برکات و اعمال ماه ربیعالاول
در این ماه ذخایر برکات خداوند و نورهاى زیبایى او بر زمین فرود آمده است. زیرا میلاد رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) در این ماه است و مى توان ادعا کرد از اول آفرینش زمین رحمتى مانند آن به خود ندیده است. اکنون وقت آن است که در این بهار به یمن رویش دوباره سجده شکر به جای آوریم و این بهار را قدر بدانیم و بندگی کنیم.
بر انسان مسلمان که برترى رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) را قبول دارد واجب است در این ماه به شکرانه ارزانی شدن آن نعمت بزرگ به عبادتی از سر شور و اشتیاق بپردازد، گرچه عبادات شبانه روزی عالمیان هرگز در خور چنین نعمتی نخواهد بود، اما «آنچه سعی است ما در طلبش بنماییم».
مهمترین اعمال این ماه
شب اوّل
این شب به نام «لیلة المبیت» مزیّن است، در این شب یک حادثه مهمّ تاریخى واقع شد و آن این که در سال سیزدهم بعثت، رسول خدا (صلى الله علیه وآله) از مکّه به قصد هجرت به سوى مدینه، از شهر خارج شد و در «غار ثور» پنهان شد و امیر المومنان على (علیه السلام) براى اغفال دشمنان، فداکارانه در بستر رسول خدا (صلى الله علیه وآله) خوابید.
سال هجرت رسول خدا (صلى الله علیه وآله) مبدأ تاریخ مسلمانان است و تحوّلى عظیم در جهان اسلام روى داد.
۱- روزه گرفتن به شکرانه سلامتی پیامبر اعظم و امیرمومنان از گزند کفار و مشرکان در اول ربیع الاول.
۲- خواندن زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و علی (علیه السلام) در این روز.
روز هشتم
در روز هشتم ربیع الأوّل، سال ۲۰۶، شهادت امام حسن عسکرى (علیه السلام) طبق روایتى واقع شده است و از همان روز، امامت حضرت صاحب الزّمان، حجّة بن الحسن ـ عجّل الله تعالى فرجه الشریف ـ آغاز شد.
در این روز شایسته است زیارت امام حسن عسکری علیه السلام خوانده شود.
روز دهم
روز ازدواج رسول خدا (صلى الله علیه وآله) با حضرت خدیجه کبرى (س) است در حالى که رسول خدا (صلى الله علیه وآله) ۲۵ ساله بود و حضرت خدیجه (علیها السلام) ۴۰ ساله؛ به همین مناسبت روزه این روز به عنوان شکرگزارى مستحب شمرده شده است.
روز دوازدهم
این روز مطابق نظر مرحوم شیخ کلینى و مسعودى و همچنین مشهور میان اهل سنّت، روز ولادت با سعادت نبىّ مکرّم اسلام (صلى الله علیه وآله) است.
همچنین در این روز، رسول خدا (صلى الله علیه وآله) بعد از ۱۲ روز که مسیر راه میان مکّه و مدینه را پیمود، وارد مدینه شد و نیز روز انقراض دولت بنى مروان در سال ۱۳۲ است.
اعمال مستحب در این روز به شکرانه انقراض دولت اموی دو مورد است:
۱- روزه گرفتن.
۲- دو رکعت نماز مستحبی که در رکعت اول بعد از حمد، سه بار سوره کافرون و در رکعت دوم بعد از حمد سه بار سوره توحید خوانده می شود.
روز چهاردهم
در سال ۶۴ در چنین روزى، یزید بن معاویه به هلاکت رسید.
وى پس از سه سال و نُه ماه خلافت که همراه با جنایات عظیمى بود - که مهمترین آن واقعه کربلا و شهادت ابى عبداللّه الحسین (علیه السلام) و یارانش است - در سنّ سى و هفت سالگى در منطقه «حوران» زندگى ننگینش به پایان رسید و جنازه اش را در دمشق دفن کردند ولى اکنون اثرى از آن نیست.
