شهرک صنعتی شکوهیه قم امروز به یکی از قطب‌های اشتغال در کشور بدل شده است. اما در پشت این عنوان پر زرق‌وبرق، واقعیتی تلخ جریان دارد؛ واقعیتی که صدای آن هنوز به گوش مسئولان نرسیده یا اگر هم رسیده، جدی گرفته نشده است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا» در بسیاری از کارخانه‌های این شهرک، ساعات کاری کارگران به شکل ۱۲ ساعته یا حتی ۱۸ ساعته تنظیم شده است. این شیوه نه‌تنها خلاف استانداردهای جهانی کار است، بلکه عملاً به نابودی تدریجی جسم و روان کارگران و فروپاشی بنیان خانواده‌های آنان منجر می‌شود.

 مهاجرت اجباری و خانواده‌های بی‌پناه

 بخش عمده‌ای از کارگران این واحدها از شهرستان‌های جنوبی و جنوب غربی کشور به قم مهاجرت کرده‌اند. آنان با امید تأمین زندگی بهتر، خانواده‌هایشان را به این شهر آورده‌اند؛ اما واقعیت این است که حضور در شکوهیه به‌جای رفاه، آنان را گرفتار چرخه‌ای بی‌رحمانه کرده است. کارگرانی که ساعت‌های طولانی کار می‌کنند، نه زمانی برای خواب و استراحت دارند، نه فرصتی برای نشستن پای سفره خانواده، نه امکان بردن فرزندانشان به پارک و فضاهای عمومی شهر.

 خانواده‌ها در معرض فروپاشی

 وقتی پدر خانواده شب‌وروز در خط تولید گرفتار است، کودکان از حمایت عاطفی محروم می‌شوند و مادران زیر بار سنگین مسئولیت خانه و تربیت تنها می‌مانند. نتیجه، چیزی جز افزایش درگیری‌های خانوادگی، نارضایتی عمومی و شکل‌گیری بحران‌های روانی در سطح محلات کارگری نیست.

 تهدید سلامت جسمی و روانی کارگران

 کار مداوم بیش از ۸ ساعت، بنا بر تمام تحقیقات علمی، باعث افزایش بیماری‌های قلبی، اختلالات خواب، افسردگی و کاهش بهره‌وری می‌شود. کارگری که ۱۸ ساعت کار می‌کند، دیگر نیروی مولد نیست؛ او به‌تدریج به فردی فرسوده و خسته بدل می‌شود که جامعه باید هزینه‌های درمانی و اجتماعی او را بپردازد.

مسئولیت نهادهای کارگری و نظارتی

 اینجا پرسش اصلی متوجه اداره کل کار، خانه کارگر، سازمان تأمین اجتماعی و حتی استانداری قم است: آیا نظارتی بر قراردادهای این واحدها وجود دارد؟

 آیا به حقوق انسانی و اجتماعی کارگران توجه می‌شود؟

 آیا سلامت خانواده‌های مهاجر و نسل جدیدی که در حاشیه قم درحال‌رشد است، جزو دغدغه‌های مسئولان هست؟

 اگر این وضعیت ادامه یابد، باید منتظر بروز آسیب‌های اجتماعی تازه در قم بود؛ از اعتیاد و طلاق‌گرفته تا بزهکاری نوجوانان.

در این میان راهکارهای زیر نیز باید مورد توجه قرار گیرد.

 بازنگری فوری در نظام ساعات کاری کارخانه‌ها شکوهیه و بازگشت به الگوی استاندارد ۸ ساعته.

 افزایش نظارت اداره کار بر انعقاد قراردادها و نوبت‌های غیرقانونی.

 ایجاد فضاهای تفریحی و رفاهی ویژه خانواده‌های کارگری در حاشیه شهرک.

 ورود خانه کارگر و نهادهای صنفی برای حمایت واقعی از مطالبات این قشر.

 اگر امروز این مسئله دیده نشود، فردا با بحران اجتماعی بزرگ‌تری در قم مواجه خواهیم شد؛ بحرانی که نه‌تنها کارگران که همه شهروندان را درگیر می‌کند.

 خبرنگار: هدایت اله رستگار

انتهای خبر/