هشدارهایی که باید جدی گرفته شود؛
تبدیل شدن مهد های کودک به بنگاههای اقتصادی / از پوشش نامناسب تا آموزش رقص و آواز در مهدکودکها
توجه به نوع فعالیتها و افزایش تعداد مهدهای کودک بهوضوح این مسئله را نشان می دهد که مهدهای کودک تبدیل به بنگاههای اقتصادی شدهاند که با تنوع در ارائه خدمات در حال رقابت برای جذب خانوادهها هستند تا جایی که برخی از خدمات که با هنجارها و ارزشهای جامعه منطبق نیست در مهدهای کودک ارائه میشود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، با پیشرفت علم و تکنولوژی سبک زندگی به صورت مدام در جهان در حال تغییر است این تغییر گاهی شامل جابجایی و واگذاری وظایف می شود وظایفی که تا پیش از این بر عهده شخص یا اشخاص خاصی با تعریف مشخصی بودند از جمله این ها وظایف خانواده است در کمتر از نیم قرن پی تقریبا همه وظایف از جمله تربیت، انواع آموزش، پرورش، اشتغال و ازدواج یک فرد توسط خانواده انجام می شد وظایف مهمی که آن زمان حتی تصور نمی شد که این وظایف به خارج از خانواده سپرده شود.
از جمله یکی از وظایفی که بر عهده خانواده بود تربیت فرزندان حتی تا سنین جوانی بود بعد ها با افزایش مدارس مدرن کودکان تا 7 سالگی از تربیت و آموز درون خانواده ها مخصوص از تربیت مادران بهره می بردند و بعد از 7 سالگی به نظام آموزش و پرورش و مدارس سپرده می شد اما دهه های اخیر جهان شاهد سرعت در تغییر نوع زندگی بود که باعث می شد بسیاری از مادران وارد اجتماع و بازار کار شدند و کودکان از نوزادی برای نگهداری به مهدهای کودک سپرده می شدند.
رشد چشمگیر مهدهای کودک در چند سال اخیر
تصور اینکه کودکان در سنین پایین باید آزاد بوده و هیچ گونه روش تربیت خاصی بر آنها اعمال نشود یکی از آسیب های اجتماعی بوده که سال ها دامن گیر خانواده بوده و آثار آن در بزرگسالی نمود پیدا کرده است.
حجت الاسلام بیاری استاد حوزه و دانشگاه در این زمینه در گفتگو با خبرنگار قم فردا، اظهار داشت: اسلام حتی قبل از اینکه فرزند به دنیا بیاید برخی از مسائل و دستورالعمل ها را برای داشتن فرزند صالح بیان می کند و وقتی کودک به دنیا آمد در نامگذاری در عقیقه کردن گوسفند و حتی باز کردن کام کودک با تربت سیدالشهدا برنامههایی دارد و بعد از تولد نوزاد نیز برای تربیت صحیح، اسلام برنامه هایی ارائه کرده است یکی از بخش های مهم زندگی انسان برای رسیدن به مقصد کمال ایام کودکی است و در دوران ما این بخش از مهم زندگی است در مهد کودک ها سپری می شود.
در چند دهه اخیر مهدهای کودک رشد چشمگیر داشتند و حتی خانوادههایی که هر دو شاغل نبودند و ضرورتی برای حضور کودک در مهد وجود نداشت خانواده ها کودکان خود را برای عقب نماندن از دیگر کودکان به مهدهای کودک سپردند و این سپردن بیشتر جنبه خدماتی داشت تا جنبه آموزشی، مسئله ای که هشدار رهبری را به دنبال داشت.
مهد کودک جایگزین خانواده
حضرت آیت الله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، روز سه شنبه 11 شهریورماه در جلسه مجازی با مقامهای آموزش و پرورش و در سی و چهارمین اجلاس این وزارتخانه هشدار دادند که مهدکودکها در ایران، «رها» شدهاند و بر اساس گزارشهای رسیده وضعیت آنها به هیچ وجه خوب نیست. همچنین ایشان فرمودند که نباید به مهدکودکها نگاه مراکز خدماتی داشت، بلکه این مراکز، مراکز مهم آموزشی و پرورشی هستند.
سخنان رهبر انقلاب درصورتی بیان شد که چندوقت اخیر انتقادات فراوانی نسبت به مهدهای کودک صورت گرفته است و از این انتقادات به نظر میآید که باید ساختار مهدهای کودک تغییر کند و نسبت به اصلاح آن اقداماتی صورت گیرد.
