سویه جدید «اومیکرون» (Omicron) کروناویروس که برای نخستین بار در آفریقای جنوبی کشف شد، با توجه شمار بالای جهش‌ها در آن که ممکن است باعث تسهیل انتشار ویروس یا گریز از آنتی‌بادی‌های ناشی از عفونت یا واکسیناسیون شود، در سراسر جهان باعث نگرانی شده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، سازمان جهانی بهداشت روز جمعه این سویه را که نام رسمی آن B.1.1.529  است، با یک حرف الفبای یونانی «اومیکرون» نامگذاری کرد و آن را در رده «سویه‌های نگران‌کننده» کرونا قرار دارد که ممکن است سریع‌تر از سایر سویه‌ها منتشر شود. موارد عفونت با این سویه‌ی جدید اکنون در کشورهای اروپایی و آسیایی هم شناسایی شده است.

در حال حاضر سویه‌ی دلتای کروناویروس در سراسر جهان سویه غالب کرونا است و هنوز روشن نیست آیا سویه‌ی اومیکرون می‌تواند جایگزین سویه‌ی دلتا شود یا نه.

سویه‌ی اومیکرون حاوی حدود ۵۰ جهش است که بیش از ۳۰ تای آن مربوط به پروتئین شاخکی یا گل‌میخی (spike) یعنی بخشی از ویروس که در ابتدا در تماس با سلول قرار می‌گیرد هستند.

 نکته مهم‌تر این است که ۱۰ جهش از این ۳۰ جهش مربوط به «منطقه اتصال گیرنده» (بخشی از پروتئین شاخکی که مستقیما به گیرنده‌های سلولی متصل می‌شود) یا RBD هستند؛ در سویه‌ی دلتای کرونا که به سرعت در سراسر جهان انتشار یافت و به سویه‌ی غالب کرونا بدل شد، فقط دو جهش مربوط به این قسمت وجود داشت.

وجود این میزان بالای جهش در این سویه به معنای آن است که احتمالا این سویه از یک بیمار واحد که نتوانسته است ویروس را از بدنش پاک کند (مثلا یک بیمار دچار نفصان دستگاه ایمنی) و ویروس فرصت زیادی برای تحول ژنتیکی داشته است. فرضیه مشابهی برای ایجاد سویه‌ی آلفای کرونا هم پیشنهاد شده بود.

تا به حال حدود ۱۰۰ مورد عفونت کرونا با این سویه‌ی جدید عمدتا در استان خائوتنگ آفریقای جنوبی پس از توالی‌یابی ژنتیکی شناسایی شده است. موارد عفونت با این سویه در اسرائیل، بوتسوانا، هنگ‌کنگ و  در روز جمعه در بلژیک نیز شناسایی شده است.

بسیاری از جهش‌های شناسایی شده در سویه‌ی اومیکرون با افزایش مقاومت به آنتی‌بادی هم همراهی دارند که ممکن است به کاهش اثربخشی واکسن‌ها بینجامند و بر میزان واگیری، تاثیر درمان‌ها و پاسخ آن به واکسیناسیون تاثیر بگذارند.

قرص‌های ضدویروسی خوراکی که اخیرا بوسیله شرکت‌های فایزر (قرص پاکسلوید) و مرک (قرص مولنوپیراویر) عرضه شده‌اند، بخش‌های دیگر ویروس را هدف قرار می‌دهند که در سویه‌ی اومیکرون تغییری نکرده‌اند و این داروها ممکن است در صورتی که سویه‌ی جدید از ایمنی طبیعی یا ناشی از واکسن بگریزد، اهمیت بیشتری پیدا کنند.

البته دانشمندان می‌گویند هنوز چند هفته طول می‌کشد تا بتوانند مشخص کنند که آیا نوع بیماری ناشی از این سویه شدیدتر است، میزان واگیری ان چقدر است و تا چه حد در جهان انتشار پیدا کرده است.

برخی از سویه‌های نگران‌کننده کروناویروس مانند سویه‌ی بتا که آن هم در آفریقای جنوبی کشف شد، در نهایت گسترش جهانی پیدا نکردند و نهایتا سویه‌ی دلتا بود که جایگزین آنها شد.

اما مهمترین پرسش در حال حاضر این است که واکسن‌های کرونا که تا به حال ۸ میلیارد دوز آنها در سراسر جهان تجویز شده‌اند، در برابر این سویه‌ی جدید حفاظت ایجاد می‌کنند یا نه. همچنین آیا افرادی که قبلا دچار عفونت با سویه‌های دیگر کرونا شده‌اند و بهبود یافته‌اند، نسبت به سویه‌ی «اومیکرون» مصون می‌مانند یا نه؟

هنوز معلوم نیست که که سویه‌ی اومیکرون نسبت به سویه‌های دیگر کروناویروس بیماری شدیدتر یا خفیف‌تری ایجاد می‌کند.

برخی از کشورها در واکنش‌ به کشف این سویه‌ی جدید به اعمال محدودیت‌های مسافرتی از کشورهای جنوب آفریقا دست زده‌اند. افراد نیز باید درباره سفر کردن در ماه‌های آینده وجود این سویه‌ی جدید را در نظر داشته باشند.

با وجودی که هنوز اثربخشی واکسن‌ها در برابر سویه‌ی اومیکرون به طور دقیق معلوم نیست، اما کارشناسان می‌گویند احتمال واکسن‌ها هنوز تا حدی در برابر این سویه‌ی جدید حفاظت ایجاد می‌کنند. در عین حال، افراد باید به ماسک زدن، پرهیز از تجمعات، تهویه بهتر اتاق‌ها و شستن دست‌ها توجه داشته باشند.

انتهای پیام/