حضرت زینب(س) اسوه صبر، مناجات و عقلانیت برای همه آزادی خواهان است

حجت الاسلام نجف لک زایی پیرامون زندگی حضرت زینب(س) به خبرنگار مهر گفت: زندگی حضرت زینب(س) دو مقطع دارد؛ یکی قبل از ماجرای عاشورا و دیگری هم آن چه که در زمان قیام امام حسین(ع) در عاشورا و حوادث پس از عاشورا اتفاق افتاد. آن چیزی که از زندگی حضرت زینب(س) در مقابل چشم جهانیان خیلی تجلی کرده همین بخش دوم زندگی ایشان است. درباره بخش دوم می توانیم از ۳ جهت به آن توجه کنیم و همه ما چه زنان و چه مردان می توانند در این ۳ جهت به آن حضرت اقتدا بکنند و سعی کنند مسیری که آن حضرت به تبع پدر و مادر بزرگوارشان به ما نشان دادند طی کنند.

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: یکی در ساحت باورها و نگرش دینی و جهان بینی ایشان است. شاهد هستیم که حضرت زینب(س) یک انسان خداگرا به تمام معناست. ما می توانیم تجلیات مختلف توحید را در رفتار ایشان ببینیم. از هر منظری که نگاه کنیم خداگرایی و خداباوری در رفتار ایشان متجلی است. یک صحنه آن خیلی مشهور است که وقتی یزید می گوید دیدی خدا با شما چه کرد ایشان پاسخ می دهد ما رأیت الا جمیلا. ما از خدا جز زیبایی ندیدیم. یا جمله دیگری که از ایشان نقل شده که فرمودند ما به رضای خدا راضی هستیم. چون آن چه که اتفاق افتاده در محضر خدای متعال است و خدا می توانست جلوی این اتفاقات را بگیرد، اما چنین اراده ای نکرد. پس اگر خدا چنین خواسته ما به رضایت او راضی هستیم. این یعنی خداگرایی به تمام معنا.

استاد دانشگاه باقرالعلوم سپس گفت: ایشان هیچ شکوه ای از خدا نمی کند و از خدا ناراضی نمی شود و با خدا دعوا نمی کند که خدایا چرا جلوی یزید را نمی گیری و چرا ماجرا به این شکل دارد پیش می رود. این از توحید و خداگرایی ایشان سرچشمه می گیرد و باوری که ایشان به معاد و رهبری الهی دارد که در صحنه عاشورا رهبری امام حسین(ع) است. هیچ موردی گزارش نشده که ایشان در برابر فرمایشات امام حسین(ع) مخالفتی کرده باشند یا حتی انتقادی کرده باشند. پیوسته در طول سفر و در صحبت هایی که بعد از ماجرای شهادت امام حسین(ع) دارند، از قیام امام و آن چه امام انجام داده دفاع می کنند. پس هم تبعیت شان از رهبری الهی و هم تبیین و تعبیری که از این رهبری الهی دارند اهمیت دارد.

وی اضافه کرد: بخش دوم به ساحت اخلاق و ساحت فضایلی که در ایشان ما سراغ داریم مربوط می شود. اگر ارزش های اخلاقی را بخواهیم یکی یکی بررسی کنیم می بینیم این ارزش ها در عالی ترین وجه در مورد حضرت زینب(س) متجلی شده اند. به عنوان مثال اگر به صبر و فضیلت صبر نگاه کنیم می بینیم در وجود ایشان متجلی است. صبر را ما به معنای مقاومت در رسیدن به هدف می دانیم. ایشان به طور عجیبی صبورند. به طوری که به مثال و نمونه ای تبدیل شده اند برای هر کسی که می خواهند او را دعوت به صبر کنند.

نجف لک زایی در ادامه گفت: غیر از این که برادران ایشان در روز عاشورا به شهادت رسیدند، فرزندان ایشان هم در این روز به شهادت رسیدند. اما گفته شده در همان شب هم نماز شب ایشان ترک نشده است. این جا به ویژگی دوم می رسیم که ویژگی مناجات ایشان و رابطه عبادی ایشان با خدای متعال و راز و نیازی که با خدای متعال دارند است. همچنین به لحاظ لسان و صدق لسان و به لحاظ فصاحت و بلاغتی که در گفتار خود دارد و یا به لحاظ سایر ارزش های اخلاقی می بینیم که تمام این موارد نیز به همین گونه است. عقلانیت و خیرخواهی ایشان و سرپرستی ای که نسبت به اطفال انجام می دهند نیز تجلیات وجودی دیگر ایشان است.

وی در ادامه اظهار داشت: بخش سوم به شریعت گرایی و دین داری ایشان در ابعاد فقهی مربوط است. ایشان در تمام مراحل قیام عاشورا چه قبل و چه بعد از آن هر آن چه که گزارش شده تقید ایشان است به تمام آموزه های فقهی و شرعی که در دین اسلام بیان شده. مثلاً در شرایطی که امام سجاد(ع) بیمار است و نمی تواند این قافله را رهبری و فرماندهی کند، ایشان به عنوان جانشین امام این قافله را به خوبی راهنمایی می کند و نمی گذارد حتی یک ذره به عزت این قافله و کاروان و عظمت امام حسین(ع) و عظمت قیام عاشورا خدشه ای وارد شود. این نیز مصادیق متنوعی دارد. از تقیدی که به انجام واجبات و ترک محرمات دارند تا برخوردی که با طاغوت زمان یعنی یزید دارند.