صدیقه صدیق مدرس دانشگاه در این زمینه در گفتگو با خبرنگار قم فردا، داشت: در دهه های اخیر مهدکودک ها به عنوان یک جایگزین برای خانواده ها در بحث نگهداری و آموزش و پرورش کودکان عمل می کنند و تبدیل به ضروریات زندگی شده اند این مسئله به درستی در فرمایش مقام معظم رهبری نمود پیدا کرد.
مدرس دانشگاه تصریح کرد: متأسفانه خیلی اوقات آنچه که در مهد کودک ها به عنوان آموزش به کودکان که در سنین بسیار حساس و مهم قرار دارند و پایه های زندگی آنها شکل می گیرد ارائه می شود بر اساس محتواهای آموزشی و پرورشی نبوده در برخی موارد با هنجارهای اجتماعی و ارزشهای جامعه دینی ما تطبیق ندارد.
مهدکودکها تبدیل به بنگاههای اقتصادی شدهاند
صدیق ادامه داد: در بسیاری از مهدکودک های خصوصی حتی برخی از مهدکودک های دولتی مهد کودک ها تبدیل به بنگاههای اقتصادی شدهاند که بتواند جاذبه بیشتری برای جذب خانواده ها داشته باشد و گاهی به برخی اموری پرداخته می شده که با هنجارهای ما سازگاری و همخوانی نداشته است و حتی در نوع پوششی که برای مهدکودک انتخاب شده و نوع آموزشی که ارائه می شده مانند آهنگ ها، متن ها و محتوا ها منطبق با هنجارهای جامعه دینی ما نبوده است البته این انتقاد ها همیشه وجود داشته است.
با توجه به حساسیت مهد کودک ها چرا تا کنون مجلس و مسئولان برنامه ای برای تبدیل شهد مهدهای کودک به مراکز آموزشی نداشتند؟ این سوال را ظهیری معاون فرهنگی حوزههای علمیه خواهران کشور این گونه پاسخ می دهد: چند سال پیش یک طرح به مجلس ارائه شد مبنی بر اینکه نظام آموزش و پرورش ما یک نظام به هم پیوسته ای تعریف شود نظام پیوستهای که قبل از آموزش عالی بسیار مورد توجه و اهمیت است زمان آن از مهد کودک شروع میشود و تا پایان متوسطه دوم ادامه دارد که این طرح رأی نیاوردند، زنگ خطر مهدکودک ها قبلاً به صدا درآمده بود اما به دلایل مختلف مورد توجه قرار نگرفته بود حضرت آقا در چند روز گذشته نسبت به آن تذکر دادند امیدواریم که مجلس در این زمینه همکاری کند و طرح پیوستگی نظام آموزشی از مهدکودک ها مورد پذیرش قرار دهد.
باید تنها یک نهاد متولی امور مهدهای کودک باشد
همچنین صدیقه صدیق معاون امور بانوان استانداری قم در این زمینه عنوان کرد: بهزیستی یک موسسه حمایتی است و همواره یک نقش حمایتی و نگهداری از اقشاری که در معرض آسیب بوده اند و یا آسیب دیده اند را ایفا کرده و رنگ و بوی آن یک رنگ و بویی حمایتی است طبق قانون محتواهای آموزشی و نظارت بر محتواهای آموزشی بر عهده آموزش و پرورش است اما از آنجا که ارائه مجوزها و نظارتها بر مهد کودک ها بر عهده بهزیستی بوده است این کار هم درست انجام نمی شده است در این مسئله باید به وحدت رویه برسیم، تا یک نهاد مسئول و متولی امور باشد تا امکان بازخواست پیگیری است نهاد امکان پذیر شود.
آموزش رقص در مهد های کودک
به گفته متولیان امر فرهنگ یکی از مشکلاتی که در مهدکودکها وجود دارد فرهنگ آموزش است حتی بسیاری از مهدکودکها بهصورت مختلط برگزار میشود و یا حتی برخی آموزشهای خاص مانند رقص و موسیقی های خاص در این مهدکودک ها ارائه می شود که ضرورت دارد نظارت های فرهنگی بیشتری روی مهد های کودک اعمال شود.
معصومه ظهیری معاون فرهنگی حوزههای علمیه خواهران خاطرنشان کرد: حتی برخی از مراکز غیرانتفاعی که زیر نظر آموزش و پرورش تعریف شده نظام آموزش مکتوب آنها تحت اشراف آموزش و پرورش است اما متأسفانه بسیاری از فوق برنامه ها باسلیقه های مدیران مراکز غیرانتفاعی برگزار می شود که با تیزبینی ناظران بر سیستم آموزشی ما ملغی شدند.
