سهم منابع تجدیدپذیر در تأمین برق کشور

 کارشناسان معتقدند که افزایش بی‌رویه مصرف، فرسودگی تجهیزات شبکه برق و محدودیت‌های تولید، از جمله دلایل اصلی این بحران است.

 کمبود برق در ایران، تنها یک مشکل فنی نیست و این بحران، تبعات گسترده‌ای بر زندگی روزمره مردم، بخش تولید و اقتصاد کشور داشته است. از تعطیلی کارخانه‌ها و کاهش تولید گرفته تا افزایش هزینه‌های زندگی، همه‌وهمه نشان از اهمیت این مسئله دارد.

 دولت‌ها در طول سال‌های گذشته، تلاش‌های مختلفی برای حل مشکل ناترازی برق انجام داده‌اند؛ اما این تلاش‌ها تاکنون نتوانسته‌اند به طور کامل این بحران را مهار کنند. یکی از راهکارهای پایدار تأمین برق که همواره از نگاه تمامی دولت‌ها مغفول مانده است، استفاده از ظرفیت "انرژی‌های تجدیدپذیر" است.

 بر اساس آخرین آمار اتاق بازرگانی تهران، تا آخر سال ۲۰۲۳ سهم منابع تجدیدپذیر در تأمین برق کشور کمتر از پنج درصد بوده است! این در حالی است که میانگین جهانی نقش این منابع بیش از ۱۳ درصد است.

 این کم‌توجهی به انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورمان در حالی است که تولید برق از سوخت‌های فسیلی از دلایل اصلی آلودگی هوای کشور ماست و در ماده ۱۹ قانون هوای پاک نیز قرار بود ۳۰ درصد برق کشور از این منابع تأمین شود.

 از طرفی درحالی‌که کشور با ناترازی برق مواجه است و قطعی مکرر برق صنایع و خانگی که چالش این روزهای مردم است، تنوع‌بخشی به روش تولید برق باتکیه‌بر انرژی‌های تجدیدپذیر یکی از راه‌های غلبه بر این ناترازی است.

 کشورمان ایران با برخورداری از پتانسیل‌های عظیم خورشیدی و بادی، می‌تواند به یکی از قطب‌های تولید انرژی‌های تجدیدپذیر در منطقه تبدیل شود؛ اما درحالی‌که بسیاری از کشورهای منطقه با سرعت به سمت توسعه این منابع حرکت کرده‌اند، متأسفانه، سهم این منابع در سبد انرژی کشور همچنان ناچیز است.

 بر اساس گزارشی از دانشگاه آب‌وهوا و انرژی "امبر" در لندن انگلیس ترکیه تا سال ۲۰۲۲، ترکیه ۴۳ درصد از برق تولیدی خود را از منابع انرژی تجدیدپذیر تأمین کرده و ۱۲ درصد از کل این آمار به انرژی بادی و خورشیدی تعلق داشته است.

 همچنین بر اساس آماری از پایگاه گلوبال دیتا، ظرفیت تولید برق تجدیدپذیر در امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۳ میلادی ۱۲ درصد بوده؛ اما باتوجه‌به اقدامات و نیروگاه‌های در دست‌ساخت این کشور پیش‌بینی می‌شود که منابع انرژی تجدیدپذیر امارات تا سال ۲۰۳۵، ۲۹ درصد از کل شبکه برق این کشور را تأمین کنند.

 به گفته وزیر انرژی و معادن عمان، منابع تجدیدپذیر نقش ۲۰ درصدی در تأمین برق این کشور داشته و قرار است این سهم تا سال ۲۰۴۰ به ۳۹ درصد برسد.

 ایران نیز باتوجه‌به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب‌وهوایی خود از جمله برخورداری از مناطق وسیع کویری و تابش فراوان خورشید در طول سال، وزش بادهای قوی و مستمر در مناطق ساحلی و کوهستانی منطقه‌ای بکر برای بهره‌برداری از انرژی‌های خورشیدی و بادی محسوب می‌شود؛ اما به دلایل متعددی که در صدر آنها سیاست‌گذاری نادرست تأمین برق قرار دارد، از این موهبت محروم مانده‌ایم.

 کارشناسان معتقدند که نادیده‌گرفتن این پتانسیل، نه‌تنها به محیط‌زیست آسیب می‌رساند، بلکه می‌تواند به اقتصاد کشور نیز لطمه‌ای جدی وارد کند.