«نون. خ» سریال شبکه اول سیما به کارگردانی سعید آقاخانی و تهیه‌کننده مهدی فرجی است که پیشتر مدیر شبکه اول سیما بود. این مجموعه درباره مردم یک شهر کُردنشین است که محصول آن‌ها تخمه است. مردم این منطقه تخمه‌های شان را به نون. خ. یا نورالدین خانزاده می‌دهند و او هم همه را به تاجری می‌دهد تا به ترکیه بفرستد و با قیمتی خوب بفروشد. ماجرا از آنجا شروع می‌شود که تاجر از دنیا می‌رود. اهالی روستا که از آن تاجر طلبکارند پول شان را از نون. خ. که رابط آن‌ها با تاجر بوده است می‌خواهند.

این مجموعه به دلیل ویژگی زبان کردی مورد استقبال شهروندان قرار گرفت. مردم مجموعه موفق پایتخت را به دلیل گویش شمالی در ذهن داشتند. این سریال با گویش کردی و شیرین زبانی، روایت‌های زندگی ایرانی را خیلی ساده و بدون اضافات فیلم‌های سینمایی به تصویر می‌کشد. اینگونه زندگی برای مردم آشناست و آن‌ها را برای ادامه سریال کنجکاو می‌کند. حسین سلطان‌محمدی منتقد تلویزیون اعتقاد دارد که سعید آقاخانی تمام تلاشش را به کار می‌گیرد تا بتواند داستان را تا پایان مدیریت کند که مخاطب برای دانستن پایان داستان، سریال را دنبال می‌کند.

او درباره جذب مخاطب سریال‌های نوروزی به این نکته اشاره کرد: با توجه به اینکه مخاطب ما عادت کرده در مناسبت‌های خاص مثل نوروز و ماه مبارک رمضان برنامه‌های ویژه ببیند، تلویزیون را وادار به تولید می‌کند. حتی اگر کیفیت دچار نوسان شود، باز هم تلویزیون به دلیل تقاضای مخاطب ناچار به عرضه است. البته در مناسبت‌هایی مثل دهه فجر هم تلویزیون برنامه‌های مناسبتی دارد، اما، چون مخاطب پراکنده است و تلویزیون در یک ساعت خاص بیننده ندارد، به طور معمول سریال‌های دهه فجر خیلی پررنگ ارزیابی نمی‌شوند. ولی ماه رمضان و نوروز دو محدوده زمانی است که تلویزیون در سال‌های اخیر در آن‌ها فعالیت زیادی داشته است. به همین دلیل تماشاگر انتظار دارد یک تولید جدید ببیند.

نکته‌ای که در جریان پخش سریال «نون. خ» و بسیاری از سریال‌های دیگر مخاطب مواجه می‌شود این است که مجموعه‌های ایرانی در آغاز جذابیت ندارند، اما به طور معمول در ادامه، سریال به مرحله‌ای می‌رسد که تماشاگر برای رسیدن به پایان ماجرا کنجکاو می‌شود. این کنجکاوی‌ها به دلیل آمادگی ذهن مخاطب در مناسبت‌ها بیشتر می‌شود. به دلیل افزایش شبکه‌های تلویزیونی دیگر مخاطب مثل گذشته که فصل فعال تلویزیون پاییز و زمستان بود راضی نمی‌شود. به همین دلیل در حال حاضر فصل فعال تلویزیون مناسبت‌های نوروز و ماه رمضان است.

سریال «نون. خ» را باید به عنوان یک سریال نمایشی طنز پذیرفت چرا که به تعبیر حسین سلطان‌محمدی تکیه‌کلام‌های این سریال طنز هم مثل تمام سریال‌های طنز وارد صحبت‌های روزمره مردم شده است. طنز این سریال در شیرین زبانی و کاراکتر‌های آشنای طنز است. سعید آقاخانی اگرچه در چند سال گذشته در سینما فیلم‌های جدی هم بازی کرده است، اما در کلیت پیشینه کمدی پررنگ‌تری دارد؛ بنابراین وقتی سعید آقاخانی را می‌بینیم و در قسمت‌های میانی سریال چهره‌ای مثل علی صادقی در داستان قرار می‌گیرد، وارد یک کش و قوس هیجانی می‌شویم. البته آذرنگ خیلی سابقه کمدی ندارد، ولی با گویش کردی وارد داستان می‌شود. همین طور بازیگرانی که به نظر می‌رسد کرد هستند؛ به غیر از مهیار که در سن کمتر تجربه بازیگری داشته است. این چهره‌ها آدم‌ها را به این باور می‌رسانند که یک اثر طنز را تماشا می‌کنند و علاقه‌مند می‌شوند بدانند این اثر طنز تا کجا پیش می‌رود.

*سلطان‌محمدی در ادامه به مقوله پرداختن «نون. خ» به موضوعات طنز آغشته به مسائلی، چون اختلاس و معضلات اجتماعی کشور اشاره کرد. او گفت: "در فیلم‌های سینمایی و آثار تلویزیونی این نکات را به تکرار می‌بینید. به این دلیل که نویسنده نمی‌خواهد به طور مستقیم به این مسائل وارد شود، در راستای طنز عادی از دیالوگ‌هایی که به معضلات اجتماعی و اقتصادی نزدیک است استفاده می‌کند. بحث در رابطه با این موضوعات برای تمام مردم آشناست و اینگونه درک داستان برای مخاطب راحت‌تر می‌شود.

یکی از مقولاتی که در فضای مجازی و رسانه‌ها روی آن بحث است ضعف گویش کُردی سریال است. این منتقد تلویزیون تعبیر جالبی درباره این اعتراضات دارد. او اعتقاد دارد "اگر گویش‌شان کمی مشکل دارد با توجه به تنوع گویش‌های کُردی قابل پذیر است. " چرا که مردم شهر‌ها و مراکز از اینکه خودشان را اینگونه پر رنگ ببینند، استقبال می‌کنند. داستان سراسر صمیمیت است، هیچ کس خلاف ذاتی ندارند و همه در عالم رفاقت هستند. حتی اگر خلیل خباثت کمی دارد، در بین آن جمع این رفتار کمرنگ است. این سریال مردم کُرد و سرزمین‌شان را در چهار فصل به زیبایی به تصویر می‌کشد و بی نهایت مناظر جدید به نمایش می‌گذارد. اگر گویش‌شان هم کمی مشکل دارد، با توجه به تنوع گویش‌های کردی قابل پذیرش است. اینکه کسی روی گویش‌ها حساس باشد، شیطنت‌های مجازی است و نمی‌تواند واقعیت داشته باشد.

سلطان‌محمدی این هجمه‌ها و ایرادات به گویش سریال تلویزیونی «نون. خ» را شیطنت مجازی دانست و در پایان خاطرنشان کرد: گاهی مطرح می‌شود که در این سریال زبان کردی و فارسی با هم تلفیق شده‌اند. وقتی فیلم برای یک جامعه چند زبانه به نام ایران پخش می‌شود، باید برای همه مفهوم باشد. طبیعتاً نمی‌توان فیلمی با غلظت گویش کردی برای عموم مردم ایران پخش کرد. سعید آقاخانی اصالت کُردی دارد و با افتخار این داستان را روایت می‌کند.