قدرت موشکی ایران اکنون یکی از دستاورد‌های بزرگ جمهوری اسلامی در عرصه فناوری‌های نظامی و قدرت دفاعی کشور است که نقطه شروع این پیشرفت را می‌توان دوران جنگ تحمیلی و محاصره همه جانبه در آن زمان توسط سایر کشور‌ها دانست. امروز با تکیه بر توانمندی داخلی و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود در فواصل زمانی کوتاه، موشک‌های جدید و مدرنی توسط نیرو‌های مسلح کشور رونمایی می‌شود که با معرفی هرکدام از آن‌ها دشمنان از پیشرفت ایران در عرصه دفاعی عصبانی‌تر شده و توانایی جمهوری اسلامی در عرصه دفاعی نمایان‌تر می‌شود.

در شرایطی که قدرت نظامی بازدارنده ایران و توان مقابله کشور با هر گونه تهدید نظامی این روز‌ها صدر اخبار را به خود اختصاص داده است، بررسی تکنولوژی موشک‌های ایران نشان می‌دهد که برد این موشک‌ها به دورترین نقاط اروپا و بیش از ۷۰ درصد آسیا می‌رسد و این توان دفاعی باعث نا امیدی دشمنان در حمله نظامی به خاک و تاسیسات حیاتی کشورمان شده است.


سامانه‌های پدافند موشکی چه کاربردی دارند؟

یکی از موثرترین سلاح‌ها در میدان‌های نبرد که توانایی ضربات سنگین و مهلک در زمین، هوا و دریا را دارند موشک‌ها هستند و یکی از اعضای این خانواده سامانه‌های موشکی هستند.

سامانه‌های پدافند موشکی نوعی از مجموعه موشک‌های هماهنگ شده و هدایت‌شونده‌ای هستند که معمولا جهت تقویت قدرت بازدارندگی و دفاعی کشور‌ها در داخل صنایع نظامی کشور‌ها ساخته می‌شود یا از سایر کشور‌ها تحت پیمان‌ها و قرارداد‌های نظامی-تسلیحاتی خریداری می‌شوند. این سامانه‌ها هرکدام قابلیت‌ها و توانمندی‌های ویژه‌ای دارند که معمولا این ویژگی‌ها براساس موقعیت جغرافیایی، تهدیدات پیرامونی، مساحت کشور‌ها و سایر عوامل و شرایط خریداری و تنظیم می‌شود.

این موشک‌ها توانایی نابود کردن اهدافی همچون هواپیما، بالگرد یا موشک‌های دیگر کاربرد دارند. برد این موشک‌ها از حداقل ۳۰ کیلومتر تا چند صد کیلومتر گسترده است. برخی از این سامانه‌ها دارای سیستم هدایت و رهگیری گرمایی و برخی دیگر نیز دارای سیستم‌های کنترل هدایت ماهواره‌ای هستند.

ما در این مجموعه گزارش قصد داریم تا به بررسی انواع سامانه‌های پدافند موشکی موجود در داخل کشورمان بپردازیم.

سامانه باور۳۷۳

سامانه پدافندی باور۳۷۳ یکی از سامانه‌های پدافند موشکی سطح به هوای میان برد و دوربرد و خودکششی با قابلیت استفاده در تمامی ارتفاع‌هاست که در مرکز تحقیقات و جهادخودکفایی قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا ساخته و طراحی شده است.

این سامانه موشکی در واقع نمونه ایرانی و داخلی سازی شده سامانه اس-۳۰۰ روسی است البته این سامانه از نظر قابلیت نسبت به سامانه روسی به روزرسانی شده و ارتقا یافته است. این به روزرسانی در برد به میزان ۱/۵ برابر و در به کارگیری نوع موشک‌ها انجام شده است. به نحوی که این سامانه توانایی حمل و شلیک انواع موشک‌ها در برد‌های مختلف را دارد.

 

این سامانه موشکی مجهز به سامانه راداری معراج ۴ می‌باشد که برای اولین بار همزمان با این سامانه رونمایی شده یک رادار کنترل آتش برد بلند و آرایه فازی معرفی شده‌است.

امیر سرتیپ الهامی جانشین فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء با اشاره به ویژگی‌های این سامانه می‌گوید «لانچر‌های این سامانه از نوع عمودپرتاب (ورتیکال) هستند.»

