آیا می‌توان زکات را قسطی پرداخت کرد؟

زکات از واجبات مالی در دین اسلام است که بر اساس آن، مسلمانان باید مقدار معینی از ۹ قلم کالا برای مصرف در زندگی فقرا و سایر امور عمومی اجتماعی بپردازند. این ۹ کالا عبارتند از نقدین (طلا و نقره)، انعام ثلاثه (گاو، گوسفند و شتر) و غلات اربعه (گندم، جو، کشمش و خرما). مقدار پرداختی هر یک از این کالا‌ها متفاوت بوده و در فقه تعیین شده است.

در ادامه باید به این نکته اشاره کرد که زکات جز اموال معاملاتی دین اسلام هستند که باعث می‌شود، پیوند عواطفی در بین مردم به وجود آید و توجه به این واجب الهی باعث کاهش فاصله بین فقیر و غنی می‌شود و شکاف بین آن‌ها را از بین می‌برد.

اقسام زکات

زکات دو نوع دارد؛ زکات بدن که همان زکات فطره است و در عید فطر پرداخت می‌شود و زکات مال که به غلات چهارگانه، دام‎ها و سکه‌ها با شرایط خاصی تعلق می‌گیرد.

بر اساس فتوای مراجع زکات فطره بر کسی که فقیر است و شرایط پرداخت آن را ندارد واجب نیست، اما در پرداخت زکات مال نباید کوتاهى کرد یعنى موقعى که زکات واجب می ‏شود، باید آن را به فقیر یا حاکم شرع برساند، اما اگر منتظر فقیر معینى باشد یا بخواهد به فقیرى بدهد که از جهتى برترى دارد، می‌تواند انتظار او را بکشد. در این شرایط احتیاط واجب آن است که در این صورت زکات را از مال جدا کند.

حجت الاسلام محمد فرهانی کارشناس مذهبی  در این باره گفت: دلیل اینکه می‌توان خمس را در چند نوبت (قسطی) پرداخت کرد، اما زکات را نمی‌توان، این است که خمسِ مال به دوش فرد است، اما زکات به عین مال او تعلق می‌گیرد. یعنی اینکه فرد حد نصاب زکات در مالش حاصل شده و باید قبل از فروختن آن را از مالش جدا کند.