تالاب خشک جازموریان جولانگاه عقرب‌ها

نیش عقرب تراژدی دردناکی است که هرگز فراموش نمی‌شود طی سال های اخیر مرگ کودکان براثر عقرب گزیدگی خبرساز شد ، خبر‌های تلخ که همچنان بر ذهن پدر و مادرانی که کودکانشان را بر اثر نیش عقرب از دست داده اند تازه است و همه آرزو می‌کنیم دیگر این خبر را نشنویم "مرگ کودکی بر اثر عقرب گزیدگی"

گرچه دردناک است و ترسناک اما یادآوری آن در این فصل گرما که اوج گزیدگی در جنوب کرمان و جازموریان اتفاق می‌افتد می‌تواند تلنگری برای مسئولین ومردم باشد.

نبود امکانات درمناطق محروم استان کرمان به ویژه در جنوب حکایت امروز و دیروز نبوده ونیست. محرومیت‌ها بخصوص در بخش بهداشت و درمان و نبود پزشک متخصص ، آمپول ضد گزیدگی از جمله کمبود‌هایی است که همچنان در جنوب  باقی است. در روزگاری که درد‌های ناعلاج بسیاری با پیشرفت علم پزشکی مداوا می‌شوند در جنوب استان کرمان کودکانی هستند که بر اثر عقرب گزیدگی جان خود را از دست می‌دهند. نمونه آن، حکایت مرگ کودکی ۵ ساله بر اثر عقرب گزیدگی در منطقه محروم در جنوب استان که در سال ۹۳ اتفاق افتاد و زهر این حادثه تلخ همچنان در بدن خانواده این کودک باقی است.

فاطمه ، الناز، و رودابه از دیگر کودکانی که نه بر اثر نیش عقرب بلکه بر اثر بی‌تفاوتی جان خود را از دست می‌دهند چه بسا اگر آمپول و پزشک‌ متخصصی وجود داشت شاید آنها هم اکنون  زنده بودند و در کنار خانواده هایشان زندگی می‌کردند.

با شروع فصل تابستان و گرمای ۵۰ درجه‌ای در جنوب کرمان و فصل خرما پزان که کام مردم با رطب شیرین می‌شود، اما در برخی موارد با ورود این دو مهمان ناخوانده (مار و عقرب) که در اوج گرما بعد از ملخ دومین مهمان ناخوانده به جازموریان هستند و با نیش خود خطرات انسانی را به بار می آورند.

این مهمانان ناخوانده همچنان یکی از ارث‌های بجا مانده از محرومیت در (کپرنشینی) این مناطق است که موجب نگرانی مردم جنوب را فراهم کرده است.

هشدار عقرب گزیدگی در جنوب کرمان

با توجه به افزایش گرما در جنوب استان، معاون درمانی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت درباره احتمال افزایش گزش مار و عقرب به مردم این منطقه هشدار داد.

علی اصغر خیرخواه معاونت بهداشتی، دانشگاه علوم پزشکی جیرفت در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان،درباره احتمال افزایش خطر مار و عقرب گزیدگی به مردم این منطقه هشدار داد.

وی‌افزود: با توجه به احتمال افزایش این گزش‌ها در فصل تابستان باید موارد ایمنی بیش از گذشته مدنظر مردم قرار گیرد.

وی بیان کرد: طبق آمار موجود ۷۶۱ مورد گزش عقرب و ۱۳۷ مورد گزش مار در سه ماهه اول امسال در حوزه خدمات دانشگاه علوم پزشکی جیرفت ثبت شد که خوشبختانه همگی بهبود یافته‌اند.