بیاری جامعه شناس و استاد دانشگاه نیزبا اشاره به نقش مربیان در مهد کودک ها به عدم گزینش صحیح در مهد های کودک انتقاد کرد و گفت: در خصوص مربیانی که در مهدکودک ها مشغول فعالیت هستند گزینش و فیلترهای لازم صورت نمیگیرد و در بسیاری از مواقع مربیان مهد تخصص لازم را در برخورد با کودک ندارند مربیان مهد کودک ها باید درک کنند که کودک و زمینههای یادگیری کودکان چیست مربیان باید زبان کودک را بلد باشد و صرفاً به نگهداری و رسیدگی خورد و خوراک و استراحت و بازی معمولی کودک نپردازند.
باید گفت با توجه به آنچه در میدان مشاهده می شود متأسفانه نگاه خانواده ها نیز به مهدهای کودک مناسب نیست و صرفاً به آن به عنوان یک مرکز خدماتی نگاه می کنند اگر یک خانواده مخیر باشد کودک خود را به مهد کودک که امکانات خدماتی و رفاهی بالایی دارد اما آموزش ضعیفی دارد و مهدکودکی که امکانات خدماتی و رفاهی معمولی دارد اما آموزش قوی دارد بسپارد کودک خود را به علت امکانات خدماتی و رفاهی بالا به مهد کودک اولی میسپارند و اصلاً نگاه آموزشی به مهدکودک ندارند و تنها به دنبال خدمات رفاهی هستند زیرا تصور می کنند کودکان آنها در مهد کودک ها فقط باید به دنبال رفاه و دریافت خدمات بالا باشند.
به گفته کارشناسان باید این مسئله را بپذیریم که سن آموزش در دنیا پایین آمده است و در بسیاری از کشورها کودکان از ۴ و پنج سالگی وارد مدرسه میشوند و نمی توان سن ۴ و ۵ سالگی را در این دوره سن آموزش ندانست همه آموزش هایی که در مهد کودک ها ارائه می شود باید در راستای آموزش های باشد که کودکان در مقطع ابتدایی کسب می کنند.
در دهه های اخیر مهدکودک ها به عنوان یک جایگزین برای خانواده ها در بحث نگهداری و آموزش و پرورش کودکان عمل می کنند و تبدیل به ضروریات زندگی شده اند این مسئله به درستی در فرمایش مقام معظم رهبری نمود پیدا کرد و یکی از تیزبینیهای رهبر معظم انقلاب در خصوص مهدکودکها این بود که مهدکودکها به نحوی قبل از نظام آموزشوپرورش رسمیت دارند پس هر مسئلهای که رسمیت دارد باید نظاممند باشد این نظاممند بودن هم از جهت سختافزاری و هم از جهت نرمافزاری باید باشد.
انتهای پیام/170
از جمله یکی از وظایفی که بر عهده خانواده بود تربیت فرزندان حتی تا سنین جوانی بود بعد ها با افزایش مدارس مدرن کودکان تا 7 سالگی از تربیت و آموز درون خانواده ها مخصوص از تربیت مادران بهره می بردند و بعد از 7 سالگی به نظام آموزش و پرورش و مدارس سپرده می شد اما دهه های اخیر جهان شاهد سرعت در تغییر نوع زندگی بود که باعث می شد بسیاری از مادران وارد اجتماع و بازار کار شدند و کودکان از نوزادی برای نگهداری به مهدهای کودک سپرده می شدند.
رشد چشمگیر مهدهای کودک در چند سال اخیر
تصور اینکه کودکان در سنین پایین باید آزاد بوده و هیچ گونه روش تربیت خاصی بر آنها اعمال نشود یکی از آسیب های اجتماعی بوده که سال ها دامن گیر خانواده بوده و آثار آن در بزرگسالی نمود پیدا کرده است.
حجت الاسلام بیاری استاد حوزه و دانشگاه در این زمینه در گفتگو با خبرنگار قم فردا، اظهار داشت: اسلام حتی قبل از اینکه فرزند به دنیا بیاید برخی از مسائل و دستورالعمل ها را برای داشتن فرزند صالح بیان می کند و وقتی کودک به دنیا آمد در نامگذاری در عقیقه کردن گوسفند و حتی باز کردن کام کودک با تربت سیدالشهدا برنامههایی دارد و بعد از تولد نوزاد نیز برای تربیت صحیح، اسلام برنامه هایی ارائه کرده است یکی از بخش های مهم زندگی انسان برای رسیدن به مقصد کمال ایام کودکی است و در دوران ما این بخش از مهم زندگی است در مهد کودک ها سپری می شود.
