از مجموع صحبتهایی که توسط نمایندگان موافق و مخالف برنامه دولت در صحن مجلس مطرح شده است میتوان این موضوع را برداشت کرد که مجلس قصد همکاری و تعامل حداکثری با رئیسجمهور را دارد. البته که انتقاداتی نیز ممکن است به اسامی و روندها وارد باشد؛ اما نمایندگان نشان دادند که قصد ندارند از انتقادات خود، شمشیری برای تقابل با دولت بسازند.
مشخص است که کابینه پیشنهادی آقای پزشکیان مبتنی بر نگاه اصلاحطلبی و باسلیقه اصلاحطلبان انتخاب شده است، امّا مجلس امروز این نشانه را بهروشنی از خود بروز داد که به دنبال تعامل حداکثری با دولت است و بنا ندارد که این دولت را ضرورتاً به یک دولت همسو با مجلس تبدیل کند بلکه میخواهد با بهرسمیتشناختن دیدگاه کلان دولت، از خطوط کلان حفاظت کند.
البته اینکه مجلس احتمالاً به چند نفر معدود از افراد پیشنهادی رأی ندهد، چیز غیرطبیعی نیست و نمیتوان از آن برداشت غیر همدلی داشت.
پرهیز از پرتگاه اختلاف
مرور مهمترین بندهای اظهارات رئیسجمهور در دفاع از کابینه پیشنهادی نشان میدهد که آقای پزشکیان هم طبق رویه سابق خود بر وفاق ملی تأکید داشته و تلاش میکند از بهوجودآمدن شکافهای سیاسی جلوگیری کند.
پزشکیان در آغاز سخنرانی خود تأکید کرد که دولت معرفی شده به مجلس، دولت وفاق ملی بوده و به رعایت قانون اساسی، حقوق همه مردم ایران و تحقق برنامه هفتم توسعه التزام دارد.
رئیسجمهور در این جلسه همچنین با گفتن این جمله که: «تصمیم درست بر اساس نگاه یک گروه خاص نیست و باید بر اساس مستندات علمی باشد» تلویحاً پاسخ گروههایی که به دنبال کسب سهم حداکثری از کابینه بودند را داد.
ازآنجاییکه رأی اعتماد به وزرا میتواند چالشیترین اقدام مشترک دولت و مجلس باشد، جلوگیری از تبدیلشدن این چالش به بهانهای برای نزاعهای سیاسی غیرسازنده نیاز به اتخاذ رویکردی تعاملی دارد.
این الزام اینگونه موردتوجه پزشکیان قرار گرفت: «بین قوا هماهنگی ایجاد شده و نقطه بسیار خوبی است؛ انشاءالله روابط با مجلس دوستانهتر و برادرانهتر خواهد بود.»
پزشکیان همچنین در توصیفی جالب، عدم وحدت را بهقرار گرفتن در لبه پرتگاه تشبیه کرد و اظهار داشت: «عدم وحدت و انسجام یعنی لبهٔ پرتگاه و آتش بودن ما باید کاری کنیم وحدت و انسجام اتفاق بیفتد.»
نمایندگان پیام همدلی دادند
آنچه از مجموع صحبتهای نمایندگان بر میآید این است که آنها پیام وفاق ملی رئیسجمهور را دریافت کردهاند تا جایی که نمایندگان منتقد نیز به این مهم توجه کرده و آن را تأیید کردند.
روحالله ایزدخواه که نسبت به عدم جوانگرایی در کابینه و نیز خلأ عدالتمحوری در برنامه وزرا منتقد بود و بهعنوان مخالف پزشکیان صحبت کرد گفت: «موضع اینجانب سیاسی نیست؛ بلکه در مورد اعتراض برخی در جریان اصلاحات است که گفتند چرا از افراد سیاسیتر و تندروتر در کابینه استفاده نشده است درحالیکه این موضوع نقطه قوت رئیسجمهور است.»
دیگر نمایندهای که بهعنوان مخالف کابینه در صحن مجلس صحبت کرد مسلم صالحی نماینده مردم اقلید بود. صالحی نیز دولت چهاردهم را از معدود دولتهایی دانست که سلایق مختلف سیاسی در آن حضور دارد و میتواند امید را دل مردم روشن کند. او البته متذکر شد که: «اگر اختلافات سیاسی در سطح وزارتخانهها به وجود بیاید این فرصت به تهدید تبدیل میشود.»