خیرخواه با اشاره به شیوع گزش دو نوع شایع عقرب زرد یا الماس و عقرب سیاه در جنوب کرمان؛ بی قراری شدید، تشنج، بی حالی، عرق کردن، تنگی نفس، سردرد و بی اختیاری ادرار را از جمله علائم عقرب گزیدگی اعلام کرد.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت گفت: مردم برای پیشگیری از عقرب گزیدگی اقدامات حفاظتی از جمله پرهیز از انباشتن و توده کردن هیزم و مصالح ساختمانی در محل سکونت و اطراف آن، مسدود کردن سوراخ‌های دیوار‌های منازل به ویژه درو پنجره و ورودی‌های فاضلاب، استفاده از نور کافی در فضای حیاط، حمام و دستشویی در طول شب به ویژه در روستاها، جلوگیری از بازی کودکان با دمپایی و پای برهنه در شب، پرهیز از نشستن یا خوابیدن روی زمین به ویژه در اوایل شب هنگام رفتن به تفریح یا گردش، پرهیز از توقف در جاده‌های بیابانی و نشستن روی خاک‌های انباشته شده، استفاده از کفش‌های ساق دار و دستکش توسط کارگران و کشاورزان در هنگام کار و ... را انجام دهند.

علی اصغر خیرخواه معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت مراجعه فوری فرد عقرب گزیده به مراکز درمانی، اورژانس و بیمارستان ها حفظ آرامش فرد جهت کاهش انتشار سم در بدن، ثابت و بی حرکت نگه داشتن عضو گزیده شده و قرار دادن عضو آسیب دیده پایین‌تر از سطح قلب، بستن بالای محل گزش با باندی به پهنای کم به طوری که زیاد سفت نباشد و گردش خون قطع نشود را توصیه کرد.

وی گفت: خودداری از شکافتن، تیغ زدن، مکیدن و خارج کردن نیش عقرب با فشردن محل گزش هم ضروری است که مردم باید بدانند و رعایت کنند.

گادین از خطرناک‌ترین عقرب‌های موجود در جنوب کرمان

نماینده مردم پنج شهرستان جنوب کرمان در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان،با اشاره به محرومیت‌های مردم جنوب کرمان در حوزه‌های مختلف گفت: مسوولان باید اقدامات لازم در راستای انتقال آگاهی‌های لازم به مردم منطقه برای جلوگیری از در معرض خطر قرار گرفتن انجام دهند همچنین مردم باید آموزش‌های مقدماتی در قالب اقدامات قبل از مراجعه به پزشک را آموزش ببینند و زیر ساخت‌های لازم پزشکی هم در تمام مناطق منطقه فراهم شود.

احمد حمزه افزود: متاسفانه عقرب گزیدگی در سال‌های اخیر موجب قربانی شدن تعدادی از کودکان در جنوب کرمان شده است که امیدواریم در سال جاری قبل بروز چنین مواردی پیشگیری‌های لازم انجام شود تا کودکانمان در این زمینه قربانی نشوند.

وی تصریح کرد: تحقیقات لازم نیز در خصوص گونه‌های مختلف عقرب‌ها در جنوب کرمان باید انجام و پادزهر آن‌ها در اختیار مراکز درمانی قرار گیرد.

وی از مردم خواست به صورت جدی از خوددرمانی در زمان بروز گزش عقرب خودداری و پس از گزش بلافاصله بیمار را به مراکز درمانی منتقل کنند.

وی ادامه داد: در جنوب کرمان ۶ گونه عقرب شناسایی شده است که نوع گادین از خطرناک‌ترین عقرب‌های موجود در جنوب کرمان است.

دودهستان مارز و رمشک در بخش چاه دادخدا دارای بیشترین قربانی مار وعقرب گزیدگی

 گاه نا آگاهی مردم و همچنین کمبود زیر ساخت‌های ارتباطی، حمل و نقل و درمانی و بهداشتی ، خشکسالی سال‌های اخیر برمشکلات مردم افزوده است.

