برنامه جاه طلبانه عربستان برای انرژی هسته‌ای
رفتار بی‌ملاحظه ریاض، سبب ایجاد بی اعمتادی گسترده به طرح‌های این کشور در خرید رآکتور‌های هسته‌ای شده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه در تاریخ ۳۰ نوامبر سال ۲۰۱۸، ولیعهد عربستان‌سعودی، محمد بن سلمان، با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در اجلاس G-۲۰ که در بوینس‌آیرس برگزار شد صحبت کرده و می‌خندیدند. انتشار گزارش انفجاری این هفته توسط دموکرات‌های مجلس سنا مبنی بر این که دولت ترامپ به دنبال کمک به متحدان خود برای فروش فن‌آوری انرژی هسته‌ای به عربستان‌سعودی است تنش بین کاخ سفید و قانونگذاران هر دو جناح را به شدت افزایش داده‌است.
اما جدای از آن، آیا دلیلی وجود دارد که عربستان‌سعودی به همان نوع فن‌آوری تولید برق دسترسی داشته باشد که بیش از ۳۰ کشور در سراسر جهان از آن استفاده می‌کنند؟ هم جمهوریخواهان و هم قانونگذاران دموکرات و هم متخصصان هسته‌ای که به طور فزاینده‌ای از رفتار بی‌ملاحظه عربستان‌سعودی وحشت دارند می‌گویند دلایل زیادی برای نگرانی در این باره وجود دارد.
طبق گزارش کاخ سفید، افشاگران در مورد گماشتگان سیاسی هشدار داده‌اند که دستور‌های مشاوران ارشد در کاخ سفید نادیده گرفته می‌شود، و بار‌ها به مقامات ارشد دولت دستور داده‌اند تا تلاش‌های خود را برای فروش اطلاعات هسته‌ای به ریاض متوقف کنند. به گفته این گزارش، افشاگرانی که هویت آن‌ها هنوز شناسایی نشده است، "درباره تعارض منافع میان مشاوران ارشد کاخ سفید که ممکن است اساسنامه جزایی فدرال را بر هم بزنند" هشدار داده اند.
پس از حادثه هولناک کشتار تحلیلگر سابق واشنگتن‌پست، جمال خاشقچی، در اکتبر ۲۰۱۸ احساسات ضدسعودی در واشنگتن در حال افزاش یافتن است. قانونگذارانی مانند سناتور مارکو روبیو، قانونی را معرفی کردند که ، به کنگره فرصت می‌دهد تا در مورد اجازه صادرات فن‌آوری هسته‌ای به عربستان‌سعودی، اضافه کردن محدودیت‌های اضافی به توافق استاندارد با هدف خنثی کردن تلاش ریاض برای تولید یک بمب هسته‌ای، تصمیم گیری کند.
روبیو به روزنامه دیلی بیست گفت: "اگر دولتی بتواند شخصی که دارنده کارت سبز آمریکا است را به قتل برساند، سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که آیا چنین دولتی می‌تواند به انرژی هسته‌ای و پتانسیل بالقوه آن پاینبدی اخلاقی داشته و از ان استفاده مشروع کند. "
از سوی دیگر، عربستان‌سعودی قطعاً به قدرت بیشتری نیاز دارد. با تقاضای برق به میزان ۸ درصد در سال برای اداره دستگاه‌های تهویه هوا، کارخانه‌های نمک‌زدایی، و ... – این کشور به دنبال یافتن چیزی غیر از نفت و گاز است که در حال حاضر تقریباً تمام برق خود را تامین می‌کند تا چراغ‌های کشور خود را روشن نگه دارد.
مقامات عربستان‌سعودی که هر تابستان به اندازه یک دهم تولید نفت خود را به آتش می‌کشند، می‌خواهند طلای سیاه را برای صادرات پر منفعت حفظ کنند. یک راهکار افزودن انرژی تجدیدپذیر به خصوص انرژی خورشیدی به راهکار‌های تولید انرژی است. راهکار دیگر انرژی هسته‌ای است و این کشور قصد دارد تا ۱۶ سال آینده،۱۶ نیروگاه هسته‌ای بزرگ بسازد؛ ریاض در حال حاضر مناقصه‌ای برای دو کارخانه اول خود و جلب توجه روسیه، چین، فرانسه، کره‌جنوبی و به ویژه ایالات‌متحده برگزار کرده است.