اصلاحاتی از این قبیل جزء همان مواردی است که در سامانه بومی نسبت به مشابه روسی اصلاح شده و ارتقا یافته و طراحی مفهومی بسیار خوبی روی آن انجام گرفته شده است. مهم‌ترین نکته‌ای که در ارتقا و بروزرسانی این سامانه به چشم می‌خورد، مطالعه سامانه‌های مشابه در دنیا و شناسایی نقاط ضعف آن‌ها و عدم وجود این موارد در سامانه باور ۳۷۳ است. نتیجه این اصلاحات ساخت سامانه‌ای با امکانات متنوع از نظر مأموریتی با قابلیت درگیری با اهداف متنوع بود.

این سامانه موشکی توسط خودروی سنگین ذوالجناح به عنوان خودروی کشنده برای حمل لانچر‌های باور ۳۷۳ می‌باشد. این خودرو دارای ۵ محور (۱۰چرخ) فعال است و قابلیت عبور از رودخانه تا عمق ۱٫۵ متر، حداکثر ظرفیت بار ۳۰ تن، حمل محموله با طول ۱۰٫۵ متر، حداکثر شیب روی ۳۵٪، حداکثر شیب روی طولی ۲۰٪، وزن خالص ۲۱ تن و سامانه تعلیق مستقل را داراست.

رونمایی از باور۳۷۳

آخرین روز‌های مرداد ۹۵ بود که حسن روحانی رئیس جمهوری کشورمان با حضور در سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح از توانمندی‌های این وزارتخانه در حوزه هوایی شامل بخش‌های هواپیما‌های جنگنده و ترابری، بالگردها، هواپیما‌های بدون سرنشین و فناوری‌های نوین رونمایی شد.

رییس جمهور در این بازدید از نزدیک در جریان آخرین دستاورد‌ها و تحولات این حوزه راهبردی از جمله مراحل طراحی و ساخت نخستین موتور توربوجت ملی هواپیما قرار گرفت.

در این بازدید رییس جمهور از بخش‌های مختلف سامانه پدافند هوایی برد بلند باور ٣٧٣ که به دست توانمند دانشمندان و متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و با همکاری قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) و مراکز علمی و پژوهشی کشور طراحی و ساخته شده است، بازدید کرد.

آزمایش عملیاتی باور۳۷۳

این سیستم را می‌توان مکمل راهبردی و استراتژیک سامانه اس۳۰۰ نامید چرا که توان و کارایی این سیستم را به چند برابر افزایش می‌دهد. این سیستم تاکنون چندین بار مورد آزمایش قرارگرفته، اما اولین آزمایش موفقیت آمیز این سامانه در شهریور ۹۳ توسط امیر سرتیپ فرزاد اسماعیلی فرمانده وقت قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا (ص) صورت گرفت.


امیر اسماعیلی این سامانه مهلک را به طور کامل ساخت متخصصان داخلی و بومی کشورمان اعلام کرد.

باور۳۷۳ در رسانه‌های خارجی

پایگاه خبری (ARMY RECOGNITION) در مطلبی با اشاره به این سامانه و با نقل مطلبی از امیر سرتیپ محمود ابراهیمی نژاد جانشین سابق قرارگاه پدافند خاتم الانبیاء این سامانه را قدرتمندتر از اس۳۰۰ دانسته است.

در ادامه این خبر آمده است؛ یکی از ویژگی‌های برتر این سامانه بومی بودن تمامی قطعات آن است.

پایگاه خبری (MILITARYWATCHMAGAZINE) در مقاله خود درباره باور۳۷۳ با اشاره به سامانه اس۳۰۰ روسی، با نقل مطلبی از سردار وحیدی درباره این سامانه آن را قابل رقابت با مشابه روسی خود اعلام کرد.

کلام آخر

موفقیت دانشمندان و طراحان ایرانی امروزه به همگان ثابت شده است و اکنون شاهد این هستیم که ایران در بسیاری از زمینه‌ها خودکفا شده است. اعمال تحریم‌های خصمانه علیه کشورمان نیز نتوانست کاری از پیش ببرد و تهران توانست یکه و تنها راه خود را در حوزه دفاعی ادامه دهد.

کشور ما طی سال‌های اخیر توانسته است طیف متنوعی از موشک‌های بالستیک با ویژگی‌های متفاوت برای مقابله با انواع تهدیدات را طراحی و تولید کند که به همین سبب به یکی از قدرت‌های موشکی جهان و منطقه غرب آسیا تبدیل شده است. توانمندی نظامی و دفاعی کشور، بدون شک یکی از مهم ‏ترین محور‌های راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات است. همینطور بر اساس مولفه‌های قدرت، توان موشکی به عنوان یکی از مهمترین عامل بازدارنده تهاجم نظامی قرار دارد که کشور ما به خوبی از آن برخوردار است.