نجف لک زایی افزود: با توجه به شرایط جدیدی که پیش می آید آن سخنرانی هایی که ایشان می کند و تجلی ای که از یک زن مسلمان، عالم، دانشمند، موقعیت شناس، زمان شناس و مکان شناس و سخنرانی هایی که متناسب با شرایط مختلف ایراد می کنند تماماً باعث شده که حضرت زینب (س) بتواند امروز برای همه الگو باشد. نه فقط برای زنان و نه فقط برای مسلمانان بلکه برای همه آزادی خواهان جهان و کسانی که می خواهند زندگی انسانی و عادلانه داشته باشند و از زندگی ظالمانه فاصله بگیرند ایشان یک الگو، اسوه و نمونه است.

نجف لک زایی همچنین در پاسخ به این سوال که در سختی ها و مشکلات انقلاب اسلامی چگونه می توانیم همچون حضرت زینب(س)، جز زیبایی نبینیم گفت: در آموزه های قرآن کریم و آموزه های اسلامی به ما این گونه یاد داده اند که آن چه که در زندگی برای شما اتفاق می افتد را در مقیاس دنیا نسنجید. بلکه هر چیزی که در این کره خاکی برای شما اتفاق می افتد این را در مقیاس دنیا و آخرت بسنجید. پس از این دنیا، دنیای دیگری و عوالم دیگری نیز داریم و خدای متعال است که بر اساس رفتارهای بشر در این دنیا ثواب و عقاب می دهد. اگر این معنا را بپذیریم به این نتیجه می رسیم که این دنیا یک ابعاد دیگر و یک لایه های باطنی هم دارد.

وی افزود: مثلاً اگر کسی در یک اقدامی فقط جنبه مادی آن را ببیند ممکن است بگوید امام حسین(ع) به شهادت رسید و از دنیا رفت و این شهادت حضرت باعث شد عمر ایشان تمام شود، این می شود نگاه دنیایی. اما کسی که نگاه اخروی دارد می گوید حیات امام حسین(ع) با شهادت پایان نپذیرفت. چون شهدا زنده هستند و در نزد خدا روزی می خورند و تازه حیات واقعی و اصلی ایشان با شهادت ایشان در صحرای کربلا شروع شد و عذاب دنیا و آخرت برای دشمنان ایشان است. یعنی برای کسانی که حق را زیر پا گذاشتند.

نجف لک زایی همچنین گفت: این وسعت دیدی که معرفت دینی و ایمان توحیدی به ما می دهد باعث می شود مقیاس و میزان ما برای سنجش شکست و پیروزی فرق کند با یک کسی که فقط و فقط در چهارچوب دنیوی شکست و پیروزی ها را تحلیل می کند. از این جهت است که می گوییم در آن چه امروز دارد اتفاق می افتد اگر ما در برابر جبهه طاغوت و کفر استقامت کنیم، این استقامت برای ما علاوه بر نتایج دنیوی، نتایج اخروی هم خواهد داشت. چون آن چنان که خدای متعال در قرآن کریم بارها و بارها فرموده اند دشمن از شما راضی نمی شود مگر این که هر آن چه که او می گوید شما بپذیرید. یعنی یک دو راهی بیشتر وجود ندارد که دو راهی حق و باطل است. دو راهی استقامت و تسلیم است.

وی در انتها عنوان کرد: آیا دشمن به کمتر از تسلیم شدن ما راضی می شود؟ خدای متعال می گوید خیر. انسانی که مومن است به سخن خدا اعتماد می کند. چون خدای متعال عالم به همه چیز است و علم مطلق دارد. بنابراین همان طور که خداوند در سوره هود به پیامبر گرامی اسلام(ص) می فرمایند «فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَمَن تَابَ مَعَکَ» یعنی هم خودت و هم پیروانت در برابر دشمنان استقامت کنید، چه دشمنان ظاهری که طاغوت ها و سلطه گران و نظام سلطه هستند، چه طاغوت های باطنی که هوی ها و هوس های ما و مطامع دنیوی ما است، از استقامت است که پیروزی، ظفر و سربلندی حاصل می شود. همان طوری که وقتی امروز گستره تاریخ را نگاه می کنیم می بینیم که امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) پیروز تاریخ بوده اند و قبل از آن هم می بینیم که امیرالمومنین علی(ع) پیروز تاریخ است با این که به شهادت رسید. ولی الان هر کسی می خواهد از یک نمونه و اسوه ای در حوزه حکومت داری و عدالت یاد بکند از امیرالمومنین یاد می کند و نه از دشمنان آن حضرت. این است که اتکای به خدا، خداباوری، معادباوری و استقامت بر ارزش های اللهی و دینی هم باعث سربلندی و پیروزی در این دنیاست و از آن مهم تر باعث سربلندی و پیروزی اخروی است و این مسیر است که خدای متعال در آن فوز، فلاح، پیشرفت و رستگاری را قرار داده است.