تنور گرم طولانیترین شب سال که با سنتها و آدابورسوم زیبایی شناخته میشود این روزها به دلیل گرانی حاکم بر بازار سرد شده و تبدیل به گرانترین شب سال برای چند ثانیه شده است.
به گزارشپایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» تفاوتش با دیگر شبها فقط در یک دقیقه و کمتر از یک دقیقه است؛ اما همین چند ثانیه باعث تمایز این شب با دیگر شبها شده و این چند ثانیه باعث بالانشینی این شب در بین شبهای دیگر و نوع دید مردم نسبت به آن شده است. بله این شب را شب یلدا یا شب چلهای میگویند.
خانوادهها در اولین شب زمستان دور هم جمع میشوند و طولانیترین شب سال را جشن میگیرند. طولانیترین شب سال، جشنی است که بین غروب آفتاب آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب نخستین روز زمستان که مردم در این شب، با انواع میوههای رنگارنگ و سرخ و آتشین به استقبال زمستانی سرد میروند که رایجتر از همه هندوانه و انار است که زینتبخش سفره یلدا میشود.
البته در این شب بهجز میوههای رنگارنگ که گل سرسبد آنها هندوانه و انار است آجیل و تخمه هم در سفره شب یلدای مردم قرار میگیرد. اما آن چیزی که این روزها مهم است مسئله گرانی برخی میوههای خاص امشب و آجیل برای همین چند ثانیه طولانیتر شدن شب است.
همین چند ثانیه باعث شده تا شب یلدا بهعنوان گرانترین شب سال هم نامگذاری شود. از قدیم رسم بوده که در این شبها همه در خانه بزرگترهای فامیل جمع و آن شب را به شاد سپری میکردند؛ ولی با افزایش قیمتها اگر خانوادهای بخواهد بهدوراز تجملات شب چله را برگزار کند باید هزینه بسیاری را بپردازد که در توان خانوادههای دهک پایین و کارگر و یا بازنشسته نیست.
البته چند روز مانده به شب یلدا نظارتها بر قیمتهای بازار شروع میشود؛ اما همین نظارتها هم مانع از این افزایش قیمتها و گرانیهای حاکم بر بازار نمیشود.
درگذشته، مردم هر خطه از کشور پهناورمان، آدابورسوم شب یلدا را به شیوهای خاص به پا میداشتند. شب یلدا در هر استان یا منطقه، رنگ و بوی خاصی داشته که با سایر مناطق متفاوت بوده است. البته بخش اصلی آدابورسوم شب یلدا در شهرها و استانهای مختلف کشور مشترک است؛ رسومی مانند جمعشدن خانواده با حضور بزرگترهای فامیل، تفال به دیوان حافظ، خواندن اشعار سعدی و شاهنامه فردوسی، تعریف حکایتهای پندآموز، خاطرات و داستانهای اساطیری در تمام مناطق انجام میشود خوردن میوههایی مانند هندوانه، انار، خربزه، میوههای خشک و تنقلاتی مانند آجیلهای شیرین، تخمه و شیرینی هم در همهجا رایج است و بین همه محبوبیت دارد. فرستادن هدایا و پیشکش برای تازهعروس یا دختران نامزد کرده توسط خانواده داماد در اکثر شهرها مرسوم است؛ این هدایا به طور معمول شامل هندوانه و میوههای تزیینشده، پارچه، کلهقند، طلا و غیره است که در شهرهای مختلف، تفاوتهای مختصری در جزئیات دارند.
همانطور که گفته شد در کنار نظارتهایی که بر بازار وجود دارد باید خودمان به فکر خودمان باشیم و بهقولمعروف هوای یکدیگر را داشته باشیم تا همین شب دراز را به شادی بگذرانیم و هم آدابورسوم زیبای گذشتگان به فراموشی سپرده نشود.