افزایش جمعیت نهتنها یک موضوع اجتماعی است، بلکه مستقیماً با پایداری و توسعه اقتصادی، امنیت ملی و توسعه پایدار کشور ارتباط دارد. ساختار جوان و فعال جمعیتی، موتور محرکه اقتصاد و تضمینکننده پویایی اجتماعی کشور به شمار میرود. کاهش جمعیت در سن باروری، به معنای کاهش ظرفیت تولید نسل، افزایش بار وابستگی سالمندان در آینده و در نهایت، کندشدن چرخ توسعه کشور خواهد بود.
آمارها بیانگر کاهش شدید نرخ باروری در کشور است، وزیر بهداشت چندی پیش هشدار داد که برای نخستینبار میزان موالید در کشور به کمتر از یک میلیون نفر در سال رسیده است.
رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز در این باره گفته است: «نرخ باروری در زمان حاضر ۱/۴۸ است که نرخ پایینی محسوب میشود؛ این در حالی است که نرخ باروری تا سال ۱۴۰۷ باید به ۲/۵ برسد.»
به گفته وی تعداد موالید سال گذشته ۹۷۹ هزار و ۹۳۰ نفر بوده که این آمار حتی نسبت به سال ۱۴۰۲ حدود هفت درصد کاهش داشته است.
بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت، ۴۱/۰۵ درصد از زنان متأهلِ در سن باروریِ کشور در بازه سنی ۱۵ تا ۳۴ سال قرار دارند، همچنین ۵۸/۹۵ درصد زنان متأهل در سن باروری، در گروه سنی ۳۵ تا ۴۹ سال هستند. این آمار نشان میدهد که بخش قابلتوجهی از زنان در ایران، در مرحلهای از زندگی قرار دارند که از نظر پزشکی و اجتماعی، برای فرزندآوری اهمیت حیاتی دارد،
بهعبارتدیگر، نیمی از زنان متأهل در سنین باروری، اغلب متولدین سالهای ۱۳۵۵ تا ۱۳۶۸ هستند؛ نسلی که اکنون در آستانه عبور از سنین اوج باروری قرار دارد؛ بنابراین اتخاذ تدابیر و سیاستهای حمایتی هدفمند برای تسهیل فرزندآوری در این گروه، از ضروریتهای فوری برنامهریزی جمعیتی کشور است.
ایران در زمان حاضر در پنجره جمعیتی قرار دارد؛ یعنی دورهای که جمعیت فعال و مولد، نسبت بیشتری نسبت به جمعیت وابسته (مانند کودکان و سالمندان) را تشکیل میدهند. این دوره یک فرصت استثنایی و غیر قابل تکرار برای پیشرفت اقتصادی و اجتماعی کشور فراهم میکند؛ اما این پنجره تا ابد باز نخواهد ماند.
در همین راستا، مرضیه وحید دستجردی، دبیر ستاد ملی جمعیت کشور در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، با بیان اینکه انتهای پنجره جمعیتی، سال ۱۴۲۵ است، هشدار داد: «هرچه به سال ۱۴۲۵ نزدیکتر میشویم، شرایط سختتر و تنگتر میشود، بنابراین باید هرچه هنر و توان داریم، برای جوانی جمعیت زودتر به کار بگیریم؛ یعنی نباید فرصتها و لحظهها را از دست بدهیم.»
وی همچنین درباره اقدامات ویژهای که ستاد ملی جمعیت برای استفاده از ظرفیت پنجره جمعیتی انجام خواهد داد، افزود: «اقدام ویژه این است که تلاش کنیم کارهایی انجام دهیم که هم به ازدواج زودتر جوانان و هم به فرزندآوری سریعتر کمک کند. برای موضوع فرزندآوری، بنای ما این است که برنامهای داشته باشیم که طی آن، هزینههای دو سال اول فرزند تأمین و در قالب یک کارت به مادران داده شود.»
با این حال، حتی قوانینی که در سالهای گذشته تدوین و تصویب شدهاند، به طور کامل به مرحله اجرا درنیامدهاند؛ یکی از قوانین بسیار متعالی در حوزه جوانی جمعیت، قانونی بود که مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ تحت عنوان قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تصویب کرد؛ این قانون وظایف تمام دستگاهها را در زمینه جوانی جمعیت بهروشنی مشخص کرده است؛ اما با گذشت نزدیک به چهار سال، هنوز بسیاری از مفاد آن اجرایی نشدهاند.
دبیر ستاد ملی جمعیت درباره میزان اجرای قانون جوانی جمعیت به تسنیم گفت: «برخی از مواد این برنامه اصلاً اجرا نشدهاند و برخی مواد نیز به طور کامل و صددرصدی اجرا شدهاند، برای مثال بیمه مادران باردار یا بیمه فرزندان تا پنج سال اجرایی شده است، برخی مواد دیگر نیز در حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد اجرا شدهاند، میزان اجرا در دستگاههای مختلف نیز، متفاوت است.»
امسال در حالی بهروز ملی جمعیت (۳۰ اردیبهشت) نزدیک میشویم که آمارهای نگرانکننده درباره کاهش سالانه جمعیت زنان در سن باروری، کنار نزدیکشدن به انتهای پنجره جمعیتی، لزوم یک بسیج ملی برای حمایت از ازدواج، فرزندآوری و خانوادهمحوری را دوچندان کرده است و اگر امروز برای نسل در حال عبور از سن باروری اقدام نشود، فردا دیگر فرصتی برای جبران نخواهد بود.
انتهای خبر/لینک مطلب: | http://qomefarda.ir/News/item/53934 |