هر چند دولت‌های اخیر بار‌ها از حذف کپر نشینی در این مناطق سخن گفته اند، اما حقیقت این است که هنوز هم عده ای از مردم در کپر‌ها زندگی می‌کنند و به همین دلیل اکثر این افراد دچار گزش مار‌ها و عقرب‌های می‌شوند. این مشکل، اما به دلیل وجود شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر بیشتر به چشم آماده است.

کودکانی که به دلیل گرمای بیش از حد هوا در خانه هایشان از کولر آبی استفاده می‌شود و یا به سایه درختان پناه می‌آورند و کفش هم به پا ندارند قربانی حشرات زهر آگین کویر خشک جنوب کرمان می‌شوند.

سلمان کرمی رئیس حفاظت محیط زیست قلعه گنج در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، گفت: درجنوب کرمان مطالعه خاصی روی گونه‌های مار و عقرب صورت نگرفته و ما شناخت کاملی از انواع گونه‌های مار و عقرب نداریم.

وی افزود: عقرب یا کژدم یکی از گونه‌های بندپایان (Arthropod) است که دارای نیشی در دم خود می‌باشد و بیشتر در آب و هوای گرم فعال است. انواع عقرب‌ها ۸ پا دارند و نیش آن‌ها زهر آگین وکشنده نیز می‌باشند. آن‌ها معمولا شب‌ها شکار می‌کنند و روز‌ها در زیر سنگ یا سوراخ‌هایی در طول زمین و به طور کلی جا‌های تاریک در جنوب کرمان در کپر (خانه که از شاخ و برگ نخل درست میشود) پنهان می‌شوند.

گونه‌های خطرناک عقرب

کرمی گفت: در دنیا حدودا ۲۰۰ گونه عقرب وجود دارد که تنها سم حدودا ۲۰ مورد آن‌ها کشنده است. در ایران ۳ مورد از انواع عقرب خطرناک هستند و درجنوب کرمان نوعی که باعث مرگ می شود و زهر کشنده دارد گادیم است.

وی بیان کرد: (گادیم) این عقرب زرد رنگ و کوچک می‌باشد؛ و خطر ناک‌ترین عقرب در منطقه می‌باشد ومحل زنگی آن‌ها بیشتر در نواحی جنوبی و جنوب غربی ایران است.

وی ادامه داد: عقرب غیر حفاری، رنگ این عقرب زرد یا آجری است و محل زندگی آن نیز بیشتر در نواحی جنوبی مخصوصا استان خوزستان می‌باشد. سم آن به گونه‌ای است که قادر است گلبول‌های قرمز خون را تخریب کند.

این جانور شناس گفت:عقرب دم پهن عقرب بزرگ‌تر از دو نوع قبلی و به رنگ سیاه یا قهوه‌ای تیره است، در بیشتر نقاط ایران یافت می‌شود و ظاهری خشن دارد.

تابستان دغدغه مردم محروم جنوب کرمان

 
علی یکی از مردم دهستان سلمانیه اردوگاه گفت: فصل تابستان که می شود مهمترین دغدغه مردم این دهستان  ترس از نیش مار وعقرب است.

وی افزود: اینجا شب‌ها بیشتر مردم به علت نداشتن کولر در بیرون از خانه می‌خوابند و در معرض نیش عقرب خواهند بود.

نورمحمد از دامداران دهستان مارز گفت: ما دامدارانی در منطقه کوهستانی هستیم و اینجا خبری از برق و کولر و خانه نیست و همه در کپر زندگی می‌کنیم و شب‌ها در بیرون و هوای آزاد می‌خوابیم سالی نیست که عقرب و مار نیش نزند، اما چاره‌ای نداریم و مجبوریم.

وی گفت : ترس ما بچه هایمان هستند که در معرض خطر هستند، زیرا اینجا وسیله‌ای هم نداریم با الاغ یک‌ روز راه است تا به آبادی و بخش چاه دادخدا برسیم از آنجا ماشین دربست بگیریم تا به مرکز شهرستان برسیم که این خود زمانی طولانی می‌ برد.