عضویت دائم ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای به عنوان یک ظرفیت توسعه‌ای و اقتصادی شناخته می‌شود که باید بهترین استفاده ها را در این راستا برای پیشرفت کشور انجام داد.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، سازمان همکاری شانگهای نمادی از زنجیره همگرایی منطقه‌ای در آسیا به شمار می‌رود که بدون عضویت دائم ایران، با موقعیت ژئو استراتژیک و ژئو اکونومیک منحصر به فردی که در آسیا دارد حلقه‌های آن کامل نمی شد. 
ایران حدود ۱۵ سال بود که به عنوان ناظر در این سازمان حضور داشت، اما عضویت دائم آن تا به حال به رغم درخواست رسمی میسر نشده بود.

سازمان همکاری‌ شانگهای با هدف مبارزه با تهدیدهای امنیتی جدید و با گردهمایی سران کشورهای روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان در سال ۱۹۹۶ در شهر شانگهای تحت عنوان گروه «شانگهای ۵» پا به عرصه ظهور گذاشت.
بنابراین، این سازمان ادامه سازمان «شانگهای ۵» است که در سال ۲۰۰۱ با پذیرش عضویت ازبکستان و رسیدن تعداد اعضا به 6 کشور (سایر کشورهای عضو عبارتند از چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان) ارتقاء و نام آن نیز به سازمان همکاری شانگهای تغییر کرد.
پس از آن، در ژوئن سال ۲۰۰۲، رهبران کشورهای عضو این سازمان در دیداری در سن‌پیترزبورگ روسیه منشور SCO را که به تفصیل اهداف، اصول، ساختار و نحوه عملکرد آنرا نشان می‌دهد به امضا رساندند و بدین ترتیب سازمان همکاری شانگهای به طور رسمی‌ و بر اساس قوانین و حقوق بین‌الملل تأسیس شد.
در سال ۲۰۰۵ سه کشور ایران، هند و پاکستان به عنوان اعضای ناظر به این سازمان پیوستند. هند و پاکستان در سال ۲۰۱۷ به عضویت دائم آن درآمدند. ایران نیز در سال‌های ۲۰۰۶ و ۲۰۱۵ درخواست عضویت دائم را ارائه کرد.
افغانستان، مغولستان و بلاروس نیز از اعضای ناظر این سازمان هستند. از ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۵ کشورهای ارمنستان، آذربایجان، نپال، کامبوج، ترکیه و سریلانکا نیز به صف متقاضیان عضویت در این سازمان پیوسته‌اند.
محدوده جغرافیایی سازمان شانگهای حدو ۶۰ میلیون کیلومتر مربع و جمعیتی آن حدود سه میلیارد نفر  است. یعنی حدود یک سوم مساحت و جعیت جهان را در بر گرفته است. زبان‌های کاری آن چینی و روسی است. افزایش تعداد اعضاء بر این وسعت جغرافیایی و جمعیتی خواهد افزود.
ایران عضو دائم سازمان همکاری شانگهای شد
از همین رو جمعه ۲۶ شهریورماه، بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای با حضور سران ۱۲ کشور عضو و ناظر در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد که مهمترین خبر این نشست، افزوده شدن ایران به اعضای دائم این سازمان بود.

اهمیت حضور ایران در سازمان همکاری شانگهای
ایران مانند هر کشور دیگری، برای گسترش روابط تجاری و اقتصادی در سطح بین المللی، نیازمند این است که در گام ابتدایی، روابط سیاسی خود را با کشورهای مد نظرش توسعه دهد و تعمیق ببخشد. از سوی دیگر، بسیاری از کشور‌ها برای دستیابی به اهداف مشترک اقتصادی، وارد پیمان‌های اقتصادی منطقه‌ای می‌شوند.
عضویت دائم ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای، به عنوان بزرگترین سازمان منطقه‌ای جهان، ‌می‌تواند یکی از راه‌های گسترش روابط سیاسی کشورمان باشد. این سازمان نزدیک به ۴۰ درصد جمعیت جهان را در خود جای داده است که دارنده و بزرگترین مصرف کنندگان منابع انرژی جهان هستند. مسئولان، کارشناسان و حتی علمای دینی کشورمان مدعی این هستند که با پیوستن ایران به فهرست اعضای دائم این سازمان، پیشرفت‌های اقتصادی مهمی در انتظار ایران خواهد بود.

