تحریف تاریخ به نفع امویان و اهداف سیاسی

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «قم فردا»  فیلم «معاویه» روایتی ارائه می‌دهد که گویی توسط خود معاویه برای بازنویسی تاریخ (تحریف تاریخ) طراحی شده است. در این اثر، چهرهٔ خاندان ابوسفیان به‌گونه‌ای پاک‌سازی شده که گویی هرگز دشمنی آشکاری با پیامبر اسلام (ص) نداشته‌اند. معاویه به‌عنوان فردی خردمند، سیاست‌مدار و مدبر تصویر شده که گویا هیچ خطایی در زندگی‌اش مرتکب نشده است، درحالی‌که جنبه‌های منفی تاریخی او به‌کلی نادیده گرفته شده‌اند.

 این فیلم به‌هیچ‌وجه به نقش معاویه در تضعیف خلافت امام علی (ع)، نیرنگ‌هایش در صلح با امام حسن (ع) و تأسیس حکومت استبدادی موروثی اشاره‌ای نمی‌کند. همچنین، از جنایات او علیه صحابه و ستمگری‌هایش بر مخالفان سخنی به میان نمی‌آورد. این روایت یک‌جانبه، تصویری کاملاً تحریف‌شده از معاویه ترسیم می‌کند که با منابع تاریخی معتبر همخوانی ندارد.

 یکی از بزرگ‌ترین اشکالات فیلم، حذف عمدی بخش‌های کلیدی تاریخ است که چهرهٔ واقعی معاویه را نشان می‌دهد. وقایع مهمی که می‌توانست تصویر واقعی‌تری از او ارائه دهد، یا حذف شده‌اند یا تحریف گردیده‌اند تا معاویه را به‌عنوان چهره‌ای صلح‌طلب و بی‌خطا جلوه دهند. درحالی‌که منابع تاریخی، روایتی کاملاً متفاوت از شخصیت او ثبت کرده‌اند.

 به‌عنوان‌مثال، فیلم هیچ اشاره‌ای به کارشکنی‌های معاویه در برابر حکومت امام علی (ع) نمی‌کند. جنگ صفین که از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ اسلام است، با حیله‌گری معاویه به نفع او پایان یافت و باعث تفرقه در امت اسلامی شد. همچنین، پس از رسیدن به قدرت، او نه‌تنها به تعهدات صلح‌نامه با امام حسن (ع) پایبند نماند، بلکه به سرکوب شیعیان پرداخت و حکومت اموی را به نظامی موروثی تبدیل کرد.

 از دیگر نکات مغفول‌مانده در فیلم، رفتار ظالمانهٔ معاویه با صحابه پیامبر (ص) است. بسیاری از یاران وفادار پیامبر، مانند عمار یاسر و حجربن‌عدی، به دستور او به شهادت رسیدند یا مورد آزار قرار گرفتند. اما فیلم، معاویه را به‌عنوان فردی بردبار و اهل گفتگو معرفی می‌کند، درحالی‌که تاریخ گواهی می‌دهد او برای حفظ قدرت، از هیچ جنایتی دریغ نکرد.

 همچنین، سیاست‌های اقتصادی او که منجر به ایجاد شکاف طبقاتی، فساد و تبعیض گسترده شد، به‌کلی نادیده گرفته شده است. معاویه با بخشش‌های بی‌حساب، بسیاری را به خدمت گرفت و فرهنگ اشرافی‌گری را در حکومت اسلامی رواج داد. اما فیلم، او را سیاست‌مداری دوراندیش نشان می‌دهد که تنها در پی وحدت و آرامش مسلمانان بوده است.

 از سوی دیگر، فیلم با تمرکز یک‌جانبه بر زندگی معاویه، شخصیت‌های مخالف او را کاملاً نادیده می‌گیرد و تاریخ را به شکلی جانب‌دارانه روایت می‌کند. این اثر نه یک بازنمایی بی‌طرفانه، بلکه تلاشی آشکار برای ارائه‌ی تصویری آرمانی از بنی‌امیه است؛ تصویری که حتی امویان نیز آرزوی ثبت آن را در تاریخ داشتند. این تحریف‌های عمدی، فیلم را از یک نمایش تاریخی به ابزاری برای تحریف تاریخ تبدیل کرده است.

 نکتهٔ دیگر، کیفیت پایین فیلم در مقایسه با بودجهٔ کلان آن است. باتوجه‌به هزینه‌های سنگین تولید، انتظار می‌رفت اثری با فیلمنامه‌ای قوی، کارگردانی حرفه‌ای و بازیگری درخشان ساخته شود، اما نتیجه، فیلمی سطحی و ضعیف بوده که نتوانسته نظر منتقدان را جلب کند.

 در نگاه سیاسی نیز کارشناسان معتقدند، فیلم «معاویه» فراتر از یک اثر تاریخی است و اهدافی معاصر را دنبال می‌کند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، با حمایت از این پروژه، در پی مشروعیت‌بخشی به اقدامات خود است. او با الهام از سیاست‌های معاویه، می‌خواهد اصلاحات بحث‌برانگیز خود را توجیه و چهره‌ای جدید از حکومت عربستان ارائه دهد.

 همان‌گونه که معاویه خلافت را به سلطنت موروثی تبدیل کرد، بن سلمان نیز در پی دگرگونی ساختار حکومتی عربستان است. تطهیر چهرهٔ معاویه در این فیلم، می‌تواند تلاشی برای توجیه سیاست‌های بی‌سامان و تحکیم قدرت او باشد. این اثر نه‌تنها تاریخ را تحریف کرده، بلکه به ابزاری برای پیشبرد اهداف سیاسی تبدیل شده است.

 ▫️الکلام فیلم «معاویه» را نمی‌توان صرفاً یک روایت تاریخی دانست، بلکه باید آن را پروژه‌ای چندبعدی در نظر گرفت که هم‌زمان با تحریف گذشته، در خدمت اهداف سیاسی امروز نیز قرار دارد.

انتهای خبر /