امکان ایجاد ۳۰۰ هزار شغل با استفاده از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان منابع تبصره ۱۸

با توجه به اینکه این تبصره از قانون بودجه متمرکز بر تسهیلات اشتغال‌زایی است و قرار است از منابع آن برای ایجاد اشتغال و همچنین رشد اقتصادی مورد استفاده قرار بگیرد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است آن هم در شرایطی که در سال‌های اخیر شاهد کاهش قابل توجه سرمایه‌گذاری جدید در تولید هستیم.

ابراهیم صیامیمدیرکل دفتر آینده‌پژوهی وزارت امور اقتصاد و دارایی در گفتگو با تسنیم در خصوص آخرین وضعیت منابع تبصره 18 گفت: در بودجه سال گذشته تبصره 18 شکل جدیدی به خود گرفت. تغییرات این تبصره در قالب نرم‌افزاری انجام شد، به عبارت دیگر در این تغییر ماهیت، منابع تبصره 18 به شورایی سپرده شد که رییس آن وزیر اقتصاد است و منابع آن نیز از سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها تامین می‌شود.

وی افزود: در سال گذشته سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها 19 هزار میلیارد تومان از 32 هزار میلیاردی که در قانون بودجه پیش‌بینی شده بود را به حساب دستگاه‌های اجرایی واریز کرد. با برنامه‌ریزی‌هایی که در وزارت امور اقتصاد و دارایی بر روی برنامه‌های وزارتخانه‌ها انجام داد و تعاملی که با بانک‌های عامل و تجاری انجام شد، منابع 19 هزار میلیارد تومانی تبصره 18 با منابع بانکی ترکیب شد و به 45 هزار میلیارد تومان رسید.

صیامی ادامه داد: این منابع در راستای ایجاد اشتغال و تولید بهره‌وری در استان‌های کشور با تصمیم‌گیری‌هایی در سطح شورای برنامه‌ریزی استان انجام شد، عملیاتی شده است.

مدیرکل دفتر آینده‌پژوهی وزارت اقتصاد گفت: براساس اطلاعات موجود، تعیین طرح‌های مختلف برای ایجاد حدود 110 هزار شغل با استفاده از منابع 45 هزار میلیارد تومانی تبصره 18 در بودجه سال 1400 در کشور انجام شده است. آثار این منابع به صورت دفعتی خود را نشان نمی‌دهد بلکه به مرور زمان با راه‌اندازی پروژه‌هایی که در حال تکمیل هستند، این میزان اشتغال ایجاد می‌شود.

منابع ناپایدار تبصره 18 در بودجه 1401/ عدم تخصیص منابع با وجود گذشت هفت ماه از سال

وی با بیان اینکه در بودجه سال 1401 مجلس همان رویه سال قبل را در پیش گرفت اما منابعی که برای سال 1401 در تبصره 18 در نظر گرفته شده، عمدتا ناپایداری است، گفت: به‌رغم اینکه دستورالعمل لازم ابلاغ، برنامه دستگاه‌های اجرایی بررسی و تعداد زیادی از آنها در فاز اجرا قرار دارد، هنوز منابعی که باید از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین شود، در اختیار وزارت اقتصاد قرار نگرفته است.

با توجه به این شرایط برنامه‌ریزی که برای ایجاد 300 هزار شغل انجام شده بود در حال حاضر عملیاتی نشده است. البته اخیرا معاون اول رییس جمهور دستوراتی را به سازمان برنامه و بودجه داده‌اند اما تا این زمان عملیاتی شود هفت ماه از سال گذشته است و ما در وزارت اقتصاد سعی می‌کنیم تا این عقب‌ماندگی را جبران کنیم.