شب هفدهم
طبق روایات مشهور شیعه، شب ولادت حضرت خاتم الانبیاء، رسول معظّم اسلام (صلى الله علیه وآله) است و شب بسیار مبارکى است.
۱) غسل به نیّت روز هفدهم ربیع الاوّل. (فلاح السائل، صفحه ۶۱)
۲) روزه که براى آن فضیلت بسیار نقل شده است، از جمله در روایاتى از ائمّه معصومین (علیهم السلام) آمده است کسى که روز هفده ربیع را روزه بدارد، خداوند براى او ثواب روزه یکسال را مقرّر مى فرماید. (اقبال، صفحه ۶۰۳)
۳) دادن صدقه، احسان کردن و خوشحال کردن مومنان و رفتن به زیارت مشاهد مشرّفه.
۴) زیارت رسول خدا (صلى الله علیه وآله) از دور و نزدیک در روایتى از آن حضرت آمده است: هر کس بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسى است که به هنگام حیاتم به سوى من هجرت کرده باشد، اگر نمى توانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور به سوى من سلام بفرستید (که به من مى رسد). (همان ص ۶۰۴)
۵) زیارت امیر مۆمنان، على (علیه السلام) نیز در این روز مستحب است با همان زیارتى که امام صادق (علیه السلام) در چنین روزى کنار ضریح شریف آن حضرت (علیه السلام) وى را زیارت کرد. (همان مدرک، صفحه ۶۰۸) (این زیارت در بخش زیارات، مفاتیح آمده است).
۶) تکریم، تعظیم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست، مرحوم «سیّد بن طاووس»، در اقبال، تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اوّل عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبىّ اکرم (صلى الله علیه وآله) سفارش بسیار کرده است.
سزاوار است مسلمانان با برپایى جشنها و تشکیل جلسات، هرچه بیشتر با شخصیّت نبىّ مکرّم اسلام (صلى الله علیه وآله)، سیره و تاریخ زندگى او آشنا شوند و از آن براى ساختن جامعه اى اسلامى و محمّدى بهره کامل ببرند.
یکسال قبل از هجرت رسول خدا (صلى الله علیه وآله)، در چنین شبى معراج آن حضرت صورت گرفت.
روز هفدهم
همان گونه که گفتیم مشهور میان علماى امامیّه آن است که روز هفدهم ربیع الأوّل، روز ولادت با سعادت رسول خدا حضرت محمّد بن عبداللّه (صلى الله علیه وآله) است و معروف آن است که ولادتش در مکّه معظّمه واقع شده است، و زمان ولادتش هنگام طلوع فجر، روز جمعه، سنه عام الفیل بوده است.
همچنین در چنین روزى در سال ۸۳ هجرى قمرى، ولادت امام صادق (علیه السلام) واقع شده است و از این جهت نیز بر اهمّیّت این روز افزوده شده است.
ماه ربیع الأوّل گرچه آغاز آن آمیخته با خاطره غم انگیز و اندوهبار شهادت امام حسن عسکرى (علیه السلام) است، ولى از آن جا که میلاد مبارک حضرت ختمى مرتبت رسول گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله) مطابق روایت معروف، در هفدهم این ماه و طبق روایت غیرمعروف، در دوازدهم آن واقع شده و میلاد حضرت صادق (علیه السلام) نیز در هفدهم این ماه است، ماه شادى و جشن و سرور است. از آن جا که هجرت پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) که سرچشمه دگرگونىِ عمیق در جهانِ اسلام و عزّت و شوکت مسلمین شد و همچنین داستان «لیلة المبیت» در این ماه واقع شده و آغاز امامت پربرکت حضرت بقیة اللّه (ارواحنا فداه) همزمان با شهادتِ پدر بزرگوارش نیز محسوب می شود در مجموع از ماههاى بسیار پربرکت و پرخاطره است که سزاوار است، همه علاقهمندان مکتب اهل بیت (علیهم السلام) آن را ارج نهند و گرامى بدارند.
انتهای پیام/
نظرات شما