خلأ رویکردهای اجرایی مهمترین انتقاد به برنامه پزشکیان
مهمترین انتقادی که نمایندگان به کابینه دولت چهاردهم وارد دانستند، خلأ راهبردهای اجرایی در برنامه دولت بود. نمایندگان اتکا رئیسجمهور به برنامه توسعه هفتم و سیاستهای کلی را عامل بهوجودآمدن این خلأ معرفی کردند.
علیرضا سلیمی نماینده مردم تهران علیرغم حمایت از رویکرد دولت پزشکیان مبنی بر تشکیل دولتی مبتنی بر وفاق ملی جز نسبت به عدم ارائه برنامه توسط پزشکیان منتقد بود و دراینخصوص گفت: «آقای پزشکیان برنامه جداگانه ارائه نکرده و گفته برنامه من برنامه هفتم است؛ ما الان باید در مخالفت یا موافقت با برنامه باید صحبت کنیم؟»
رحمتالله نوروزی نماینده مردم علیآبادکتول انتقادش دراینرابطه را اینگونه مطرح میکند: «برنامههایی که رئیسجمهوری مطرح فرمودند بسیار ارزشمند است؛ اما ما تصویر روشنی را از اجرای این برنامهها نداریم؛ انتظار این است رئیسجمهوری که التزام به برنامه هفتم و قانون دارند، نقشه راه اجرایی برنامهها را نیز ارائه کند.»
علی بابایی کارنامی نماینده مردم ساری نیز برنامه عملیاتی از پزشکیان را اینگونه مطالبه کرد: «انشاءالله رئیسجمهور محترم در صحبتهای نهایی حتماً دیدگاههایشان درباره چراها و برنامههای عملیاتی را مطرح کنند؛ چراکه ملت شریف ایران قضاوت میکنند و ۴ سال آینده با استناد به این همین صحبتهای و نظرات درباره قصور مجلس یا دولت قضاوت میکنند.»
حسینعلی حاجیدلیگانی نیز با انتخاباتی توصیفکردن صحبتهای رئیسجمهور اینگونه بر لزوم ارائه برنامه توسط پزشکیان تأکیدکردن: «شکی نیست آقای پزشکیان برای حل مشکلات کشور آمده است. بیشتر از وزرای پیشنهادی رأی اعتماد خواهند گرفت. آقای پزشکیان باید دیدگاههای خود را درباره ارز میگفت و برنامههای خود را اعلام میکرد.»
پاسخ انتقادات غیرفنی داده شد
اگرچه عمده نمایندگان در اظهاراتشان موافقت با کابینه پزشکیان را نشان دادند؛ اما در کنار انتقادات فنی برخی تک جملههای انتقادی نیز در این جلسه مطرح شد که پشتوانه فنی نداشته و اتفاقاً در چارچوب ضربه به وفاق ملی تعریف میشوند.
محمد قسیم عثمانی در تندترین انتقادات نسبت به رئیسجمهور نسبت به عدم حضور فرد اهلسنت در کابینه معترض شد. نماینده مردم بوکان حتی حضور یک نماینده زن در کابینه را نیز کافی ندانست. مشابه چنین اظهاراتی را ۲ نماینده دیگر نیز مطرح کردند. مسلم صالحی؛ نماینده اقلید نسبت به عدم حضور وزیری از استان فارس در کابینه معترض شد و سارا فلاحی نیز از انتظارش برای حضور زنان بیشتر در کابینه و نیز نمایندهای از اقلیتهای دینی گفت.
این اظهارات که خود میتواند عامل تبعیض باشد و شایستهسالاری را ذبح کند، توسط رئیسجمهور اینگونه پاسخ داده شد: «آموزش و سلامت عادلانه و باکیفیت برای همه مردم باید صرفنظر از جنسیت، قومیت و محلی که مردم در آن زندگی میکنند تأمین شود.»
مطالبه درست برای رفع تبعیض سیاسی و مدیریتی این است که افراد توانمند به لحاظ اجرایی و علمی بدون توجه به قومیت آنها برای عضویت در کابینه انتخاب شوند.
اینکه بعد از معرفی کابینه بهجای حمایت از رئیسجمهور با انتقادات سازنده صدای مطالبات غیرفنی و قومی بر خواسته شود امری است که میتواند در جهت تشدید شکافهای اجتماعی عمل کند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس به اظهارات شکاف آفرین برخی نمایندگان اینگونه واکنش نشان داد: «برخی اوقات با برخی صحبتها از این تریبون ملی که بلندترین منبر جمهوری اسلامی است حرفهایی به دفاع از قومیتها و مذاهب میزنیم که عملاً بهسوی روشی میرود که با دو قطبیهای جعلی باعث مشکلات بیشتری میشود.»
لینک مطلب: | http://qomefarda.ir/News/item/50143 |