امکان ایجاد 300 هزار شغل با استفاده از 200 هزار میلیارد تومان منابع/ سازمان برنامه به 50 تا 60 هزار میلیارد تومان از تعهدات بودجه عمل کند

صیامی ادامه داد: در صورتی که عدد تعیین شده در بودجه به صورت کامل تخصیص پیدا می‌کرد، با ترکیب منابع بانکی امکان 450 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری و اشتغال‌زایی فراهم می‌شد اما در شرایط فعلی و با توجه به وضعیت بودجه‌ای کشور، در صورتی که سازمان برنامه و سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها 50 تا 60 هزار میلیارد تومان منابع در اختیار وزارت اقتصاد قرار دهند، این آمادگی وجود دارد تا این رقم را به 200 هزار میلیارد تومان افزایش دهیم. با این میزان منابع ظرفیت ایجاد 300 هزار شغل وجود دارد.

کاهش سهم هدفمندی در تبصره 18 و تشدید ناپایداری منابع تبصره 18

وی در پاسخ به سوالی در مورد تغییرات منابع تبصره 18 در بودجه سال 1401 نسبت به 1400 گفت: تفاوت این بوده است که در سال 1400 سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها باید 32 هزار میلیارد تومان پرداخت می‌کرده است اما این رقم به 10 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است. سایر منابع تبصره 18 از برخی ردیف‌های بودجه باید تامین می‌شد که عمدتا پایدار نیستند و تا امروز منبعی از سوی این ردیف‌ها جذب نشده که بخواهیم برای این بخش مصرف کنیم.

این آمادگی در وزارت اقتصاد وجود دارد تا به محض اینکه این منابع از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین شود، با منابع بانک‌ها تلفیق کنیم و سریعا به بخش‌های مختلف اقتصادی برای سرمایه‌گذاری و اشتغال هزینه شود.

پیشنهاد تجمیع منابع اشتغال‌زایی در تبصره 18 طی قانون بودجه سال 1402

مدیرکل دفتر آینده‌پژوهی وزارت اقتصاد در پاسخ به سوالی در مورد پیشنهاد وزارت اقتصاد در بودجه سال 1402 گفت: در این خصوص دو پیشنهاد داریم. پیشنهاد اول این است که شکل تبصره به همین صورت فعلی برای چهار سال حفظ شود تا بحث جذب منابع، تزریق منابع به سیستم بانکی و رصد ایجاد اشتغال ساختار مشخصی پیدا کند.

وی افزود: این تبصره از سه بخش تشکیل شده است و براساس آن منابع بودجه‌ای باید با منابع بانک‌ها تلفیق شود و در نهایت رصد ایجاد اشتغال را انجام دهیم. در صورتی که این مدل در یک بازه زمانی چهار ساله در وزارت اقتصاد باقی بماند، منبع خوبی برای ایجاد اشتغال در این محل تجمیع خواهد شد. منابع مربوط به تبصره 18 در یک حساب ویژه نزد خزاانه‌داری کل کشور قرار دارد.

پیشنهاد دوم در بودجه سال 1402 این است که اشتغال در بودجه باید به صورت تجمیعی در نظر گرفته شود. به این معنا که بند ب تبصره 16 در بند الف تبصره 18 تلفیق شود تا منابع مربوط به اشتغال‌زایی تجمیع شود. این موضوع سبب خواهد شد تا زمانی که با بانک‌ها مذاکره می‌کنیم، بتوانیم در مورد بند ب تبصره 16 که شامل منابع قرض‌الحسنه می‌شود، تعهد کافی بگیریم و بحث ایجاد اشتغال را نیز رصد کنیم.

به گزارش تسنیم، سرمایه‌گذاری در تولید نسبت به سال 1390، 60 درصد کاهش پیدا کرده است. این موضوع یک زنگ خطر جدی است چرا که امروز شاهد استهلاک صنایع تولیدی در کشور هستیم. بنابراین تامین منابع در این حوزه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

در این زمینه تامین منابع تبصره 18 شاید بتواند نقش نسبتا موثری در رشد سرمایه‌گذاری جدید در تولید داشته باشد. البته همانطور که میرکاظمی رییس سازمان برنامه و بودجه نیز به این موضوع اشاره کرد، سرمایه‌گذاری باید براساس ایجاد ارزش افزوده و ظرفیت‌های مورد نیاز کشور باشد و صرف انجام سرمایه‌گذاری نمی‌تواند به رشد پایدار تولید کمک کند.