حمایت اجتماعی، گره درمان ناباروران را‌ باز می‌کند

شاید بارها جمله «فلانی اجاقش‌کور است» را شنیده‌ باشید! با اینکه در اکثر کشورها، ناباروری یک بیماری محسوب می‌شود، در جامعه ما نسبت به افرادی که به‌خاطر بیماری و نه به‌علت ارتکاب جرم، توانایی فرزندآوری ندارند؛ نگاه درستی وجود ندارد و عمل‌های کمک‌باروری را هم‌ردیف عمل‌های زیبایی به شمار می‌آورند.

مطالعات نشان می‌دهد بیش از 3.5 میلیون زوج، ناباروری اولیه دارند و سالانه حدود 90 هزار نفر به این آمار اضافه می‌شود.

علی رغم اینکه زنان و مردان به یک میزان نقش در ابتلا به ناباروری دارند؛ به علت نگاه‌های غلط اجتماعی، ناباروری یک مشکل زنانه تلقی می‌شود. به همین دلیل گاهی مردان بدون تن دادن به انجام آزمایش‌های تشخیصی برای مشخص شدن علت ابتلا به ناباروری، با اتکا به آن بارور غلط هزینه اجتماعی اصلی ناباروری را متوجه زنان می‌سازند.

زنان نابارور بیشترین فشار اجتماعی را در جامعه متحمل می‌شوند به طوری‌که بعضاً برخی مردان به دلیل هزینه‌های زیاد و سختی‌های فرآیند درمان، از پیگیری درمان امتناع می‌ورزند و به این بهانه فرآیند طلاق را به جریان می‌اندازند. همچنین بسیاری از مردان به‌دلیل عدم حمایت‌های بیمه‌ای لازم از درمان ناباروری، قادر نیستند عمل‌های درمانی را ادامه دهند؛ در نتیجه فشارهای خانوادگی سبب می‌شود همسر اول خود را با انبوه مسائل روحی و روانی رها کرده و اقدام به ازدواج مجدد کنند. چه خانواده‌ها که به خاطر مسأله ناباروی دچار تزلزل و فروپاشی نمی‌شود.

بررسی‌های میدانی و اسنادی حاکی از آن است که میانگین هزینه تولد یک نوزاد از طریق تلقیح آزمایشگاهی به عنوان رایج‌ترین عمل کمک‌باروری، در بخش دولتی و خصوصی به ترتیب 25 و 54 میلیون تومان است.

این هزینه با 50 تا 80 درصد درآمد سالانه دهک‌های متوسط درآمدی خانوارهای ایرانی برابری می‌کند.

در پژوهشی تحت عنوان «جنبه‌های  روانی ـ اجتماعی  ناباروری از دیدگاه پزشکان ایرانی» چنین عنوان شده که جمعیت نابارور در ایران از طبقه نسبتاً کم‌درآمد جامعه هستند. اکثر شهرستان‌های کشور نیز مرکز درمان ناباروری ندارند و زوجین نابارور لازم است برای درمان به شهرهای دیگر رفت‌وآمد داشته باشند که این خود بار هزینه‌ای مضاعفی را بر آنان تحمیل می‌کند.

از طرفی وزارت بهداشت ادعا می‌کند 85 درصد هزینه درمان ناباروری را پرداخت می‌کند. بررسی‌های میدانی نشان داد این پرداختی کمتر از 20 درصد هزینه درمان را برای انواع روش‌های کمک‌باروری شامل می‌شود. به‌عنوان مثال برای عمل کمک‌باروری تلقیح آزمایشگاهی(IVF) که میانگین هزینه آن در بخش دولتی 8.5 میلیون تومان است، وزارت بهداشت تنها 1.7 میلیون تومان یارانه تخصیص می‌دهد که برابر 20 درصد هزینه فرآیند درمان است. لازم به ذکر است که هزینه ایاب‌وذهاب و عمل‌های خاص در هزینه کل درمان ملاحظه نشده است، همچنین یارانه وزارت بهداشت در شرایط خاصی و برای تعداد محدودی از سیکل‌های درمانی به زوجین تعلق می‌گیرد که از جمله آن شرایط می‌توان به سن کمتر از 45 سال زن اشاره داشت.

بنابراین ضرورت دارد در جامعه نخبگانی و فعالان حقوق زن حمایت اجتماعی لازم از 3.5 میلیون زوج نابارور شکل بگیرد تا بدینوسیله بدنه سیاست‌گذاری کشور نسبت به پوشش هزینه‌های درمان ناباروری به‌وسیله بیمه‌های پایه و توسعه مراکز درمان ناباروری در کشور اقدامات لازم را داشته باشند.