«سلبریتی‌ها» مغز متفکر نیستند؛ از آن‌ها نظر نخواهید

حسین باهر فوق تخصص رفتارشناسی گفت: در خصوص چرایی افزایش رجوع مردم به سلبریتی‌ها و اظهارنظر‌های غیرتخصصی این افراد در حوزه‌های مختلف به جام جم آنلاین، توضیح داد: اول‌ازهمه باید دید این سلبریتی به چه دلیلی در جامعه و توسط مردم موردتوجه قرارگرفته است. به نظر من اشکال به کاستی‌هایی که جوان‌ها و مردم ما نسبت به هویت مستقل انسانی خودشان دارند بازمی‌گردد، متأسفانه جوان‌ها الگوی خود را جوری انتخاب می‌کنند که ویژگی‌های یک انسان نسبتاً کامل را ندارد، ولی وجاهتی دارد که موقتا از شهرت و محبوبیتی برخوردار است.

او همچنین ادامه داد: این کاستی و مشکل عمده در جوان‌های ما بازار را برای سلبریتی‌ها فراهم می‌کند تا بتوانند با کسب سود مردم را به سمت جریانی خاص هدایت کنند. وقتی یک سلبریتی اقدام به تبلیغ چیزی که تخصصش را ندارد می‌کند و در این زمینه موج‌آفرین می‌شود، اشکال به گردن دو نفر خواهد بود، آن سلبریتی که این مطلب را بازنشر داده و آن افرادی که مطلب او را بدون بررسی می‌پذیرند.

این متخصص جامعه‌شناسی اضافه کرد: حتی در حوزه هنر هم فرد حتماً باید از اصالت کافی برخوردار باشد تا بتواند اظهارنظر بکند و به‌طور مثال در محضر پیشکسوتان و متخصصان این حوزه کسی که طفل نوپای هنر است قطعاً مجاز نیست اظهارنظر بکند؛ به‌طورکلی هرکسی باید حد و حدود خود را بشناسد، همان‌طور که خداوند در قرآن هم می‌فرمایند «فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ» یعنی اگر چیزی را نمی‌دانید از صاحب‌نظر‌ها بپرسید؛ خداوند نمی‌گوید از افراد معروف بپرسید، می‌گوید از افراد متخصص بپرسید.

پروفسور باهر همچنین بیان کرد: متأسفانه امروز در کشور ما همه‌چیز از قبیل: فضای مجازی، فرهنگ وارداتی و کمبود‌هایی که جوان‌ها دارند دست‌به‌دست هم داده تا سلبریتی‌ها هدایت مردم به سمت‌وسوی موردنظر خودشان را در دست بگیرند. حوزه درمانی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی هم امروز از دست سلبریتی‌ها در امان نیست؛ این افراد حتی در موقعیت‌های حساسی مانند انتخابات دخالت کرده و اذهان مردم را برای رای به کاندیدای مورد نظرشان تحت تأثیر قرار می‌دهند درحالی‌که آن‌ها مغز متفکر سیاسی نیستند تا بتوانند برای دیگران تعیین تکلیف کنند.

او ادامه داد: خطر عمده این اتفاق بروز بی‌عدالتی اجتماعی است، وقتی افراد و اتفاقات در جایگاه اصلی خودشان قرار ندارند نشان از بی‌عدالتی است؛ این موضوع محدود به سیاست هم نیست، در همه حوزه‌ها وقتی هرج‌ومرج این‌چنینی اتفاق بی‌افتد آنارشیسم پدید می‌آید، حال‌آنکه امیر المومنین در خصوص عدالت اجتماعی می‌گوید «وضع کل شی‏ء فی موضعه» یعنی عدالت قرار دادن هر چیز در جای خودش است.

این متخصص جامعه‌شناسی که تحصیلات خود را در کانادا به اتمام رسانده است با اشاره به تجربه زیستی خود در آن کشور گفت: یکی از عمده تفاوت‌های ما و جوامع پیشرفته‌تر در این است که در کشور ما عطش عجیبی برای پیگیری سلبریتی‌ها وجود دارد. نکته دیگر هم این است که در کشور ما این فرهنگ جا نیافتاده که مردم برای دریافت اطلاعات مورد نظرشان سراغ افراد متخصص بروند. خب در چنین شرایطی بهشت سلبریتی‌ها ایجاد می‌شود، این افراد هم از شهرت و محبوبیت خود استفاده کرده و با دریافت پول تبلیغاتی را در همه حوزه‌ها از سیاست تا پزشکی انجام می‌دهند.

او در پایان بیان کرد: راه حل جامعه شناسی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی و ادامه این روند معیوب افزایش آگاهی جامعه است تا میزان تاثیر سلبریتی‌ها بر مردم کاهش پیدا کند. این مهم باید در اذهان مردم نهادینه شود که سوال‌های خود را از فرد متخصص بپرسند. خود من بعد از ۴۰ سال تخصص و تحصیل در مقطع فوق دکترای رفتارشناسی گاهی مسائلی برایم ایجاد می‌شود که ناچار هستم از نظر افراد دیگر بهره بگیرم، پس چطور ممکن است که افراد غیرمتخصص و غیر حرفه‌ای بتوانند در مورد مسائل مختلف نظریه صادر کنند.