در چند دهه اخیر مهدهای کودک رشد چشمگیر داشتند و حتی خانوادههایی که هر دو شاغل نبودند و ضرورتی برای حضور کودک در مهد وجود نداشت خانواده ها کودکان خود را برای عقب نماندن از دیگر کودکان به مهدهای کودک سپردند و این سپردن بیشتر جنبه خدماتی داشت تا جنبه آموزشی، مسئله ای که هشدار رهبری را به دنبال داشت.
مهد کودک جایگزین خانواده
حضرت آیت الله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، روز سه شنبه 11 شهریورماه در جلسه مجازی با مقامهای آموزش و پرورش و در سی و چهارمین اجلاس این وزارتخانه هشدار دادند که مهدکودکها در ایران، «رها» شدهاند و بر اساس گزارشهای رسیده وضعیت آنها به هیچ وجه خوب نیست. همچنین ایشان فرمودند که نباید به مهدکودکها نگاه مراکز خدماتی داشت، بلکه این مراکز، مراکز مهم آموزشی و پرورشی هستند.
سخنان رهبر انقلاب درصورتی بیان شد که چندوقت اخیر انتقادات فراوانی نسبت به مهدهای کودک صورت گرفته است و از این انتقادات به نظر میآید که باید ساختار مهدهای کودک تغییر کند و نسبت به اصلاح آن اقداماتی صورت گیرد.
صدیقه صدیق مدرس دانشگاه در این زمینه در گفتگو با خبرنگار قم فردا، داشت: در دهه های اخیر مهدکودک ها به عنوان یک جایگزین برای خانواده ها در بحث نگهداری و آموزش و پرورش کودکان عمل می کنند و تبدیل به ضروریات زندگی شده اند این مسئله به درستی در فرمایش مقام معظم رهبری نمود پیدا کرد.
مدرس دانشگاه تصریح کرد: متأسفانه خیلی اوقات آنچه که در مهد کودک ها به عنوان آموزش به کودکان که در سنین بسیار حساس و مهم قرار دارند و پایه های زندگی آنها شکل می گیرد ارائه می شود بر اساس محتواهای آموزشی و پرورشی نبوده در برخی موارد با هنجارهای اجتماعی و ارزشهای جامعه دینی ما تطبیق ندارد.
مهدکودکها تبدیل به بنگاههای اقتصادی شدهاند
صدیق ادامه داد: در بسیاری از مهدکودک های خصوصی حتی برخی از مهدکودک های دولتی مهد کودک ها تبدیل به بنگاههای اقتصادی شدهاند که بتواند جاذبه بیشتری برای جذب خانواده ها داشته باشد و گاهی به برخی اموری پرداخته می شده که با هنجارهای ما سازگاری و همخوانی نداشته است و حتی در نوع پوششی که برای مهدکودک انتخاب شده و نوع آموزشی که ارائه می شده مانند آهنگ ها، متن ها و محتوا ها منطبق با هنجارهای جامعه دینی ما نبوده است البته این انتقاد ها همیشه وجود داشته است.
با توجه به حساسیت مهد کودک ها چرا تا کنون مجلس و مسئولان برنامه ای برای تبدیل شهد مهدهای کودک به مراکز آموزشی نداشتند؟ این سوال را ظهیری معاون فرهنگی حوزههای علمیه خواهران کشور این گونه پاسخ می دهد: چند سال پیش یک طرح به مجلس ارائه شد مبنی بر اینکه نظام آموزش و پرورش ما یک نظام به هم پیوسته ای تعریف شود نظام پیوستهای که قبل از آموزش عالی بسیار مورد توجه و اهمیت است زمان آن از مهد کودک شروع میشود و تا پایان متوسطه دوم ادامه دارد که این طرح رأی نیاوردند، زنگ خطر مهدکودک ها قبلاً به صدا درآمده بود اما به دلایل مختلف مورد توجه قرار نگرفته بود حضرت آقا در چند روز گذشته نسبت به آن تذکر دادند امیدواریم که مجلس در این زمینه همکاری کند و طرح پیوستگی نظام آموزشی از مهدکودک ها مورد پذیرش قرار دهد.