مردم آثار عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای را در اقتصاد مشاهده خواهند کرد
از همین رو حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، ضمن بیان این که شروع فرآیند عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای دارای ابعاد مختلف سیاسی، امنیتی، تجاری، اقتصادی، فرهنگی، گمرکی و زمینه‌های متعدد دیگری است، گفت: این عضویت به دولت سیزدهم کمک می‌کند تا برای اجرای سیاست آسیامحور و کار با آسیا به عنوان یکی از اولویت‌های اصلی خود، موفق باشد.
او ادامه داد: عضویت ایران در این سازمان را باید یک دستاورد خیلی مهم برای این اجلاس به شمار آورد و مردم عزیزمان حتما آثار آن را در برنامه اقتصادی دولت سیزدهم مشاهده خواهند کرد.

ایجاد ارتباط با کشورهای همسایه در اولویت
همچنین در این خصوص محسن پاک‌آیین، کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به سازمان همکاری شانگهای، گفت: سیاست نگاه به شرق به معنای ایجاد توازن میان دوستان ایران است و در کنار توجه به دیگر کشورهای جهان، توجه بیشتری به کشورهای شرق و غرب آسیا و همسایگان داریم و سعی می‌کنیم به آنها اولویت راهبردی قائل شویم. 

عضویت در سازمان برای هر کشوری منافع زیادی دارد
این در حالی است که بهرام زاهدی کارشناس مسائل آسیا بیان کرد: سازمان همکاری‌های شانگهای بزرگ‌ترین سازمانی است که حداقل ۴۲ درصد جمعیت جهان در قلمرو آن زندگی می‌کنند و یک‌چهارم خشکی‌های زمین را در برمی‌گیرد بنابراین عضویت در این سازمان برای هر کشوری منافع زیادی درپی خواهد داشت.
وی افزود: آمریکا با نفوذ در سازمان همکاری‌های شانگ‌های به دنبال اثرگذاری بیشتر در آسیا و تخریب در همگرایی بین اعضای این سازمان بود. طبیعتا کشورهایی مانند چین و روسیه راضی به این نیستند که آمریکا به عنوان رقیب بزرگ و استراتژیک از منافع این سازمان بهره‌مند شود.

گام های بلند ایران در مسیر توسعه
از طرفی مهدی خورسند کارشناس اقتصاد بین الملل درباره اهمیت عضویت دائم ایران در این سازمان از نظر اقتصادی، گفت: جمهوری اسلامی ایران با عضویت دائم در سازمان اقتصادی شانگهای می‌تواند در مسیر توسعه، گام‌های بلند تری بردارد. ساختار سازمان همکاری شانگهای به دلیل عضویت همسایگان ایران، می‌تواند برای کشورمان زمینه ساز یک بازار جدید و بزرگتر باشد.
او افزود: از سوی دیگر، ایران نیز برای کشور‌های عضو سازمان شانگهای، دارای اهمیت اقتصادی، سیاسی و ژئوپلیتیکی زیادی است. ایران راه دسترسی کشور‌های عضو این سازمان به سمت بازار‌های غرب آسیاست و ژئوپلیتیک امن، کوتاه و به صرفه دارد که می‌تواند محصولات و تولیدات کشور‌های عضو این سازمان را، به سمت اروپا و غرب آسیا برساند. این رابطه می‌تواند مهم و دو سویه برای سال‌های آینده باشد.

در هر صورت طبق نظرات کارشناسان و آن چیزی که مشخص است عضویت در این سازمان می تواند یک فرصت عالی برای پیشرفت و توسعه کشور در مسائل مختلف مخصوصا اقتصادی باشد.

انتهای پیام/160