غلامرضا صدفی در گفتگو با خبرنگار ما بر ضرورت فرهنگ‌سازی در استفاده از وسایل نقلیه عمومی تأکید کرد و بیان داشت: موتورسیکلت وسیله‌ای سریع، ارزان، در دسترس و کم‌هزینه است. یکی از مسائلی که مردم رو به موتور برای استفاده می‌آورند ارزان بودن است زمانی مردم با ۷ میلیون پرایدی که ایمنی نداشت را می‌خریدند که نسبت به موتور بهتر بود.
وی عنوان کرد: در دنیا هم از موتورسیکلت استفاده می‌شود و این نیست که بگوییم فقط در کشور ما از این وسیله استفاده می‌شود. باید فرهنگ استفاده از موتور سیلکت در کشور را تقویت کنیم. ما نمی‌توانیم به مردم بگوییم که این وسیله ایاب‌وذهاب و امرار و معاش شما را بگیریم تا ایمن باشد از طرفی هم شاید زیرساخت‌های سفر در شهر مناسب و کافی نباشد.
باید فرهنگ استفاده از موتور تقویت شود
رئیس پلیس راهنمایی‌ورانندگی استان قم با اشاره به اینکه در مسئله موتورسیکلت بحث فرهنگ بسیار مهم است، ابراز داشت: باید به‌صورت ویژه در مسئله فرهنگ‌سازی از خانواده‌ها شروع کنیم و ارگان‌هایی که در مسائل فرهنگی هم دخیل هستند باید به موضوع ورود پیدا کنند و وظیفه خود را انجام دهند.
وی ادامه داد: صرفاً با جریمه کردن و انتقال به پارکینگ نمی‌شود جلوی راکبین موتورسیکلت در سطح شهرها را گرفت اما اگر در مسئله فرهنگ این مسئله را مطالبه کنیم جوابگو خواهد بود. امروز والدین به فرزندان خود که نه سن قانونی دارند و نه گواهینامه دارند موتورسیکلت می‌دهند و از همه بدتر هم اینکه خود والدین سوار ترک این راکبین می‌شوند.
صدفی عنوان کرد: این ضعف فرهنگی ما را در بحث استفاده از موتورسیکلت را نشان می‌دهد. باید تلاش کنیم و قانع کنیم احساس خطر را به جامعه به صورتی القا کنیم که خانواده همان‌طور که در قبال کودک خود احساس خطر می‌کند در قبال نوجوان و جوان خود هم احساس خطر کند که اگر این نوجوان با موتورسیکلت تصادف کند ممکن از یک‌عمر پشیمانی برای خود و خانواده به بار بیاورد به‌عنوان‌مثال در بین راکبین موتورسیکلت قطع نخاع‌هایی داریم که هیچ جایی دیده و گفته نمی‌شوند.



استفاده از موتورسیکلت باید از طریق رسانه و خانواده‌ها فرهنگ‌سازی شود
همچنین در این خصوص جلیل گودرزی فر معاون فنی و عملیات اورژانس ۱۱۵ قم در گفتگو با خبرنگار ما با اشاره به مسئله فرهنگ‌سازی در جامعه برای طیف‌های مختلف مخصوصاً برای نوجوانان و جوانان در مدارس، گفت: نقش خانواده در کاهش تصادفات بسیار مهم است. امروز خانواده‌ها چقدر بر استفاده فرزند خود از موتور نظارت دارند و این فرزند چگونه در رعایت اصول ایمنی و قانونی تربیت‌شده است.

در هر حال به نظر می‌آید برای پایان دادن به تراژدی‌های تلخ تصادفات منجر به فوت نیازمند همکاری و همراهی همه سازمان‌ها و نهادهای مسئول در کنار رسانه‌ها و خانواده‌ها هستیم که فرهنگ صحیح استفاده از موتورسیکلت در کشور نهادینه شود.
حسین حیدری
انتهای خبر /