صنعت هسته‌ای آمریکا، که تقریباً هیچ شانسی برای اجرای پروژه‌های بزرگ جدید در خانه ندارد، اندکی برای رسیدن به بازاری که می‌تواند یک بازار ۱۰۰ میلیارد دلاری باشد، رقابت می‌کند. یکی از مدیران این صنایع، تاخت و تاز عربستان برای دستیابی به قدرت هسته‌ای را "مهمترین معامله این دهه" خوانده‌است و اظهار داشته است که مقامات آمریکایی و لابی کننده‌های سعودی در دولت، ترامپ را برای کمک به شرکت‌های هسته‌ای ایالات‌متحده برای انجام تجارت در عربستان‌سعودی، تحت فشار قرار داده‌اند. مدیران ارشد هسته‌ای در ماه جاری با رئیس‌جمهور دونالد ترامپ در کاخ سفید دیدار کردند تا درباره عربستان‌سعودی، در میان موضوعات دیگر بحث و گفتگو کنند.
مقامات دولت ترامپ ادعا می‌کنند که صنعت هسته‌ای آمریکا باید رآکتور‌ها را به عربستان‌سعودی بفروشد - یا روسیه یا چین، به طور بالقوه به مسکو یا پکن روی آورده و عربستان با ان‌ها وارد معامله سودآور می‌شود. روز جمعه، عربستان‌سعودی گام بزرگ دیگری به سمت تعمیق روابط محکم انرژی خود با چین برداشت و ۱۰ میلیارد دلار برای ساخت پالایشگاه جدید پرداخت کرد.
اما به منظور فروش راکتور‌ها در خارج از کشور، ایالات‌متحده نیاز به توافق رسمی با کشور دیگر برای تنظیم چگونگی استفاده از این فن‌آوری‌های هسته‌ای دارد؛ تا به امروز آمریکا تقریباً ۵۰ توافقنامه دارد که به عنوان قرارداد‌های ۱۲۳" اولین بخش از قانون اتمی سال ۱۹۵۴ شناخته می‌شود. در طول چند سال، واشنگتن و عربستان‌سعودی در حال مذاکره پیرامون ۱۲۳ پیمان خود بوده‌اند. اما این اواخر، این تلاش‌ها به صورت همهمه شدیدی در آمدند و یه یک چالش با حضور عربستان سعودی تبدیل شد.
کیتی توب یکی از کارشناسان انرژی هسته‌ای در اتحادیه هریتیج می‌گوید: "یک توافق استاندارد بین‌المللی مانند کشور‌هایی که ایالات‌متحده با ده‌ها کشور دیگر دارد، امنیت و نظارت زیادی فراهم خواهد کرد تا مطمئن شد که عربستان‌سعودی از این تکنولوژی به صورت مسئولانه استفاده کرده‌است. " وی در ادامه افزود: " گام‌های زیادی برای داشتن یک صنعت برق هسته‌ای تا داشتن بمب هسته‌ای باید برداشته شود. "
دلیل اصلی این که تلاش ریاض برای نیروگاه‌های هسته‌ای باعث ناراحتی می‌شود به طوری که در مورد سایر کشور‌ها اتفاق نیافتاده است احتمال تبدیل شدن این روند به بمب هسته‌ای است. به عنوان مثال، پس از معامله هسته‌ای امارات‌متحده‌عربی، ایالات‌متحده توافقنامه ۱۲۳ را با ویتنام امضا کرد - که هیچ محدودیت مشابهی که در سایر قرارداد‌ها وجود داشت را در بر نداشت. لورا هولگست، سفیر سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: " برخلاف هر شریک بالقوه دیگر، مقامات سعودی می‌گویند، ما ممکن است به سلاح هسته‌ای نیاز داشته باشیم. "وی که در حال حاضر معاون رئیس‌جمهور مدیریت ریسک مواد در طرح‌های تهدید هسته‌ای است گفت: "به همین دلیل است که ما در مورد ارائه حتی مدرن‌ترین فن‌آوری هسته‌ای به عربستان‌سعودی فکر می‌کنیم. "
انتهای پیام/
نظرات شما