باید تنها یک نهاد متولی امور مهدهای کودک باشد
همچنین صدیقه صدیق معاون امور بانوان استانداری قم در این زمینه عنوان کرد: بهزیستی یک موسسه حمایتی است و همواره یک نقش حمایتی و نگهداری از اقشاری که در معرض آسیب بوده اند و یا آسیب دیده اند را ایفا کرده و رنگ و بوی آن یک رنگ و بویی حمایتی است طبق قانون محتواهای آموزشی و نظارت بر محتواهای آموزشی بر عهده آموزش و پرورش است اما از آنجا که ارائه مجوزها و نظارتها بر مهد کودک ها بر عهده بهزیستی بوده است این کار هم درست انجام نمی شده است در این مسئله باید به وحدت رویه برسیم، تا یک نهاد مسئول و متولی امور باشد تا امکان بازخواست پیگیری است نهاد امکان پذیر شود.
آموزش رقص در مهد های کودک
به گفته متولیان امر فرهنگ یکی از مشکلاتی که در مهدکودکها وجود دارد فرهنگ آموزش است حتی بسیاری از مهدکودکها بهصورت مختلط برگزار میشود و یا حتی برخی آموزشهای خاص مانند رقص و موسیقی های خاص در این مهدکودک ها ارائه می شود که ضرورت دارد نظارت های فرهنگی بیشتری روی مهد های کودک اعمال شود.
معصومه ظهیری معاون فرهنگی حوزههای علمیه خواهران خاطرنشان کرد: حتی برخی از مراکز غیرانتفاعی که زیر نظر آموزش و پرورش تعریف شده نظام آموزش مکتوب آنها تحت اشراف آموزش و پرورش است اما متأسفانه بسیاری از فوق برنامه ها باسلیقه های مدیران مراکز غیرانتفاعی برگزار می شود که با تیزبینی ناظران بر سیستم آموزشی ما ملغی شدند.
بیاری جامعه شناس و استاد دانشگاه نیزبا اشاره به نقش مربیان در مهد کودک ها به عدم گزینش صحیح در مهد های کودک انتقاد کرد و گفت: در خصوص مربیانی که در مهدکودک ها مشغول فعالیت هستند گزینش و فیلترهای لازم صورت نمیگیرد و در بسیاری از مواقع مربیان مهد تخصص لازم را در برخورد با کودک ندارند مربیان مهد کودک ها باید درک کنند که کودک و زمینههای یادگیری کودکان چیست مربیان باید زبان کودک را بلد باشد و صرفاً به نگهداری و رسیدگی خورد و خوراک و استراحت و بازی معمولی کودک نپردازند.
باید گفت با توجه به آنچه در میدان مشاهده می شود متأسفانه نگاه خانواده ها نیز به مهدهای کودک مناسب نیست و صرفاً به آن به عنوان یک مرکز خدماتی نگاه می کنند اگر یک خانواده مخیر باشد کودک خود را به مهد کودک که امکانات خدماتی و رفاهی بالایی دارد اما آموزش ضعیفی دارد و مهدکودکی که امکانات خدماتی و رفاهی معمولی دارد اما آموزش قوی دارد بسپارد کودک خود را به علت امکانات خدماتی و رفاهی بالا به مهد کودک اولی میسپارند و اصلاً نگاه آموزشی به مهدکودک ندارند و تنها به دنبال خدمات رفاهی هستند زیرا تصور می کنند کودکان آنها در مهد کودک ها فقط باید به دنبال رفاه و دریافت خدمات بالا باشند.
به گفته کارشناسان باید این مسئله را بپذیریم که سن آموزش در دنیا پایین آمده است و در بسیاری از کشورها کودکان از ۴ و پنج سالگی وارد مدرسه میشوند و نمی توان سن ۴ و ۵ سالگی را در این دوره سن آموزش ندانست همه آموزش هایی که در مهد کودک ها ارائه می شود باید در راستای آموزش های باشد که کودکان در مقطع ابتدایی کسب می کنند.
در دهه های اخیر مهدکودک ها به عنوان یک جایگزین برای خانواده ها در بحث نگهداری و آموزش و پرورش کودکان عمل می کنند و تبدیل به ضروریات زندگی شده اند این مسئله به درستی در فرمایش مقام معظم رهبری نمود پیدا کرد و یکی از تیزبینیهای رهبر معظم انقلاب در خصوص مهدکودکها این بود که مهدکودکها به نحوی قبل از نظام آموزشوپرورش رسمیت دارند پس هر مسئلهای که رسمیت دارد باید نظاممند باشد این نظاممند بودن هم از جهت سختافزاری و هم از جهت نرمافزاری باید باشد.
انتهای پیام/170
نظرات شما